Конго-Қырым қызбасы
Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2014 (Қазақстан)
Крымская геморрагическая лихорадка (вызванная вирусом Конго) (A98.0)
Анықтамасы
Анықтамасы
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау және
әлеуметтік даму министрлігінің
«Денсаулық сақтауды дамыту
республикалық орталығы» ШЖҚ РМК
Сараптамалық кеңесінің
2014 жылғы «12» желтоқсандағы
№ 9 хаттамасымен ұсынылған
Қырым–Конго геморрагиялық қызбасы (ҚКГҚ) – қоздырғышты берудің трансмиссиялық тетігі бар, Bunyaviridae тұқымдасының Nairovirus туысты вирусы тудырған, қызбамен, жалпы уланумен, геморрагиялық синдроммен және ауыр ағымымен сипатталатын, жіті вирусты, табиғи-ошақтық инфекциялық сырқат [1].
Хаттама атауы: Конго-Қырым қызбасы
Хаттама коды:
АХЖ -10 коды (кодтары)
А 98.0 – Қырым геморрагиялық қызбасы (Конго вирусынан туындаған)
Хаттамада пайдаланылатын қысқартулар:
АҚ - артериялық қысым
ВГҚ - вирусты геморрагиялық қызбалар
СТТ - су-тұз теңгерімі
ҚҰУ - Ли-Уайт бойынша қанның ұю уақыты
ГС - геморрагиялық синдром
ГШ - геморрагиялық шок
ТТІҰ-синдромы - таралып кеткен тамырішілік ұю синдромы
ИФА - иммуноферментті анализ
ҚКГҚ - Қырым-Конго геморрагиялық қызбасы
КП - криопреципитат
ТК - тромбоциттердің концентраты
КТ-ПТР - кері транскрипциясы бар полимеразалық тізбек реакция
АҚК - айналатын қан көлемі
ПУ - протромбиндік уақыт
КАЖ - көп ағзалық жеткіліксіздік
ПТИ - протромбинді индекс
ЖМП – жаңадан мұздатылған плазма
ЖҚҚ – жеке қорғаныш құралдары
Тр – тромбоциттер
УЗИ - ультрадыбыстық зерттеу
Фг - фибриноген
ОВҚ - орталық веналық қысым
ЭКГ - электрокардиография
ЭМ - эритроциттік масса
Хаттаманың әзірленген күні: 2014 жыл.
Пациенттер санаты: ересектер.
Хаттаманы пайдаланушылар: терапевтер, жалпы тәжірибе дәрігерлері, жедел медициналық жәрдем дәрігерлері/фельдшерлері, инфекционистер, анестезиолог-реаниматологтар, денсаулық
Жіктемесі
I. Геморрагиялық синдромы бар ҚКГҚ:
Ауыр нысаны:
жолақты қан кетулерсіз;
жолақты қан кетулермен.
Орташа ауыр нысаны:
жолақты қан кетулерсіз;
жолақты қан кетулермен.
Жеңіл нысаны:
II. Геморрагиялық синдромсыз ҚКГҚ:
орташа ауыр нысаны;
жеңіл нысаны.
Келесі клиникалық кезеңдерін бөліп көрсетеді:
• геморрагия алдылық немесе бастапқы;
• геморрагиялық кезең аурудың күшіне мінген кезіне сай келеді;
• сауығу кезеңі;
• ҚКГҚ шалғай (алшақтаған) салдарлары.
Диагностикасы
Негізгі және қосымша диагностикалық іс-шаралардың тізбесі – жүргізілмейді.
Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық зерттеп-қарау
Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін қосымша диагностикалық зерттеп-қарау
Жоспарлы емдеуге жатқызуға жолдау кезінде жүргізілуі қажет зерттеп-қараулардың ең аз тізбесі: жүргізілмейді.
Стационарлық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық зерттеп-қарау [3]:
• қан тобын анықтау;
• резус-факторды анықтау;
• жалпы қан анализі;
• жалпы несеп анализі;
• коагулограмма;
• қанның биохимиялық талдауы (жалпы ақуыз, альбумин, билирубин, АлТ, АсТ);
• ішек ішіндегі қан кетуді анықтау мақсатымен нәжісті жасырын қанға талдау;
• ИФА әдісімен вирустың антигенін (Ag), IgM, IgG антиденелерін анықтау;
• ПТР әдісімен ҚКГҚ вирусының РНҚ анықтау;
• иммуногистохимиялық әдіспен патологоанатомиялық материалдағы вирустың антигенін анықтау.
Қанды (сарысуды) ҚКГҚ-на зертханалық тестілеу алгоритмі [3]:
• 1-үлгі емдеуге жатқызу кезінде алынады және ПТР, Ag ИФА ( сырқаттың алғашқы 5 күнінде) және IgM1 ИФА-де тестіленеді;
• 2-үлгі бірінші үлгіден бес күннен кейін алынады және ПТР, IgM2 және IgG1 ИФА-де тестіленеді (нәтижелердің сенім түсіндірілуі үшін IgG-ге үлгілерді иммундық плазма енгізілгенге дейін алған дұрыс);
• 3-үлгі екінші үлгіден бес күннен кейін алынады және IgM3 ИФА және IgG2 ИФА-де тест жасалады.
Стационарлық деңгейде жүргізілетін қосымша диагностикалық зерттеп-қарау:
• бүйректі, құрсақ қуысы мен кіші жамбас ағзаларын УДЗ;
• ЭКГ;
• кеуде қуысы ағзаларының рентгенографиясы (кеуде қуысына қан жиналуды (гемотораксты), өкпенің қабынуын (пневмония) диагностикалау мақсатымен);
• геморрагиялық тип бойынша МҚЖБ-на күдіктенген кезде мидың КТ.
Жедел кезек күттірмейтін көмек кезеңінде жүргізілетін диагностикалық іс-шаралар:
• шағымдар мен анамнезді жинау;
• физикалық зерттеп-қарау.
Диагностикалық критерийлер:
Шағымдар және анамнез, соның ішінде эпидемиологиялық
• 1-ден 12 күнге дейін, орташа 7-8 күнге созылатын қызба;
• бастың айқын (қатты) ауыруы;
• күрт әлсіреу;
• лоқсу;
• құсу;
• тәбеттің болмауы;
• ұйқының бұзылуы;
• дененің сынғандай болып ауыруы;
• бұлшықеттік ауырсынулар;
• қызылиектің қанауы;
• сілемейлі қабықтардағы геморрагиялық энантема;
• нүктелік (петехиалды) бөртпелер;
• қан кету (мұрыннан, өкпеден, асқазан-ішектен, жатырдан);
• 2-3 күн бойына дәреттің патологиялық қоспаларсыз, сұйық болуы;
• құрсақтағы (іштегі) ауырсынулар.
Аурудың анамнезі:
• аурудың жоғары дене қызуымен, жіті басталуы. Науқастар ауырған күнін және жиі – сағатын көрсетеді.
Эпидемиологиялық анамнез [3]:
• ҚКГҚ үшін эндемиялық аймақта болу;
• кене шағу немесе кенемен жанасу;
• жануарларға күтім жасау;
• жануарларды бөлшектеу, сою, тасымалдау және сату кезінде олардың қанымен, терісімен, тіндерімен жанасу;
• науқастың қанымен жанасу;
• ашық аумақта болу (табиғатта демалу және т.б).
Физикалық зерттеп-қарау:
• беттің қан кернеуі (гиперемиясы) және домбығуы;
• мойынның жоғарғы бөліктері мен иық белдеуін қан кернеу (гиперемиясы) («капюшон» симптомдары);
• аққабық тамырларын инъекциялау;
• есінің бірқалыпты қан кернеуі (гиперемиясы);
• «шымшудың», «бұраудың» оң симптомдары;
• иньекциядан кейінгі гематомалардың қалыптасуы;
• аяқ пен қолдарда, аксиллярлық аймақтарда, киіммен қысылған жерлерде жиірек орналасатын, тері мен сілемейлі қабықтардағы петехиялар түріндегі геморрагилық бөртпелер;
• қызылиектің немесе ауыз қуысының сілемейлілерінің қанталауы;
• қан кету (мұрыннан, жатырдан, асқазан-ішектен, бүйректен, өкпеден);
• бауырдың үлкеюі сырқаттың 3-5 күндеріне тән;
• ауру күшейген кезде мыналар байқалады: брадикардия минутына 40 қағысқа дейін, гипотония, жүрек үндерінің тұншығуы.
Зертханалық зерттеулер:
Телімді (спецификалық) емес зертханалық диагностика [1,2,4]
Жалпы қан анализі:
• айқын лейкопения, таяқшалы ядролыларға дейін солға қарай нейтрофилді жылжумен лимфоцитоз, тромбоцитопения, бірқалыпты қаназдық, жоғары ЭШЖ;
Жалпы несеп анализі:
• бастапқы кезеңінде: шамалы альбуминурия, микрогематурия, цилиндрурия;
• өршу кезеңінде — гематурия.
Коагулограмма:
• Гиперкоагуляция кезінде: тромбиндік уақыттың 10–15 с-қа дейін және қанның ұю уақытының қысқаруы; қан плазмасындағы фибриногеннің 4,5–8 г/л дейін жоғарылауы, протромбинді индекстің 100–120%-ға дейін ұлғаюы.
• Гипокоагуляция кезінде: тромбиндік уақыттың 25–50 с қа дейін, қанның ұю уақытының ұзаруы; қан плазмасындағы фибриногеннің 1–2 г/л дейін төмендеуі, протромбинді индекстің 30–60%- ға дейін төмендеуі).
Қанның биохимиялық талдауы:
• қан сарысуындағы жалпы ақуыз құрамының азаюы (ағыл-тегіл (профуздық) қан кетулер кезінде), гипоальбуминемия, гипербилилирубинемия, АлТ және АсТ белсенділігінің артуы.
Нәжісті жасырын қанға талдау:
• ішекішілік қан кету кезінде оң.
Телімді (спецификалық) зертханалық диагностика [3]:
• өршу кезеңінде ПТР әдісімен ҚКГҚ вирусының РНК, ИФА әдісімен вирустың антигенін немесе IgM антиденесін анықтау;
• сауығу сатысында немесе бірнеше өткен айлар бойына өткен, жақында бастан өткерген ауру кезінде: антиденелердің айқындау (IgM + IgG);
• кейінгі екі жылда бастан өткерген инфекциялар кезінде: IgG жоғары титрлар (теріс IgM кезінде);
• екі жылдан көп уақыт бұрын бастына өткерген, ертеректегі инфекция кезінде: IgG титрларының болуы (теріс IgM кезінде).
ҚКГҚ жағдайын стандартты анықтау критерийлері [3]:
Болжалды жағдай
ҚКГҚ бойынша эндемиялы аумақта тұрып жатқан немесе болып келген, дене қызуының көтерілуімен жіті басталған ауру бойынша қаралған кез келген пациент және онда келесі клиникалық белгілердің кемінде біреуінің болуы байқалады:
• бастың қатты ауыруы,
• бұлшықеттік ауырсынулар,
• лоқсу немесе құсу,
• құрсақтағы ауырсынулар немесе диарея,
• бұраудың оң симптомы,
және, ауру басталғанға дейінгі 14 күндік кезеңде эпиданамнезде төменде келтірілген ҚКГҚ дамуының қауіп факторларының біреуінің болуы байқалған:
• кене шағу немесе онымен жанасу,
• жануарларға күтім жасау (жаю, сауу және т.б),
• иттерді қоса алғанда, үй шаруашылығында хайуанаттардың болуы,
• жануарларды бөлшектеу, сою, тасымалдау және сату кезінде олардың қанымен, терісімен, тіндерімен жанасу,
• қан кетумен ауыратын адаммен байланыс жасау,
• ашық аумақта болу (адқапта, табиғатта демалу және т.б),
• зертханада адамдардың немесе жануарлардың қанымен, тіндерімен немесе кенелермен жұмыс істеу.
Ықтимал жағдай
Ауру басталғанға дейінгі 14 күндік кезеңде ҚКГҚ бойынша эндемиялы аумақта тұратын немесе болған және ҚКГҚ болжалды жағдайының клиникалық сипаттамасына сай келетін, 150 000/мм3 деңгейінен төмен тромбоцитопениясы және/немесе кез келген геморрагиялық көріністері:
• нүктелік (петехиалды) бөртпелер;
• кез келген орналасудағы қан кетулер (мұрын, қызылиек, асқазан-ішек, қынап және т.б);
• қанқұйылулар;
• бұраудың оң симптомы бар пациент.
Расталған жағдай:
Қан/тін үлгілерінің ҚКГҚ-ға диагностикалық тесттердің:
• ПТР-да РНҚ немесе ИФА-де ҚКГҚ антигенін айқындау;
• ИФА әдісімен IgM, IgG антиденелерін айқындау;
• иммуногистохимиялық әдіспен патологоанатомиялық материалдағы антигенді анықтаудың оң нәтижелері бар, болжалды немесе ықтимал ҚКГҚ жағдайының анықтамасына сай келеді.
Аспаптық зерттеулер:
Құрсақ қуысы ағзаларының УДЗ: гепатомегалия, бос сұйықтық болуы мүмкін (гемоперитонеум кезінде);
ЭКГ: миокард ишемиясының белгілері (ішкі, мол қан кетулер кезінде);
Кеуде қуысы ағзаларының рентгенографиясы: өкпеқап қуысында көлденең деңгейдегі сұйықтықтың немесе ұйықтардың болуы (кеуде қуысына қан жиналу (гемоторакс) кезінде);
Мидың КТ: қан құйылу ошақтарының болуы (миға қан құйылулар кезінде).
Мамандардың консультациясы үшін көрсетімдер:
• неврологтың консультациясы - менингоэнцефалит, МҚЖБ құбылыстары қосылған кезде;
• анестезиолог-реаниматологтың консультациясы - жүрек-тамыр жеткіліксіздігі, шок кезінде;
• кардиологтың консультациясы – миокардит симптомдары қосылған кезінде;
• хирургтың консультациясы - ішперденің қабынуына (перитонит), кеуде қуысына қан жиналуға (гемоторакс), гемоперитонеумге күдіктенген кезде;
• гинекологтың консультациясы – жүктілік, жатырдан қан кету (метроррагия) кезінде.
Емдеу тактикасы
Емдеу мақсаттары:
• ҚКГҚ қоздырғышын шығару (элиминация);
• геморрагиялық синдромды тоқтату;
• уланудың тоқтату.
Емдеу тактикасы:
Дәрі-дәрмексіз емдеу [1]:
Емдәм: №4 емдәм.
Бапталған тамақтану:
• қан кетулер кезеңінде сұйық, салқын тағам ішіп-жеу керек (езбе-сорпа, кисель);
• ет асылған сорпалар, шырындар қарсы көрсетілген (қан кету тоқтағаннан кейін рационға енгізеді);
• сауығу кезеңінде ақуызға бай өнімдерді тұтыну көрсетілген.
Режим: өршу кезеңінде қатаң төсектік режим.
Дәрі-дәрмекпен емдеу [2,3,4]:
Этиотроптық терапия
• ҚКГҚ-на күдіктенгенде – Дүниежүзілік Денсаулық сақтау ұйымының ұсынымдарына сәйкес, дереу рибавиринмен емдеу басталсын [6];
• рибавиринмен ем ауру басталған күннен бастап алғашқы 5 күнде (ең жоғарғы вирустық жүктеме кезеңі) неғұрлым тиімді болады;
• препаратты алғаш қабылдау бір рет 2000 мг-ды (10 капсула) құрайды, кейін 4 күн бойына әр 6 сағат сайын 1000 мг, содан соң 5 күн бойына әрбір 6 сағат сайын 500 мг-нан;
• емнің ұзақтығы 10 тәуліктен көп емес;
• препаратты алып тастаудың критерийлері клиникалық көрінулердің регрессиясы, зертханалық көрсеткіштердің және температуралық реакцияның қалыпты мәндері болып табылады.
• рибавириннің уақтылы тағайындалуы (сырқаттың алғашқы 5 күні) ауру ағымы мен нәтижесінің жағымды нұсқасын анықтайды.
• Жүкті әйелдер мен рибавиринге анықталған қарсы көрсетімдері бар тұлғаларды емдеу кезінде тік ішектік суппозиторийлер түріндегі интерферон альфа 2b препаратын таңдау препараты деп санау қажет. Препаратты 12 сағаттық аралықпен 1 млн. МЕ мөлшерінде тәулігіне 2 рет тағайындайды терапияның ұзақтығы – 10 күнге дейін.
• Вирусқа қарсы терапиямен бір уақытта, мүмкіндігінше ерте мерзімінде 100-300 мл (1-2 емдік мөлшер) иммундалған қан плазмасының реконвалесценттері енгізілсін.
ҚКГҚ базистік терапиясы [2]:
ҚКГҚ геморрагия алдындағы кезеңіндегі емдеу тактикасы.
Айналатын қан көлемі (АҚК) мен су-тұз теңгерімін (СТТ) түзету:
• кристаллоидтар (0,9% натрий хлориді ерітіндісі, Рингер ерітіндісі, Трисоль және т.б.) және калий мен инсулин препараттарын 1:1 арақатынасымен қоса отырып 5-10% глюкозаланған ерітінділердің инфузиялары;
• инфузиялық терапияның көлемі орташа алғанда 30-50 мл/кг/тәулік мөлшерін құрайды;
• инфузиялық терапия тиімділігінің критерийлері – гематокриттің 36-38%-ға дейін төмендеуі, гемодинамикалық көрсеткіштердің (тамыр соғуы, АҚ, ОВҚ) және сағат сайын несеп шығарудың қалыптануы;
• декстрандар қарсы көрсетілген.
Толықтырушы ем:
гипопротеинемия кезінде:
• альбумин 20% - 200-300 мл, вена ішіне.
гипокоагуляция кезінде:
• жаңадан мұздатылған плазма (ЖМП) 15 мл/кг мөлшерінде вена ішіне тамшылы түрде.
Гемостатикалық терапия:
• этамзилат 0,25 г-нан 12,5% ерітіндінің 6 сағаттан кейін, бұлшықет ішіне/вена ішіне;
• менадион натрийі бисульфиты 1% - 3 мл тәулігіне 2 рет бұлшықет ішіне (мөлшері ПТИ, ПУ көрсеткіштерін ескере отырып анықталады).
Нутритивтік қолдау (ішек арқылы қоректендіру мүмкін болмаған жағдайда):
парентералды тамақтану
• аминоплазмаль 10% Е, күніне 20 мл/кг-ға дейін, сағатына 1 мл/кг-ға дейінгі енгізу жылдамдығымен;
• нутрифлекс липид эмульсия, күніне 40 мл/кг, сағатына 2,5 мл/кг-ға дейінгі жылдамдықпен.
Ыстықты түсіретін терапия:
• парацетамол 0,5 г, ең жоғарғы бір реттік мөлшері 1г, тәуліктік ең жоғарғы мөлшері - 4г.
Қабынуға қарсы, стероидты емес дәрілер немесе анальгетиктер тобының басқа да препараттары қан кетуді туындатуы мүмкін.
Анамнезде асқазан мен ұлтабардың ойықжаралық ауруы болған кезде – сутекті помпа бөгеуіштері немесе Н2-гистаминдік рецепторлардың тежеуіштері:
• омепразол 40 мг бір рет ішке, вена ішіне;
• фамотидин тәулігіне 40 мгв ішке, вена ішіне.
ҚКГҚ геморрагиялық кезеңіндегі емдеу тактикасы.
Гемостатикалық терапия:
• этамзилат 12,5% ерітінді, 2-4 мл вена ішіне; 1,0 г тәуліктік мөлшерінде, 4-6 сағат аралығымен.
Толықтырушы ем:
• ЖМП (тәуліктік көлемі 3 л-ге дейін)
ЖМП бірінші инфузиясы 15-20 мл/кг көлемінде, сорғалатып;
Қайталап құю – әсері болмаған кезде, сол көлемде, 4-8 сағаттан кейін [7].
ЖМП құю тиімділігінің критерийлері: қан кетудің тоқталуы.
АҚК толықтыру (қан кету көлеміне қарай):
• адам қанының компоненттерімен,
• пентакрахмалдарды тәулігіне 15-20 мл/кг мөлшерінде қолайлы санаталатын енгізумен көлемді-орнын басатын плазмаалмастырғыштармен (коллоидтармен),
• кристаллоидтармен (оның ішінде натрий хлориді 10% 4 мл/кг сорғалатып);
• декстроза және декстрана препараттары (полиглюкин, реополиглюкин) қарсы көрсетілген.
Қан компоненттері [7]:
• тромбоциттер концентраты (тромбоциттер деңгейі 100х10 9 /л-ден төмендеген кезінде):
ТК 1 мөлшері пациенттің 10 кг салмағына. Трансфузиядан кейін 24 сағаттан соң тромбоциттер саны 20·109 /л сыни деңгейінен асуы немесе трансфузия алдындағы деңгейінен жоғары болуы тиіс.
ТК құю тиімділігінің критерийлері: кенеттен болатын өздігінен қанаудың тоқталуы, теріде және көрінетін сілемейлі қабықтарда жаңа геморрагиялардың болмауы, қан кету уақытының азаюы.
• криопреципитат (1,1 г/л-ден төмен гипофибриногенемия дамитын ТТІҰ-синдромының III сатысы кезінде, қан ұюы мен фибриногеннің VIII факторын түзету мақсатымен):
КП 1 мөлшеруі науқастың 10 кг салмағына.
Антипротеазды терапия (50% және одан көп көлемдегі қан кету, ТТІҰ-синдромының ІІІ сатысы зертханалық расталған кезінде):
• апротинин 500 000 – 1000000 КИЕ/тәу дейінгі мөлшерде, болюсті.
Ерте инотропты қолдау:
• добутаминмен минутына 1-5 мкг/кг мөлшерінде.
Әсері болмаған кезде - жүрек гликозидтері (дигоксин 0,25-0,5г вена ішіне)
Бактерияға қарсы терапия (бактериялық асқынулар дамыған кезде)
III-IV буындағы жартылай синтетикалық пенициллиндер, цефалоспориндер (қоздырғыштың сезімталдығын ескере отырып):
• оксациллин 4-12 г/тәу 4-6 енгізу
• ампициллин 2-6 г/тәу 4 енгізу
• цефотаксим 3-8 г/тәу 2-3 енгізу
• цефтриаксон 1-2 г/тәу 1 енгізу
• цефтазидим 2-4 г/тәу 2 енгізу
Телімді (спецификалық) терапия (ауыр ағымы кезінде және тромбоциттердің 50·10 9 /л-ден төмен деңгейі кезінде):
• адами қалыпты иммуноглобулин, венаішілік қолдану үшін 0,4 – 1.0 г/салмақ кг, 1 - 5 дней күн бойына күнделікті.
Препаратты тек қан кету тоқтағаннан кейін және ТТІҰ-синдромы тоқтатылғаннан кейін енгізуге кеңес беріледі.
Тері жабыны мен сілемейлі қабықтарды қосымша жарақаттауға алып келуі және қан кетудің дамуы мен ауқымды гематомалардың қалыптасуы қаупін ушықтыруы мүмкін, негізсіз тағайындалатын медициналық манипуляцияларды (эндоскопия, пункция, жатыр қуысын қыру және т.б.) алып тастау керек.
Амбулаториялық деңгейде көрсетілетін дәрі-дәрмектік ем: жүргізілмейді.
Стационарлық деңгейде көрсетілетін дәрі-дәрмектік ем:
Негізгі дәрілік заттар тізбесі
Вирусқа қарсы препараттар:
• Рибавирин - капсулалар 0,1 г; 0,2 г;
• адами рекомбинантты альфа 2b интерферон – тік ішектік суппозиторийлер 1 млн МЕ.
Базистік терапия:
• 0,9% натрий хлориді ерітіндісі 100, 200, 250 және 400 мл
• 10% натрий хлориді ерітіндісі 200 мл және 400мл
• Рингер инфузияға арналған ерітінді, 200 мл және 400мл
• Трисоль инфузияға арналған ерітінді 200 және 400 мл
• Альбумин 20%- 200 мл
• Гидроксиэтилкрахмал 6% және 10% құтылардағы инфузияға арналған ерітінді 250 және 500 мл
• жаңадан мұздатылған плазма (ЖМП)
• реконвалесценттердің иммундалған плазмасы
• тромбоциттер концентраты (ТК)
• Криопреципитат
• Этамзилат 5% ампулалардағы инъекцияға арналған ерітіндді 1 мл және 12,5% 2 мл
• Менадион натрийі бисульфиті 1% ампулалардағы ерітінді 1 мл
• Апротинин еріткіш затпен жинақта бірге болатын, құтылардағы және ампулалардағы инъекциялық ерітінділерге арналған ұнтақ 10000 ЕД
• Добутамин 5% ерітінді - 5,0 мл ампулаларда және 0,5% - 20 мл құтыларда
• Омепразол капсулалар 10мг, 20 мг құтылардағы инъекциялық ерітінділерге арналған ұнтақ 0,04 г
• Фамотидин таблеткалар 10 мг, 20 мг, 40 мг; еріткіш затпен жинақта бірге болатын, ампулалардағы инъекциялық ерітінділерге арналған лиофилдендірілген ұнтақ 0,02 г
• Парацетамол таблеткалар 0,2 және 0,5 г, тік ішектік суппозиторийлер 0,25; 0,3 және 0,5 г
• Адами қалыпты иммуноглобулин, венаішілік қолдануға үшін,10% ерітінді, ампулаларда 1,3, 5 мл; құтыларда 25 мг.
• Аминоплазмаль 10% Е құтыларда 500 мл
• Нутрифлекс липид эмульсия, пластик контейнерлерде 1,2 л
• Оксациллин құтылар 0,25 г және инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ 0,5 г
• Ампициллин құтылар 0,25 г және инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ 0,5 г
• Цефотаксим құтылар 0,25г,0,5г,1,0 г және инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ 2,0 г
• Цефтриаксон құтылар 0,25г,0,5г,1,0г және инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ 2,0г
• Цефтазидим құтылар 0,25г,0,5г,1,0г және 2,0 г инъекция үшін ерітінді дайындауға арналған ұнтақ.
Емдеудің басқа түрлері: жүргізілмейді.
Хирургиялық араласу:
ҚКГҚ кезінде кез келген хирургиялық араласу қарсы көрсетілген!
Алдын алуы
• ҚКГҚ-мен ауыратындарды, инфекция көзін, тетігін және жұқтыруға жағдай жасайтын шарттарды уақтылы анықтау;
• ҚКГҚ уақтылы зертханалық диагностикасын жүзеге асыру;
• ҚКГҚ-мен сырқаттанғандарға емдік көмек көрсету және зертханалық зерттеулер жүргізу кезінде стационарларда санитариялық қағидалардың сақталуын эпидемиялық қадағалауды күшейту;
• табиғи биотоптарда болу кезінде, ауыл шаруашылық жануарларына күтім жасау кезінде ҚКГҚ жұқтыру қаупін болдырмау мақсатымен халық арасында гигиеналық жүріс-тұрыс дағдыларын қалыптастыру;
• ауыл шаруашылық жануарлары мен табиғи биотоптарды акарицидтік өңдеулерді жүргізу жолымен инфекция тасымалдаушылармен күресу.
Ауруханаішілк инфекция жұқтыруды профилактикалау және бақылау
• ҚКГҚ-ның болжалды, ықтимал немесе расталған жағдайы бар пациенттерді бокста оқшаулау және ауруханаішілік бақылау шараларын күшейту;
• боксқа қолжетімділігі бар және пациентпен байланыс жасайтын медициналық және медициналық емес персоналдың санын қысқарту;
• науқастың шығарылымдарын, науқас тұтынған көрпе-төсекті, киімді, бір рет қолданылатын медициналық құрал-саймандарды жою алдында залалсыздандыру және автоклавтау (ҚР Үкіметінің 17.01.2012 жылғы № 87 қаулысымен бекітілген «Денсаулық сақтау нысандарына қойылатына санитариялық-эпидемиологиялық талаптар» санитариялық қағидаларына сәйкес).
• палатадағы беткейлерді құрамында хлоры бар ерітінділермен дезинфекциялау.
• науқаспен жанасатын персоналдың жеке қорғаныш құралдарын пайдалануы.
Жеке қорғаныш құралдарына (ЖҚҚ) ұсынымдар [3]
ЖҚҚ пайдалануы тиіс тұлғалар санаты:
• ҚКГҚ-на күдігі (ықтимал және расталған жағдайлары) бар пациенттерге кұтім жасауды қамтамасыз ететін дәрігерлер, орта және кіші медициналық персонал,
• оқшауланған бөлмені тазалауға, инфекция жұқтырған заттар мен құрал-жабдықтарды өңдеуге, заттарды жууға, сондай-ақ инфекция жұқтырған қалдықтарды жинау мен жоюға тартылған бүкіл қосымша персонал,
• пациенттердің анализдерін зерттеуге немесе зертханалық құрал-жабдықтарды тазалу мен дезинфекциялауға қатыстырылған бүкіл зертхана персоналы,
• жерлеу тобы,
• ҚКГҚ-мен ауырған пациенттермен тікелей байланыс жасаған отбасы мүшелері.
Медицина ұйымының оқшауланған бөлігінде тағылуы (киілуі) тиіс ЖҚҚ тізбесі:
• қорғаныштық хирургиялық костюм немесе пижама, жұқа қолғаптар (киімнің ішкі қабаты);
• халат (ұзын жеңдері мен манжеттері бар, хирургиялық немесе бір реттік халат), резеңке аяқ киім немесе пластик бахилалар, екі қабат киімнің үстінен пластик алжапқыш, жұқа немесе қалың қолғаптардың екінші жұбы (киімнің сыртқы қабаты);
• тиімділігі жоғары ауа фильтрі (N95) немесе басқа да биологиялық қауіпсіз бетперде (немесе хирургиялық бетперде), мақтадан жасалған бас киім, таза көзәйнектер немесе терлемейтін қорғаныш көзәйнектері;
• бетке қорғаныш қалқаны (зертханада манипуляциялар өткізу кезінде, сондай-ақ клиницистерге СDC аурудың геморрагиялық кезеңінде науқаспен жанасу кезінде) [8].
Ақпарат
Пайдаланған әдебиеттің тізбесі
-
Протоколы заседаний Экспертной комиссии по вопросам развития здравоохранения МЗ РК, 2014
- Пайдаланылған әдебиеттер тізімі: 1) Инфекционные болезни: национальное руководство/Под ред. Н.Д.Ющука, Ю.Я.Венгерова. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. – 1056 с. – (Серия «Национальные руководства»). 2) Крымская-Конго геморрагическая лихорадка (клиника, диагностика, лечение, организация медицинской помощи): методическое пособие для врачей инфекционистов, реаниматологов, врачей общей практики. – Ставрополь, 2007. 3) Приложение 1 к приказу Председателя Комитета государственного санитарно- эпидемиологического надзора МЗ РК от 28.03.2013 г. №84 «Протокол исследования системы эпидемиологического надзора и профилактического лечения Конго-Крымской геморрагической лихорадки» 4) Конго-Крымская геморрагическая лихорадка. Учебное методическое пособие. Ростов-на-Дону, 2009г. 5) С.А.Амиреев, Т.А.Муминов, В.П.Сергиев, К.С.Оспанов Стандарты и алгоритмы мероприятий при инфекционных и паразитарных болезнях, 2 том. Алматы, 2008г. 6) WHO Model Formulary 2008/Editors, Mark C. Stuart, Maria Kouimtzi, Suzanne R. Hill, 176-178 7) Приказ МЗ РК №666 от 06.11.2009г. «Об утверждении Номенклатуры, Правил заготовки, переработки, хранения, реализации крови и ее компонентов, а также Правил хранения, переливания крови, ее компонентов и препаратов». 8) Ministry of Health [MoH]-Government of Pakistan, National Institute of Health [NIH], Islamabad, and World Health Organization [WHO]. Guidelines for Crimean-Congo hemorrhagic fever (CCHF) [online]. MoH, NIH, WHO; 2005 Dec. Available at: http://www.whopak.org/pdf/guidelines_for_CCHF.pdf
Ақпарат
Хаттаманы әзірлеушілердің біліктілік деректері көрсетілген тізім:
1) Көшерова Бақыт Нұрғалиқызы – медицина ғылымдарының докторы, ҚР ДСжӘДМ штаттан тыс бас инфекционисті, «Қарағанды мемлекеттік медицина университеті» ШЖҚ РМК, профессор, клиникалық жұмыстар және үздіксіз кәсібіи даму бойынша проректор.
2) Әбуова Гүлжан Нәркенқызы – медицина ғылымдарының кандидаты, «Оңтүстік Қазақстан мемлекеттік фармацевтика академиясы» ШЖҚ РМК, профессордың м.а., инфекциялық аурулар және дерматовенерология кафедрасының меңгерушісі.
3) Ихамбаева Айнұр Нығыманқызы – «Астана медицина университеті» АҚ, дәрігер-клиникалық фармаколог, жалпы және клиникалық фармакология кафедрасының ассистенті.
Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
Рецензент: Дүйсенова Амангүл Қуандыққызы - медицина ғылымдарының докторы, профессор, «С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК инфекциялық және тропиктік аурулар кафедрасының меңгерушісі.
Хаттаманы қайта қарау шарттарын көрсету: хаттаманы 3 жылдан кейін және/немесе дәлелділіктің неғұрлым жоғары деңгейі бар диагностикалаудың/емдеудің жаңа әдістері пайда болған кезде қайта қарау.
Қазықтаулы файлдар
Назар аударыңыз!
- Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.
- Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.
- Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.
- Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.
- Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.