Балалардағы АИТВ-инфекциясы

Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2017 (Қазақстан)

Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека [вич], проявляющаяся в виде других состояний (B23), Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека [вич], неуточненная (B24), Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека [вич], проявляющаяся в виде других уточненных болезней (B22), Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека [вич], проявляющаяся в виде злокачественных новообразований (B21), Болезнь, вызванная вирусом иммунодефицита человека [вич], проявляющаяся в виде инфекционных и паразитарных болезней (B20)
Инфекционные болезни у детей, Педиатрия

Анықтамасы

Анықтамасы


Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау және әлеуметтік даму министрлігінің
Медициналық қызметтер сапасы бойынша біріккен комиссиясының
2017 жылғы «29» маусымдағы
№ 24 хаттамасымен мақұлданған

АИТВ-инфекциясы – адамның иммунтапшылығы вирусының лимфоциттерінде, макрофагтарында және нерв жасушаларының тінінде көп жылдар бойы персистелу нәтижесінде өрбитін, иммундық жүйені біртіндеп зақымдап үдеуімен сипатталатын жұқпалы ауру, адамды екінші зақымдалудан кейін өлімге апаратын, жұқтырылған иммунтапшылығы синдромы ретінде сипатталады.

КІРІСПЕ БӨЛІМ

АХЖ-10 коды (тары):

АХЖ-10
Коды Атауы
B20 Инфекциялық және паразитарлық аурулар түрінде байқалатын, адамның иммунтапшылығы вирусымен (АИТВ) туындайтын ауру.
B21 Қатерлі ісіктер түрінде байқалатын, адамның иммунтапшылығы вирусымен (АИТВ) туындайтын ауру.
B22 Басқалай анықталған аурулар түрінде байқалатын, адамның иммунтапшылығы вирусымен (АИТВ) туындайтын ауру.
B23 Басқалай ахуалдар түрінде байқалатын, адамның иммунтапшылығы вирусымен (АИТВ) туындайтын ауру
B24 Анықталмаған, адамның иммунтапшылығы вирусымен (АИТВ) туындайтын ауру
 
Хаттаманы әзірлеу күні: 2015 жыл (2017 жылы қайта қаралған).
 
Хаттамада  пайдаланылатын  қысқартулар:

АлАТ аланинаминотрансфераза
АРВП антиретровирусты препарат
АРТ антиретровирустық терапия
АсАТ аспартатаминотрансфераза
БК бактериоскопическое исследование мокроты
ВГD d  вирустық гепатиті
ВГВ b вирустық гепатиті
ВГС С вирустық гепатиті
АИТВ адамның  иммунтапшылығы  вирусы
ВЖ вирустық жүктеме
ИҚКҚС иммунитетті  қалпына  келтірудің  қабынбалы  синдромы
АІТ асқазан-ішек тракті
ИБ иммундық блоттинг
ЖИА Жүректің ишемиялық аурулары
ИИ  интреазының  ингибиторлары
ИП  протеазының  ингибиторлары
ЖЖБИ Жыныс жолдарымен берілетін инфекция
ҚИ Құю ингибиторы
ИФТ Иммуноферменттік талдау
ИХТ Иммунохроматографиялық талдау
КТ Компьютерлік томография
ИФТ АИТВ-мен өмір сүретін адамдар (АИТВ-инфицияланған)
ИХТ Жоғары тығыздықты липопротеиндер
КТ Төмен тығыздықты липопротеиндер
ВӨА Микобактериум авиум комплекс
ЖТЛП Халықаралық патенттелмеген атауы
ТТЛП Магнитно-резонансты томография
МАК Кері транскриптазалы нуклеозидты/нуклеотидты ингибиторлар
ХПА Кері транскриптазалы нуклеозидты ингибиторлар
МРТ Жалпы қан талдауы
 
КТНИ
Жалпы зәр талдауы
ОИ оппортунистикалық инфекциялар
ЖБЖ Жіті бүйрек жетіспеушілігі
КДЛ Көпошақты дамуы лейкоэнцефалопатия
МСАК Медициналық-санитарлық алғашқы көмек
ПЦТР Полимерлі тізбектік реакция
КГГР Кері  гемагглютинация реакциясы
ЖИТС Жұқтырылған иммунотапшылық синдромы
ДД Дәлел деңгейі
УДЗ Ультрадыбыстық зерттеу
ФГДС фиброгастродуоденоскопия
ЦМВ цитомегаловирус
ЦНС Орталық жүйке жүйесі
ЭКГ электрокардиограмма, электрокардиография
3TC ламивудин
AZT ZDV зидовудин
ddI диданозин
DRV дарунавир
DRV/r дарунавир, ритонавирмен бустирленген
DTG долутегравир
EFV эфавиренз
ETV этравирин
FTC эмтрицитабин
HBcAg гепатит b вирусының ядролы антигені
HBsAg гепатит b вирусының беттік антигені
HLA-B*5701 Адамның гистосәйкестілік кешенінің b локусының 5701 аллелі
IgG g  иммуноглобулины
IgM m иммуноглобулины
LPV/r Лопинавир, ритонавирмен бустирленген
MTB/RIF Микобактерия туберкулезді анықтау үшін тез молекулярлық тест, сондай-ақ рифампицина қарсылық индикативті мутациялар.
MVC хемокина рецепторлардың CCR5 - маркалары
NVP невирапин
RAL ралтегравир
RTV ритонавир
TDF тенофовир
АВС абакавир
 
Хаттаманы пайдаланушылар: инфекционист дәрігерлер (ересектер, балалар), неонатологтар, терапевттер, жалпы практика дәрігерлері, педиатрлар, фтизиатрлар, акушер-гинекологтар, пульмонологтар, гастроэнтерологтар, невропатологтар, фармакологтар, дәрігер-лаборанттар.
 
Пациенттердің санаты: балалар.
 
Дәлелділік деңгейінің шкаласы: 

А Жоғары сапалы мета-талдау, РБЗ жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен ықтималдығы (++) бар ірі РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін.
В Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулеріне жоғары сапалы (++) жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен тәуекелі бар жоғары сапалы (++) когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулері немесе жүйелік қатенің жоғары емес (+) тәуекелі бар РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін.
С Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеуі немесе жүйелік қатенің жоғары емес тәуекелі бар рандомизациясыз бақыланатын зерттеу (+), олардың нәтижелері тиісті популяцияға немесе нәтижелері тиісті популяцияға тікелей қолданылмайтын жүйелік қатенің өте төмен немесе жоғары емес  тәуекелі бар РБЗ-ға (++ немесе +) қолданылуы мүмкін. 
D Жағдайлар сериясының сипаттамасы немесе бақыланбайтын зерттеу немесе сарапшылардың пікірі.
GPP Үздік клиникалық практика

Жіктемесі


Жіктеме [2]:

Балаларда ДДҰ жіктеу арқылы АИТВ-инфекциясының клиникалық кезеңдері.

1-клиникалық кезең:
·        симптомсыз АИТВ инфекциясы;
·        Персисттенциялы генерализацияланған лимфоаденопатия..
 

2-клиникалық кезең:
·          Гепатоспленомегалия
·          Қышыма папулезді бөртпе
·          Көлемді бөртпелі контагиозды моллюск
·          Онихомикоздер
·          Ауыздағы қайталанбалы жара
·          Қызыл иектің сызықтық эритемасы
·          Бұрыштық хейлит
·          Құлақ жанындағы сілекей безінің ұлғаюы
·          Құрсаулы теміреткі
·          Симптомсыз лимфоидты интерстициалды пневмония
·          Тыныс жолдарының қайталанатын немесе созылмалы жұқпасы (ортаңғы отит, оторея, синусит, тонзиллит).

3-клиникалық кезең
·        Стандартты емдеуге нашар берілетін, бірқалыпты түсіндірілмейтін тамақтану бұзушылығы;
·        Өкпе туберкулезі;
·        Перефериялық лимфотүйіндер туберкулезі;
·        Түсіндірілмейтін созылмалы диарея (14 тәулік және одан көбірек);
·        Түсіндірілмейтін персистирленген қызба (ауыспалы немесе тұрақты, айдан артық);
·        Ауыз кандидозы (2 айдан асқан балаларда)
·        Ауыздың түкті лейкоплакиясы
·        Ауыр некрозданған (өліеттенген) жаралы гингивит немесе периодонтит
·        Қызыл иектің сызықты гиперплазиясы
·        Ауыр қайталанбалы бактериалық пневмония
·        Көлемді біріккен кондиломдар
·        Алып түсі бұзылған контагиоздық моллюск
·        Бронхоэктазаны қосқанда,  АИТВ инфекциясымен  туындаған, өкпенің созылмалы зақымдануы
·        Клиникалық сипаттағы лимфоидттық интерстициальдық пневмония;
·          Түсіндірілмейтін анемия (гемоглобин<80 г/л)  немесе нейтропения –нейтрофилдер саны < 0,5 х 10 9 л),немесе тұрақты тромбоцитопения ((< 50 х 10 9 л).

4-клиникалық кезең
·          Түсіндірілмейтін ауыр кахексия немесе стандартты емдеуге нашар берілетін  тамақтанудың  бұзушылығы;
·          пневмониялық пневмония;
·          Пневмониядан басқа (мысалы, плевра эмпиемасы, пиомиозит, сүйек және буын инфекциялары, менингит) қайталанылатын ауыр бактериалық инфекция.
·          Созылмалы ВПГ-инфекциясы (1 айдан артық  уақытқа созылған  ерін және ауыз қуысы немесе тері герпесі) Кеуде іші лимфотүйіндері және туберкулездік плевритті қоса алғанда өкпеден тыс туберкулез;
·          Капош Саркомасы
·          Кандидоздық эзофагит;
·          токсоплазмендік энцефалит (жаңа туғандардан басқа);
·          АИТВ-энцефалопатиясы;
·          Жасы 1 айдан асқан дамыған баланың ЦМВ-инфекциясы (бауырдан, көкбауырдан және лимфотүйіндерден басқа) ретинит немесе ішкі ағзаның инфекциясы);
·          Өкпеден тыс криптококкоз, мысалы, менингит;
·          диссеминирленген эндемиялық микоз (мысалы, өкпеден тыс гистоплазмоз, кокцидиоидоз, пенициллиоз) созылмалы криптоспоридиоз (диарея синдромымен);
·          созылмалы изоспороз;
·          Атипиялық микобактериялармен туындайтын  жайылған  инфекция;
·          Кеңірден, бронхтар немесе өкпе кандидозы;
·          ОНЖ лимфомасы немесе В-жасушалық лимфома
·          Үдемелі мультифокальдық  лейкоэнцефалопатия
·          АИТВ-кардиомиопатия немесе АИТВ нефропатия 
·          Лейомиосаркома немесе басқа АИТВ-мен бірлескен  ірі  ісіктер.

Диагностикасы


ДИАГНОСТИКАНЫҢ ЖӘНЕ ЕМДЕУДІҢ ӘДІСТЕРІ, ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ЕМ-ШАРАЛАРЫ

Диагностикалық өлшемшарттар [1]

Шағымдар: Ешқандай нақты шағымдар жоқ, ұзақ безгек болуы мүмкін, салмақ жоғалту, лимфа түйіндері үлкеюі мүмкін.
Бастапқы емдеуде, баланың ата-анасымен немесе асырап алушылармен АИТВ оң мәртебесін психоәлеуметтік кеңес беру арқылы жүзеге асырылады.
NB! Науқастың ата-анасы немесе асырап алушылары құпия сұхбат парағына қол қояды, №264-7/у нысан (ҚР ДМ  №907 23.11.2010 жылғы бұйрығы).

Анамнез:
Аурулар ақырындап басталады .

Эпидемиологиялық анамнез:
•                АИТВ көзі – инкубациялық кезең, оның ішінде аурудың кез-келген сатысында жұқтырған адам;
•                Ауру тұлғалармен байланыста бар механизмімен жанасу дәрежесін және берілу жолдарын талдау.

Берілу жолы Сипаттамасы ДД
Жыныстық Анықталмайтын вирустық жүктеме  жұқтырған серіктеспен жыныстық байланыс В
Парентералды медициналық және медициналық емес инвазиялық процедуралары, қан құю, ағзалар мен тіндердің трансплантациялау. В
Тік Жүктілік, босану, босанғаннан кейінгі кезеңінде  балаға АИТВ індетін жұқтырған ана. В
 
Итермелеуші факторлар:
• АИТВ-жұқтырған серіктестің айқын тапшылық белгілері;
• АИТВ індетін жұқтырған серіктес толық клиникалық кезеңі.

Тәуекел факторлары:
•  жыныстық жолмен берілетін аурулардың болуы;
• терінің зақымдануы;
• шырышты тұтастығының бұзылуы;
• түрлі жыныстық тәжірибе;
• инъекциялық есірткі пайдалануда  ортақ құралдарын пайдалануға;
• тексерілмеген қан мен қан компоненттерін құю;
• өңделмеген медициналық құралдардықолдану;
• емізу.
 
Физикалық қарап-зерттеу:
• салмақ жоғалту - салмақ жоғалту (<10%), ауыр салмақ жоғалту (> 10%), кахексия;
• дене температурасы (бір айдан көп безгек);
·                тыныс жиілігі (тыныштықта ентігу);
• лимфа түйіндерінің кеңеюі;
• дерматит, герпес, папулезді бөртпе, тері мен тырнақ саңырауқұлақ ауруына папилломавирус, контагиоздымоллюск, бірнеше сүйелдер;
• ретинит;
• сілекей бездері, стоматит, жаралы некрозды зақымдануы (гингивит, пародонтит), өсу сілекей қуысының, тілдің мүмкіндігінше жағы беті, стоматит, жаралы некрозды зақымдануы, ауыздың шырышты қабығының зақымдануы, тілдің мүмкіндігінше жағы беті;
• жөтел, ентігу, сырылдар, қайталамалы жоғарғы тыныс жолдарының жұқпалары (отит, otorrhea, синусит, тонзиллит), қайталамалы ауыр бактериялық инфекциялар;
• кардиомиопатия;
• 1 айдан астам диарея, бауыр және көкбауыр ұлғаюы, дисфагия;
• Келесі аурулардың белгілері: нефропатия, АПВ туындаған инфекция (жыныс сүйелдер жыныс және анус, мойны қатерлі ісігі);
• неврологиялық және психикалық жай-күйі: балалардың кешіктірілді психомоторлы даму; кешіктіру, мотор, сөйлеу және әлеуметтік дағдыларын танымдық, неврологиялық энцефалопатия симптомдары бар балалар.

Зертхналық зерттеулер:
• Жалпы қан талдауы-лейкопения, лимфоцитоз, қалыпты немесе жоғары эритроциттердің шөгу жылдамдығы, анемия, тромбоцитопения көтерді;
• Жалып несеп талдауы- протеинурия, тромбоцитопения;
• Қанның биохимиялық талдауы: глюкоза ораза, (даму барысында ОПП) гипокалиемия, қандағы гипонатриемия креатинин және мочевина артты; холестерин (ЖТЛП, ТТЛП) триглицеридтер, липаза.

Қанды серологиялық талдау:
•АИТВ (ИХТ / ИФТ) үшін иммуноферментті (иммунды ферменттік) тестілеу;
• АИТВ-ның диагнозын растау үшін иммуноблотинг (ИБ);
• лимфоциттер CD4 (абсолютті және пайыздық) саны - ауырлығын бағалау үшін, кем дегенде, 7 күн екі есе өлшеу аралығы;
• қолданылатын Абакавир құрамын AРT режимін ұйғаратын бұрын тасымалдаушы HLA-В * 5701 тестілеу;
• С гепатиті (anti- HCV) және В гепатитіне (HBsAg) бойынша иммуноферментті (иммунды ферменттік) талдау;
• сифилиске тест (ИФТ);
Полимерлік тізбекті реакциясы АИТВ РНҚ:
-       қан анықтау АИТВ РНК вирустық жүктемені;
-       АРТ сәтсіздіктен кейін, генотиптік АИТВ төзімділігі зерттеу;
-       antiHCV бойынша ИХА/ИФТ оң РНК ВГС үшін сапалы ПТР;
-   ИХА/ИФТ  HBsAg, сапалы ПТР ДНК ВГВ оң.
 

Әдістер Көрсетілімдер ДД
Гематологиялық Ауырлығын анықтау үшін клиникалық АИТВ критерийлері бар науқастар. С
Биохимиялық Ауырлығын анықтау үшін клиникалық АИТВ критерийлері бар науқастар. С
Серологиялық (ИФА, ИБ) Нозологиясын анықтау үшін клиникалық АИТВ критерийлері бар науқастар. B
Молекулярлы-генетикалық (ПЦР) Нозология және АРТ бақылауын анықтау үшін клиникалық АИТВ критерийлері бар науқастар. B
 
Аспаптық әдістер:

Әдістер Көрсетілімдер ДД
Іш құылысы УДЗ Көкбауыр үлкеюінің нақты өлшемдерін, лимфа түйіндері, олардың құрылымын бағалау үшін клиникалық АИТВ критерийлері бар науқастар. С
Кеуде жасушалары органдарын рентгенографиясы Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы,  өкпеде аускультацияда өзгерістер, пневмония, туберкулезге күдікті науқастар. С
ФГДС Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы, көмейдің шырышты өзгерістер, өңеш, іш қуысы бар науқастар. В
Бас миын МРТ/КТ Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы, орталық жүйке жүйесінде өзгерістер бар науқастар. В
Колоноскопия Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы, тоқішек шырышты өзгерістер бар науқастар. В
ЭКГ Жүрек тіні және трофиктерінің дисфункциясын нақтылауда,  жүректегі аускультация өзгерістерінде симптоматикалық АИТВ-инфекциясы бар науқастар. С
XpertMTB/RIF бастапқы зерттеулер Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы, туберкулезге арналған туберкулез диагностикасы. В

Маман консультациялары үшін көрсетілімдер:
·          Фтизиатрдың консультациясы –туберкулез, МАК-комплекс белгілері/күдік болғанда;
·          невропатологтың консультациясы – криптококкты менингит, АИТВ-энфефалопатия, ОЖЖ токсоплазмозы, ПМЛ, бас ми лимвомы, перифериялық полинейропатияның белгілері/күдік болғанда;
·          психиатрдң консультациясы – психикалық ашулану белгілері/күдік болғанда. АИТВ-энцефалопатия/деменция, депрессияда;
·          психотерапевттің (психолог) консультациясы –психологиялық мәселелерде;
·          офтальмологтың консультациясы – ретинитке белгілер/күдік болғанда;
·          кардиологтың консультациясы – кардиомиопатия, жүрек-қан тамыр аурулары белгілері/күдік болғанда;
·               онкологтың консультациясы – қатерлі ісіктер белгілері/күдік болғанда;
·               білікті мамандардың консультациясы – көрсетілім бойынша.
 
Диагностикалық  алгоритм: 0-ден 18 ай аралығындағы балаларға арналған 

ПТР әдісі (вирусты ДНҚ, РНҚ) бойынша 1-2 ай жас шамасындағыларды биоматериалды зерттеу
ПТР қорытындысы оң ПТР қорытындысы теріс (АИТВ инфекциясы шамамен жоқ болуы)
Туылған күннен бастап 14 күннен аспай биоматериалды қайта алу және де ПТР (ДНҚ) әдісі арқылы зерттеу 3-4 айдан кейін биоматериалды қайта аул және де ПТР (ДНҚ вирусты) әдісімен зерттеу
ПТР қорытындысы оң ПТР (ДНҚ провирусты) қорытындысы теріс
ПТР (РНҚ) әдісі бойынша зерттеу 12-18 айда ИФТ-да зерттеу
ПТР ПТР (РНҚ) қорытындысы 5000 көшірмеден көбірек мл ИФТ қорытындысы теріс-тіркеуден шығару
АИТВ инфекциясы  
 
*  ДНҚ бүкіл қан / СККК  анықтау үшін ПТР пайдаланып, биоматериал негізінде зерттеулер болып табылады; РНК анықтау үшін - қан плазмасы; ИФТ - сарысу;
** ересектер стандартты диагностикалық алгоритмі серологиялық АИТВ тестілеу гесәйкес АИТВ-серологиялық тестілеу,  12 ай жасындағы бала ҚОӘБ бойынша АҚТҚ-ға оң нәтиже жағдайда жүргізіледі.

-              Балаларда (18 ай және одан асқан жас) АИТВ-инфекциясына күдікті немесе АИТВ-ұшыраған ересектермен жанасқанда стандартты диагностикалық алгоритмі серологиялық АИТВ тестілеу , АИТВ-ға серологиялық тест ұсынылады.

Дифференциалды диагноз


Дифференциалдық диагноз және қосымша зерттеулердің негіздемесі:
оппортунистік инфекциялар (ОИ) және басқа да орта мамандар консультациялар нәтижесінде ауруларды ( педиатрлар, жұқпалы ауру дәрігерлері) өтеді.


Аурулар  Дифференциальдық
диагностикаға арналған негіздеме
Зерттеулер Диагноздың жоққа шығару өлшемшарттары
Инфекциялық мононуклеоз Лимфоаденопатия, ангина, гепатолиеналды синдром, Безгек Пол-Буннель оң тест.
Қандағы атипті мононуклеарлары 10% астам.
Ұзақтығы 1 айдан артық,  жүйелі лимфа түйіні кеңеюі.
Қызамық Мойын лимфа түйіндерінің ұлғаюы, бөртпе ИФТ, ПТР Эпидемиологиялық анамнез, белгілері қысқауақытты, тек желке лимфа түйіндері зақымдалады.
Токсоплазмоз Энцефалит, лимфоаденопатия, гепатомегалия, сары ауру, бөртпе. Бактериология, серология, РСК, РНИФ, тері сынамасы Эпиданамнез, хориоретинит, бас миының кальцификаттары, висцеральды зақымдануы.
Жедел менингоэнцефалит (вирусты, бактериальды этиология). Менингеальды, энцефалиттік синдромы, полиомиелиттік ұқсас синдромы Микробиология, серология, вирусология, иммунофлюоресцентті диагностика әдісі Эпиданамнез, неғұрлым анық бактериялық менингококкиъты емес менингит клиникалық көрінісін білінеді - инфекциялық ошақтарында болуы.
Аденовирусты инфекция Безгек, назофарингит, лимфаденит Вирусология, АТ титрі артатын серология, иммунофлюоресцентті зерттеу, гемограмма. Эпиданамнез, острое течение, лимфаденит аймақтық лимфоузлов 
Энтеровирусты инфекция Безгек, экзантема, полиадения, гепатолиеналды синдром, энцефалит. Титрі артатын серология. Герпангина, диарея, лимфаденит аздаған белгілері.
Сепсис Безгек, интоксикация, полиоргандылық белгісі, бөртпе, менингит, отит, синусит, пневмония.  қаннан және басқа материалдан қоздырғышты бөлу, АИТВ-АТ теріс нәтиже, гипогаммаглобулинемия, СД-4 қалыпты мөлшері. Бастапқы ошақ болуы (тері, өкпе, ішек жін т.б.)
Созылмалы вирусты гепатит Тәбеттің төмендеуі, көкбауыр, бауыр үлкеюі, полиадения, сары ауру. Қан сарысуындағы ВГ (А, В, С, Д) маркелері, СД-8 төмендеуі, СД-4 деңгейі қалыпты. Вирустық гепатиттердің тарихы бар байланыста белгілері қалыпты білдірді, типтік полиоргандылық сипатталмайды,.
Ішектік инфекция, сальмонеллез (генерализацияланған түрі). Диарея, салмақ жоғалту, Безгек, интоксикация, басқа органдарда ошақтарының болуы (менингит, пневмония) Нәжіс, қан егу, серология (РПГА) Жалпылау нысандары ғана преморбидті фон ауыртпалық өмірінің алғашқы айларында дамиды, жиі ауруханаішілік инфекция
Глисталы инвазия. Тәбет жоғалту, әлсіздік, салмақ жоғалту, диарея, полиадения. Нәжісте, он екі елі ішекте, қақырық, зәрде гельминит құрттарын анықтау. Эпидемиология, мальабсорбция синдромы сипатталмайды.
Туберкулез Полиадения, интоксикация, өкпе зақымдалуы, ЦНС, Безгек, салмақ жоғалту, әлсіздік,гепатолиеналды синдром. Бактериология — қақырықтан  БК бөлу, Rg- зерттеу өкпе (зақымдануы, қуыстар). туберкулинді сынама. Эпиданамнез, өкпеде бастапқы кешенінің болуы
Эпидемиялық паротит  және этиологиядағы паротиттер. Құлақ асты, сілекей бездерінің үлкеюі. Антиденелер титрі (RNGA) ұлғаюымен серологиялық зерттеулер. RG - логикалық зерттеу әдістері.  Эпидпаротитте: жедел, 10 күн ішінде өтеді, басқа сілекей безін, орхит, панкреатит қамтуы мүмкін. Сілекей бездері ісігінде - бір жақты процесс.
 

Емдеу тактикасы (амбулатория)


АМБУЛАТОРИЯЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ [1]
AРT емдеу курсы - өмір бойы, амбулаториялық деңгейде, үштік диаграмма мөлшерлеу жиілігі АРВ босату түрінде байланысты қолданылады.
AРT қарамастан аурудың ДДҰ клиникалық кезеңі жіктеу және СД4 жасушаларының кез келген санымен, барлық АИТВ балалар бастамашы болуы тиіс.
Біріншіден АРТ ДДҰ жіктеу сәйкес АИТВ-инфекциясының 3-4 клиникалық кезеңі 5 жаста барлық балаларға <2 жыл немесе балалар бастама, немесе ұяшықтардың СД4≤750 клеток/мм³, немесе  жасушаларының пайыздық СД4<25% деңгейінде, және керек Сондай-ақ, ДДҰ жіктеу немесе сомасы СД4≤350 клеток/мм³ АИТВ-жұқпасының 3-4 клиникалық кезеңі балалардың 5 жасқа асқан.

әрі-дәрмексіз емдеу :
Режим, диета:
Тамақтануға байланысты белгілері мәртебесін тұрақты бағалау тойып тамақ жемеу ерте анықтау үшін маңызды болып табылады және физикалық дамуын кешігуі, АИТВ індетін жұқтырған балалардың жоспарланған клиникалық мониторинг бөлігі болып табылады.
Әрбір үш ай - 1 жастағы балалар 1 айда, ал үлкендерінде - үш айда бір рет бағалау жүзеге асырылады.
Бұнда:
• қоректендіру түрі;
• тамақтандыру жиілігі мен ұзақтығы, желінген азық-түлік көлемі;
• диетаны пайдалылығы бағаланады.
Симптомсыз АИТВ-инфекциясы бар балалар жасына және жынысына қалыпты 10% -ға калориясы арттыру ұсынылады.
Симптоматикалық АИТВ-инфекциясы және зақымдануынан кейінгі балалардың калориясы қалыпты 20-30% -ға дейін көтерілуі тиіс.
Лактозаға пен сиыр сүті ақуыздарына төзімсіздігі бар балалардың (бұдан әрі - BKM) сүт қоспасы, лактозасыз және БКМ қолдану ұсынылады.
 
Дәрі-дәрімекпен емдеу

Этиотропты терапия:
кері транскриптазаны түсіру үшін КТНИ АИТВ ферменті:
·               Абакавир (ABC) - 300 мг таблетка, ішке қабылдауға арналған ерітінді 20 мг/мл.
Ұсынылатын доза:
-              16  жастан кіші немесе салмағы 37,5 кг аз: 8 мг/кг тәулігіне 2 рет.
NB! балалардың жалғыз күнделікті мөлшерлеу әлі бекітілген жоқ, бірақ бұл тәсіл қолдау үшін фармакокинетикалық деректер бар.
Максималды дозасы – 300 мг тәулігіне 2 рет.
·               Ламивудин (3TC) –100 мг таблетка, сироп 5мг/мл.
Ұсынылатын доза:
-              Жасы 30 күннен кіші : 2 мг/кг тәулігіне 2 рет;
-              Жасы 30 күннен үлкен: 4 мг/кг тәулігіне 2 рет;
-              Салмағы 50 кг артық: 150 мг тәулігіне 2 рет.
NB! балалардың жалғыз күнделікті мөлшерлеу әлі бекітілген жоқ, бірақ AРT вирустық репликациясынан кейін бір доза үшін балалардың беруді қолдау үшін фармакокинетикалық деректер бар.
Максималды доза – 150 мг тәулігіне 2 рет.
·               Тенофовир  (TDF) – таблетка 300 мг.
Ұсынылатын доза – 300 мг в сутки для детей в возрасте 12 лет и старше.
·               Зидовудин (AZT) – капсула 100 мг, сироп 10 мг/мл (50мг/5мл), таблетка 300 мг.
Ұсынылатын доза – ішке қабылдауға арналған ерітінді : 180–240 мг/м2 тәулігіне 2 рет (тәуліктік доза 360–480 мг/м2).
У детей с поражением нервной системы используют максимальные терапевтические дозы.
Максималды доза – 300 мг тәулігіне 2 рет.
 
АИТВ-ферментінің кері транскриптазасын түсіру үшін КТНИ-мен бірге КТНЕИ тағайындау:
·               Эфавиренз (EFV) – таблетка 50 мг, 200 мг, 600 мг, 400 мг
Ұсынылатын доза:
-              ішке қабылдауға арналған ерітінді : 19,5 мг/кг в сутки;
-              капсулалар немесе таблеткалар: 15 мг/кг тәулігіне 1 рет;
-              салмағы 40  кг артық : 600 мг тәулігіне 1 рет.
Максималды доза – 600 мг тәулігіне 1 рет.
 
·               Невирапин (NVP) – таблетка 200 мг, суспензия 50 мг/5мл
Ұсынылатын доза – 160–200 мг/м2 тәулігіне 2 рет.
Максималды доза – 200 мг тәулігіне 2 рет.
·               Этравирин (ETR) – таблетка 100 и 200 мг
Ұсынылатын доза
-              салмағы 16 кг дейін  <20 кг: 100 мг этравирин  тәулігіне 2 рет*;
-              салмағы 20 кг дейін  <25 кг: 125 мг этравирин  тәулігіне 2 рет*;
-              салмағы 25 кг дейін  <30 кг: 150 мг этравирин  тәулігіне 2 рет*;
-              салмағы > 30 кг: 200 мг этравирин  тәулігіне 2 рет.
* Таблеткалар 25 мг (ҚР тіркелгеннен кейін қолданылады) дозада қолданылуы тиіс.
Максимальды дозасы – 200 мг тәулігіне 2 рет.
 
Протеаздың функцияны жолын кесу мақсатындағы ИП:
Төмен дозасы ритонавир - ИП фармакологиялық бустер тағайындалды.
·               Лопинавир/ритонавир (LPV/r) –  100/25 мг, 200/50 мг таблеткалары, ішке қабылдауға арналған ерітінді 60 мл.
Ұсынылатын доза лопинавир – 230–350 мг/м2 тәулігіне 2 рет.
Максималды доза – лопинавир 400 мг + ритонавир 100 мг, тәулігіне 2 рет.
·               Дарунавир, күшейтілген ритонавирмен (DRV/r) –  400, 600, 800 мг таблеткалары.
Ұсынылатын доза – дарунавир10–20 мг/кг тәулігіне 2 рет.
Максималды доза – дарунавир 600 мг + ритонавир 100 мг, тәулігіне 2 рет.
 
Жасуша-нысан геномындағы провирусты ДНҚ-ны құруға қатысатын АИТВ ферментін бұғаттау үшін ИИ:
·               Долутегравир (DTG) –50 мг таблеткасы.
Бұрын емделмегенден:
Жасы 12 жас және салмағы 40 кг: 50 мг тәулігіне 1 рет.
·               Ралтегравир (RAL) – 25, 100, 400 мг таблеткалары.
2-11 жас және дене салмағы  11 кг - шайнайтын таблеткалар түрінде 25 мг және 100 мг  балаларға қолдануға дайындау.
Кем дегенде 25 кг дене салмағы бар балалар үшін 12 жас және одан жоғары және 6-11 жастағы балалардың ұсынылатын доза  400 мг күніне 2 рет/тәу.
 
АРТ-ның бірінші сызбасын таңдау:
• 3 жасқа дейінгі балаларға 2 КТНИ + NVP немесе LPV/r тағайындайды, перинаталдық кезеңде АРВП әсерінде болмайды.
•  Ана немесе АРВ бірыңғай дозаны перинаталдық ретровирусқа қарсы алдын алумен НКТНИ ұшыраған 2 жасқа дейінгі балаларға 2 КТНИ +LPV/r.
• АРВ перинаталдық кезеңде 2 КТНИ + NVP или LPV/r  баланың әсері туралы мәліметтер жоқ болғанда.
• 3 жастан асқан балаларға 2 КТНИ +EFV немесе NVP немесе LPV/r белгіленген.
2 КТНИ ұсынылатын комбинациялары:
3ТС +АВС;
3ТС +AZT.
белгіленген АИТВ энцефалопатиясы бар балаларға мүмкіндігінше тағайындау:
3 КТНИ +НКТНИ немесе  ИП.
Аралас 3 КТНИ қамтиды: AZT + 3TC + ABC. AZT барынша терапиялық дозада тағайындалады.
TDF + 3TC немесе TDF + FTC мынадай жағдайларда беріледі:
• АВС және AZT (ауыр анемия, нейтропения) тағайындауға қабілетсіздігі жоғары сезімталдық;
• созылмалы вирустық гепатит В;
• Созылмалы гепатит С комбинациясын ребитол + пегилирленген  интерферон емдеу нақты немесе сөзсіз тағайындау.
Туберкулездің 3 жасқа дейінгі балаларда күніне 400 мг / м2 дозада NVP отырып, таңдау тұйықталу 3КТНИ немесе 2НИОТ+ NVP тіркесімі болып табылады.
3 жылдан асқан балаларда туберкулезбен 2 КТНИ + EFV режимі ұсынылады.

Бірінші қатарлы антиретровирусты терапияның сызбасы [1,2,3,6,7,9].

Жасы Ұсынылатын сызба Балама сызба
<3 жас немесе дене салмағы <10 кг 2 КТНИ + 1 ИП/r
ABC немесе AZT+3TC+LPV/r
2 КТНИ + 1 НКТНИ (NVP)
ABC немесе AZT+3TC+NVP
Ерекше жағдайларда
ABC или AZT+3TC+RAL
>3 жас <10 жас дене салмағы <35 кг 2 КТНИ + 1 НКТНИ (EFV шамамен)
 
ABC+3TC+EFV
2 КТНИ + 1 НКТНИ немесе
2 КТНИ + 1 ИП/r немесе 2 КТНИ + 1 ИИ
ABC немесе AZT+3TC+NVP
AZT+3TC+ EFV
TDF+3TC немесе FTC+EFV
TDF+3TC немесе FTC+ NVP
 
>10 лет<15 лет ABC+3TC+EFV
TDF+3TC немесе FTC+EFV
AZT+3TC+ EFV немесе NVP
TDF+3TC немесе FTC+ NVP
ABC+3TC+NVP
ABC+3TC+DRV/r немесе RAL
туберкулез (жасына байланысты сызба) 2 КТНИ + NVP
2 КТНИ + EFV
немесе 3 КТНИ (ZDV + 3TC + ABC)
2КТНИ + LPV/r
 
 
 
NB! Барлық антиретровирустық дәрілер медициналық қолдану жөніндегі нұсқаулықта айғақтары бойынша пайдаланылады.EFV балаларға <3 жас немесе дене салмағының <10 кг үшін ұсынылмайды; EFV 3 жастан мүмкіндігінше асқан балалар үшін.ППМР үшінНИОТI алған балаларға ИП/ r тағайындауы тиіс.Таблетка түрінде аудармасы - 3 жасқа дейінгі балалар АРВ сұйық құрамдар, асқан пайдалану ұсынылады.
Олар жасы / салмағы сай келсе жасөспірімдерде, тұрақты дозада АРВ-препаратты аралас нысандарын пайдалануға рұқсат етіледі.
 
Шамамен туу мерзімінде ем бастайтын жаңа туған сәбилер үшін АРВ препараттарының реттілігі

Атауы 0-2 апталар 2 апта – 3 ай 3-36 ай
Ұсынылатын сызбалары AZT+3TC+ NVP ABC немесе AZT+3TC+LPV/r сироп ABC немесе AZT+3TC+LPV/r пеплеты
Альтернативті сызбалары AZT+3TC+ NVP
 
ABC немесе AZT+3TC+LPV/r пеплеттер
Ерекше жағдайлары AZT+3TC+ NVP
 
ABC немесе AZT+3TC+RAL
 
1)           Жасына және дене салмағына байланысты АРВ дозалары және олардың түзету.
2)           АРВ дозасы бала денесінің жасы, салмағы / дене сәйкес үш айда кемінде 1 рет қайта қаралуы тиіс.
3)           Доза мг / кг немесе мг / м2 дене бетінің ауданы (егжей-тегжейлі есептеу) есептеледі.
4)           Баланың дене беткейінің денесінің құны формулалар бойынша есептеледі:
5)           М2=√(БОЙЫ  СМ х САЛМАҒЫ КГ)/3600      немесе  
6)           М2 = (4  х  салмағы + 7) : ( салмағы +90)  (4, 7, 90 – тұрақты шамалар)
Ұсынылған 10% немесе одан да көп дененің салмағын арттыру, ал қайта есептеу дозасы.
 
АРВ-препараттарына төзімсіздік дамыған кезде АРТ сызбасын өзгерту
1-кесте АРВ-препараттарының жағымсыз әсерлерін дамығанда ауыстыру параметрлерін көрсетеді.
 
1-кесте. АРВ-препараттарына төзімсіздік кезінде ауыстыру

Бастапқы препарат Уытты реакция Балама препарат
(басымдылық тәртібімен)
АZТ (ZDV) Анемия, нейтропения, астения, ұйқысыздық, бас ауруы, жүрек айнуы ABC, TDF немесе ddI
ddI Панкреатит Басқа НИОТ
3TC перифериялық невропатия Басқа НИОТ
TDF Нақты улы реакциялар анықталмаған ABC, ZDV, DTG
АВС Нефропатия, құнсызданған сүйек минералдануы TDF, ZDV немесе ddI
LPV/r сезімталдық реакциялары DRV/r, НКТНИ немесе DTG RAL,
іш өту
NVP Липидтер және көмірсулар метаболизмі LPV/r, ETV, DRV/r немесе DTG, RAL
Бөртпе,  мультиморфты эритема, қызба DRV/r, ETR, LPV/r, ETV немесе DTG, RAL
EFV Гепатотоксикалық DRV/r, LPV/r, ETR немесе DTG, RAL
Гепатотоксикалық LPV/r, ETR, DRV/r немесе DTG, RAL
Бөртпе, мультиморфты эритема, қызба NVP, ETR, LPV/r, DRV/rа немесе DTG, RAL
 
АРВП-ға дәрілік төзімсіздік дамыған кезде АРТ сызбасын өзгерту:
Емдеу сәтсіздігі 2-4 апта аралықпен жүзеге, бірақ ешқандай ерте алты айдан ретровирусқа қарсы препараттарды қолдану басталғаннан кейін қатарынан екі өлшеу үшін 500-ден астам дана / мл тұрақты анықтаған вирустық жүктеме ретінде анықталады.
 AРT 2 сызбасы саны жаңа класына тиесілі, олардың біреуі кем дегенде үш жаңа препарат, қоса отырып, клиникалық немесе иммунологиялық сәтсіз емдеу және терапия жоқ ерте қарағанда 24 апта болған жағдайда тағайындалады. Тізбектердің негізінде протеаз (ИП) және интеграз (ИИ) артықшылықтары дәлелденген клиникалық тиімділігі болып табылады.
 
Екінші қатарлы антиретровирусты терапияның сызбасы [1,2,3,9].

Атауы Сәтсіз бірінші қатарлы сызба Оңтайлы екінші қатарлы сызба Балама екінші қатарлы сызба
3 жасқа дейінгі балалар 2 НИОТ+ LPV/r 2 НИОТ+ RAL LPV / R негізінде тиімсіз болғанда, 3 жаста 2 НИОТ+ EFV негізінде жалғастыру.
2НИОТ+NVP
2 НИОТ+ NVP 2 НИОТ+ LPV/r 2 НИОТ+ RAL
3 -10 балалар 2 НИОТ+ LPV/r 2 НИОТ+ EFV 2 НИОТ+ RAL
2 НИОТ+ EFV (немесе NVP) 2 НИОТ+ LPV/r  
бэфавиренц  <3 жас немеесе дене салмағы <10 кг балаларда ұсынылмайды;
 
Үшінші қатарлы сызба [1,2,3,9]:
Үшінші қатар сызбасы осындай ИИ, екінші ұрпақ КТНИ және ИП ретінде бұрын пайдаланылған күтіммен, тоғыспалы қарсылық аз тәуекелді жаңа препаратты қамтуы тиіс.

Жасөспірімдер 10 жас үлкен Бірінші қатар сызбасы Екінші қатар сызбасы Үшінші қатар сызбасы
2 НИОТ+ EFV 2 НИОТ+немесе LPV/r
2 НИОТ+ DRV/r
DRV/r+ DTG (немесе RAL)±1-2 НИОТ
2 НИОТ+ DTG 2 НИОТ+ немесе LPV/r
2 НИОТ+ DRV/r
DRV/r+2 НИОТ)±ННИОТ
2 НИОТ+ETRc
генотиптік профильді пайдаланып тұйықталу оңтайландыру
0 ден 10жас аралығында балалар
 
2 НИОТ+ LPV/r 3 жасқа дейінгі балалар              2 НИОТ+ RAL
3 жастан үлкен балалар
2 НИОТ+ EFV  немесе RAL
RAL немесе DTG+2 НИОТ
DRV/r+2НИОТ
DRV/r+ RAL немесе DTG)±1-2 НИОТ
2 НИОТ+ EFV 2 НИОТ+ немесе LPV/r
бэфавиренц  <3 жас немеесе дене салмағы <10 кг балаларда ұсынылмайды;
cЭтравирин  6 жас жәәне дене салмағы 16 кг  артық балаларға ұсынылады.
 
Негізгі дәрілік заттар тізбесі [1,2,3,6,7,8,9]: 

Дәрілік топтар ДЗ халықаралық патенттелмеген атауы Қолдану әдісі ДД

Кері транскриптазалы нуклеозидті ингибиторлар  (КТНИ)

 

Абакавир

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Зидовудин

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Ламивудин

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Тенофовир

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Кері транскриптазалы нуклеозидті емес ингибиторлар (КТНЕИ)

Невирапин

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Эфавиренз

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Этравирин

Энтеральды, ауыз арқылы. 

В

Протеаза ингибиторы

Лопинавир/ритонавир

Энтеральды, ауыз арқылы. 

А

Дарунавир

Энтеральды, ауыз арқылы. 

В
Интеграза
ингибиторы
Ралтегравир Энтеральды, ауыз арқылы.  В
Долутегравир Энтеральды, ауыз арқылы.  В
 
Қосымша дәрілік заттар тізбесі:

Дәрілік топтар ДЗ халықаралық патенттелмеген атауы Қолдану әдісі ДД

Антибактериялық құрал

Триметоприм/сульфаметоксазол

Энтеральды, ауыз арқылы

А

Изониазид

Энтеральды, ауыз арқылы

А
Азитромицин

Энтеральды, ауыз арқылы

А

Этравирин

Энтеральды, ауыз арқылы 

А
Саңырауқұлаққа қарсы препарат Флуконазол

Энтеральды, ауыз арқылы

А
 
Хирургиялық араласу: жоқ.

Әрі қарай жүргізу

Профилактикалық іс-шаралар:
Біріншілік профилактика:
МСАК дегейінде, акушер-гинекологиялық қызметте, медициналық мекемелерде:
• профилактикалық антиретровирустық емдеу алғашқы 6 сағат АИТВ жұқтырған әйелдердің туған барлық балалар үшін көрсетілген және ешқандай кейінірек 72 сағаттан артық болса;
• ұсынылған режімі: (жасына және дене салмағына байланысты өндіруге дозаны есептеу,) AZT (күніне 2 рет) + NVP (күніне бір рет) өмірінің алғашқы алты апта бойы;
• қосымша 6 апта (жалпы 12 апта) алдын жалғастыру қажет АИТВ ұшыраған сәбилердің бірінші босанғаннан кейінгі кезеңде кезінде құрылады;
• АИТВ-жұқтырған анадан туған бала анасының сауылған қолданылады емес және жасанды тамақтандыруға арналған қоспаларды туған жабдықталған. АИТВ жұқтырған аналардан туған балалар тегін беріледі сүт туғаннан БМСК ұйымдарының 12 ай, тұрғылықты және туған босану орнына, толық көлемі жастағы араластырады бейімделген;
• АИТВ-оң әйел негізінде ЖИТС-маманы орталығы алдын алу және бақылау асырылады туған диспансерлік баладан алу: 4-6 апта және 12-16 апта бойынша ДНҚ-ның 1) екі теріс ПТР нәтижелерін; АИТВ-инфекциясы және емізу болмауы клиникалық көріністері болмаған 12 ай жасында 2) теріс ИФТ нәтижесі емтихан (соңғы 6 ай ішінде). ДНҚ және бір РНҚ ПТР нәтижесінде (вирустық жүктеме) екі оң ПТР нәтижелерін болуы АИТВкөрсетеді - инфекция мен бала диспансерлік топта аударылған «АИТВ-позитивті балалар».
• төтенше дәрігердің кезінде AРT 28 күн ретровирусқа қарсы препараттарды қабылдау төтенше жағдайлар алдын алу және ЖИТС-күрес орталығы -инфекционист  орындайды.
 ≤10 жастағы балалар үшін АРТ қолайлы режимі:
AZT + 3TC + LPV / R
АРТ альтернативті сызбасы:
ABC + 3TC немесе TDF + 3TC (немесе FTC) + RAL немесе DRV немесе EFV АРТ АРТ альтернативті сызбасы:
10 жыл бойы балалар үшін қолайлы режим:
TDF + 3TC (немесе FTC) + LPV / R
АРТ альтернативті сызбасы:
TDF + 3TC (немесе FTC) + RAL немесе DRV / R немесе EFV.
 
Асқынулар және рецидивтердің екіншілік профилактикасы:
Ко-тримаксозолмен алдын алу  АИТВ жұқтырған әйелдердің туған барлық балалар үшін көрсетілген.
Ұсынылған режімі: триметоприм / сульфаметоксазол тәулігіне 150/750 мг / м кем, ауызша 4-6 апта жасында 2 қабылдау дозасына аптасына 3 рет  тағайындалады (қатарынан үш күн, мысалы, дүйсенбі күні, сейсенбі және сәрсенбі). Емдеу ұзақтығы алдын ала (артықшылықты) баланың АИТВ-инфекциясын жою үшін кем дегенде 6 айды құрайды.
АИТВ-инфекциясы түпкілікті диагнозы барлық сәбилер, балалар мен жасөспірімдерде ко-тримаксозолмен алдын алуға қарамастан клиникалық көріністеріне және иммундық жүйе ұсынылады. Алдын алу> 350 жасуша / мм деңгейі CD4 сол санын қамтамасыз ету, кем дегенде 6 ай тұрақты балалардың 5 жас және тұрақты клиникалық жай-күйі немесе АРТ вирусологиялық жолын кесу тоқтатылған болуы мүмкін.
 
АИТВ-инфекциясы бар балаларға арналған триметоприм/ сульфаметоксазолдың дәрілік нысандары және дозасы [1,2,8,9]:

Тәулігіне 1 рет қабылдау үшін ұсынылатын дозасы
 
Суспензия  немесе
сироп (5 мл
сироп. а
40/200 мг)
Балалар таблеткасы
(20/100 мг)
Кәдімгі таблетка
ересектер үшін
(80/400 мг)
Екілік таблетка
ересектер үшін
 (160/800 мг)
<6 ай
20/100 мг
2,5 мл 1 таблетка 1/4 таблеткалары, тағаммен араластыруға болады  -
6 ай-5 жас
40/200 мг
5 мл в 2 таблеткалары 1/2 таблеткалары -
6-14 жас
80/400 мг
10 мл в 4 таблеткалары I таблетка 1/2 таблеткалары
>14 жас
160/800 мг
- - 2 таблеткалары 1 таблетка
 а - Кейбір елдерде дозасы баланың салмағы бойынша анықталады. Жасына және дене массасы сәйкестігі (зерттеу CHAP сәйкес) төменде көрсетілген.
Жасы Салмағы
<6 ай <5 кг
6 ай-5 жас 5-15 кг
6-14 жас 15-30 кг
>14 жас >30 кг
 
Токсоплазмоз профилактикасы:
ТМП/СМК пайдаланып ПЦП алдын алу және токсоплазмоздың дамуын болдырмайды. Токсоплазмоздың алдын алу үшін, сондай-ақ атоваквон (NB! Қазақстан Республикасының аумағында тіркелгеннен кейін жағыңыз) пайдалануға болады. ТМП / СМК және атоваквон  емес,  ауыр иммунитеттің (лимфоцит CD4 <100 жасуша / мм санау) және антиденелердің бар балалар (NB! Қазақстан Республикасының аумағында тіркелгеннен кейін жағыңыз), (NB!токсоплазмоз алдын алу және осындай дапсон сияқты ПЦП басқа препараттар  Қазақстан Республикасының аумағында тіркелгеннен кейін қолданылады), Пириметамин (NB! Қазақстан Республикасының аумағында тіркелгеннен кейін қолданылады).
Токсоплазма және ауыр иммунитет тапшылығы (үлесі лимфоциттер CD4 <15%) антиденелердің сәйкестендіруі ретінде қызмет етеді.
 

Микробқа қарсы
препарат
Дозасы Қолдану жиілігі Қолдану әдісі Емдеу ұзақтығы
Бірінші қатарлы препарат
ТМП/СМК 960 мг/м 2 Тәулігіне 1 рет Ішке Қайта қалпына келгенге дейін CD4 > 200/мкл
Альтернативті: Рифампицин (R)
4 ай ішінде.
изониазидке төзімсіздік дәлелденген кезде ЦВКК шешу үшін ғана қолданылады  
 
Туберкулездің химиопрофилактикасы: барлық жаңадан диагноз АИТВ анықталған- бұрын, оның ішінде оң жеке тұлғалар (балалар, жасөспірімдер), қарамастан туберкулин сезімталдықты, туберкулез зардап шеккен - науқас өкпе немесе өкпеден тыс туберкулездің олармен контакт орнату кезінде жұғады.
АИТВ-ға оң мәртебесі құру кезінде туберкулез химиялық алдын алу орындалады.
Стандартты режим:
Изониазид (Н) - күнделікті ауыз арқылы 5 мг 1 кг салмағына тәулігіне астам 0,3 артық емесе дозады  6 айға тағайындалады.

Диспансерлік байқау кезіндегі тексеру реті:
• АИТВ-инфекциясы бар балаларды жоспарлы клиникалық тексеру 3-6 айда бір реттен кем емес жүргізілуі тиіс. Физикалық тексеру, биохимиялық тестілер жүзеге асырылады. Әрбір бала дене дамуы (биіктігі мен салмағы) бойынша диаграммасын белгіленген болуы тиіс.
• «Д» есебінде болған кезде CD4 лимфоциттердің үшін скрининг жүзеге асырылады, 1 рет 2 жасқа дейінгі балалар 3 ай сайын, содан кейін 1 рет 2 жастан асқан 6 айда, жиі айғақтар бойынша қойылады.
 • Қосымша дәрі-дәрмектер тізімі: о-инфекция мен ОИ нозологиясы бойынша.
 
Зертханалық сынақтар жүргізу мерзімдері

  Мерзімдері
Атауы Емдеу алдында 2
апта
4
апта
12
апта
24
апта
48
апта
Вирусты жүктеме X     х x x
CD4 лимфоциттер саны X     х x x
Қанның жалпы талдау X   x x x x
Бауыр қызметінің биохимиялық көрсеткіштері X x
NVP
x
NVP
x
NVP
x x
Холестерин, триглицеридтер x         х
Бүйрек қызметі көрсеткіштері (креатинин) X x
TDF
x
TDF
x x x
х –зертханалық  зерттеулер АР препараттарының қолданулына тәуелсіз көрсетілген;
x (АРВ-препарат) – жақшадағы препараты қабылдайтын науқастарды зерттеу көрсетілген.
b Созылмалы гепатит бар емделушілер ересектер ҚР созылмалы гепатит В және С хаттама клиникалық диагнозы биохимиялық көрсеткіштерін сәйкес анықталады.
 
Балалардың бейілділігін арттыру үшін:
• 10 жастан асқан және белгілі АИТВ-мәртебесі бар балалар педагогтар мен балалардың ата-аналарының консультациясы;
•  10 жастан асқан және белгілі АИТВ-мәртебесі бар балалар мен ата-анасының  ұялы телефонына мәтіндік хабарлар;
• өтініш қолдану;
• танымдық-мінез-терапия 10 жастан асқан және белгілі АИТВ-мәртебесі бар балалар мен ата-аналары;
• белгілі АИТВ-позитивті мәртебесі бар 10 жастан үлкен балаларға ата-аналар мен балалардың адалдығын арттыру үшін  мінез-құлық дағдылары оқыту;
• 12 жаста және 40 кг немесе одан салмағы асқан балаларға арналған күніне бір рет препарат мен дозалау режимінің бекітілген дозалы үйлесімі.

Бейілділікті бағалау:
• НВ бақылауы;
• дәрілік заттар босатуды қалдыру;
• өз-өзіне есеп беру;
• таблетка санын санау.

Балаға оң ВИЧ мәртебесін ашып көрсету:
• 7-11 жаста  жеке ата-аналар \ қамқоршыларды, психологтар және дәрігерлермен анықталды.
•  олардың АИТВ мәртебесі туралы үйрену керек болды, нәтижесінде, жеке, әлеуметтік және психологиялық қолдау болған, кәсіби дайындықтан тұлға немесе ата-аналары өмірінің ең қолайлы сәтте,  жасты ескере отырып, мән-жайларды, баланың денсаулық жағдайы, және тағы басқалар. жүргізу травматикалық салдарын жою.
• Бала барлық ақпарат алды және оны игеруді кезде ақпаратты ашу аяқталады.
• АИТВ мәртебесін кездейсоқ ашып көрсетуді болдырмау үшін, оның АИТВ-позитивті мәртебесі туралы барлық талқылауы, бірінші олардың ата-аналарының немесе заңды өкілдерімен жоқ талқылау баламен жүргізілген мүмкін емес.
• ата-аналар, қамқоршылар, жақын қоршаған орта, ЖҚТБ орталықтары мамандары, үкіметтік емес ұйымдар, егер қажет болса, әрбір бала мәртебесін ашу және мәртебесін ашу қатысатын адамдардың тізімінде жұмыс жеке жоспары ұсынылады.
• баланың дене және психикалық денсаулығына кешенді, отбасында психологиялық климатты бағалауды жүргізу.
• қамқоршылар \ ата-аналар, ата-аналардың білім деңгейін бағалау қатар, АИТВ-инфекциясы туралы баланың мәртебесін ашу артықшылықтары туралы кеңес беру
• қамқоршылар \ ата-аналар мынадай шешімдер қабылдай алады:
а) мәртебесін ашу бойынша жұмыс бастау;
б) мәртебесін ашуды кейінге қалдыру;
в) баланың мәртебесін жария етпеу.
 • жауап біраз уақыттан кейін талқылау, қайталау қажет болса. Мәртебесін ашу бойынша жұмыстар ата-ана \ қорғаншысының жазбаша келісімімен ұзартылуы мүмкін.
• мәртебесін ашып көрсетуге дайындық кезеңін, оқыту мен тәрбиелеу ата-аналар, бала, қолайлы отбасылық атмосфера құру, соның ішінде қамқоршыларға, \ ата-аналар бағытталған - ата-аналар үшін отбасылық кеңес беру, өзін-өзі көмек топтары.
• баланың денсаулығы туралы сұрақтарға жауап оқытылған ата-ана жүргізген баланың АИТВ-позитивті мәртебесін ашуға \ өмір әдеттегі ырғағына Guardian. Ол баланың тұрақты өмір тыныш кезең мәртебесін ашуды жоспарлап жөн. Ақпаратты ашып көрсету бөгде адамдардың қатысуынсыз балаға таныс қауіпсіз жерде ата-ана \ қамқоршысының қатысуымен оқыған адаммен өткізе алады.
• бала мен отбасы сарапшылары психологиялық қолдау жеке баламен жұмыс және оның ата-анасы \ қамқоршылар мен екі тобын өткізді. Бала өздері еркін диагноз туралы айтуға білдіруге болады балалар шығармашылық топтары үшін өзіне-өзі көмек топтары сақшылары, \ ата-аналарға арналған. Бұл ауру, емдеу және оң көзқарасын қалыптастыру туралы ақпаратты толық баланы қамтамасыз ету қажет. Психологиялық қолдау, мәртебесін ашу кейін қолдау кем дегенде 12 ай үшін ұсынылады.
• баланың немесе оның АИТВ мәртебесі табысты кеңейту негізгі ерекшеліктері:
-               балаға АРВ терапиясын не үшін қабылдайтынын дұрыс түсіндіруге болады;
-              ретровирусқа қарсы терапия мақсатын білу және түсіну, оның қабылдау ынталандыру мен сақтану;
-               өз АИТВ мәртебесіне байланысты даулы жағдайларда және стигма мен кемсітушілік тұрақты жауап жауынгерлік, жанжал немесе қорлау тартынуы мүмкін болса;
-               АИТВ таралу жолдарын біледі және жасына сәйкес жеке жауапкершілігін сезінеді.
 
Емдеудің тиімділік индикаторлары:
 
Емдедің  тиімділік өлемшарттары[1, 3,7,9]:

  Вирусологиялық Иммунологиялық Клиникалық
Көрсеткіш Вирусты жүктеме  CD4
саны
Клиникалық кезең Көрсеткіш
Мерзімдеріа 24 апта 48 апта және одан әрі 24-48 апта және әрі қарай Мерзімдеріа 24 апта
Мақсатыb <500 дана/мл <500 дана/мл Бастапқы деңгей минимумға дейін     50 жасуша/мкл Мақсатыb <1000 дана/мл
а АРТ басталуын бағала уақыты шамамен көрсетілген.
b Вирустық жүктеме біртіндеп азаяды: науқастардың көпшілігі (жоғары бастапқы вирустық жүктемені  қоспағанда)  АРТ қарсы терапия 24 аптадан кейін ол <мл 500 дана / мл немесе осы деңгейін төмендету үшін айтарлықтай үрдісі көрсету керек.
 
Вирусологиялық және иммунологиялық жауап арасындағы қайшылық:
Вирусологиялық және иммунологиялық көрсеткіштері арасындағы сәйкессіздік кезінде, вирусологиялық үшін басым.
 
Зертханалық мониторинг:
CD4 лимфоциттердің саны әрбір 3 айда, АРТ стабнемесезациясын CD4 лимфоциттерде анықталуы тиіс- 12 айда 1 рет.
• АРТ мақсаты  - ВН  анықталмайтын деңгейге дейін төмендету (шекті 1 мл қан плазмасында АИТВ РНҚ <500 дана). 6 айда 1 рет - BH, содан кейін сауалнама тұрақты вирусологиялық жауап көпше емдеу басталғаннан кейін 3 ай арасында, АРТ бастамас бұрын анықталады.
BH 1 мл плазмада <50 дана РНҚ АИТВ көшірмесі сезімталдық шегінің анықтау мынадай жағдайларда ұсынылады:
-               тиімді терапия 6 айдан кейін алғаш рет құрылған немесе (туберкулез қоспағанда 3-4 клиникалық кезеңі) өте ауыр немесе ауыр иммундық көрсететін қайталанатын клиникалық іс-шараларға арналған;
-              5 жасқа дейін <200 кл/мл², 5 жастан үлкен балаларда <100 кл/мл² тиімді терапиядан 6 айдан кейін тұрақты CD4 деңгейі;
-              тиімді терапия 6 айдан кейін салмақ жоғалту немесе салмақ нашар жинау.
Кейіннен, 1 мл плазма бір BH <50 дана АИТВ РНК көшірмелерімен соңғы сынақ нәтижесінде кейін 3 ай ішінде қатарынан екі өлшем ВН сәйкес есептеледі:
-              ВН 199 дана/мл дейін көрсеткішінде –резистентілік дамуы ықтималдығы аз.
-              ВН 200 ден 400 дана/мл – резистентілік дамуы мүмкін, АРТ адалдығын сақтауға күш-жігерін жандандыру қажет.
-              ВН 500 дана/мл және жоғары көрсеткішінде – АРТ алуға қарсылық дамушы жоғары тәуекел.

Емдеу тактикасы (стационар)


СТАЦИОНАРЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ

Дәрі-дәрмексіз емдеу:

АИТВ-инфекциясы кезіндегі режим және диета

жеке жүйелер мен органдардың зақымдалуына байланысты.
 
Стационарлық деңгейде дәрі-дәрмекпен емдеу:
медициналық көмек және аурудың нозология түрлеріне байланысты
АИТВ-инфекциясын емдеудің негізгі дәрілік заттарын, 100% қолдану ықтималдығы барларды: Амбулаториялық деңгейдi қараңыз.
 
Хирургиялық  араласу: жоқ.
 
Әрі қарай емдеу: медициналық көмек және аурудың нозология түрлеріне байланысты.
 
Емдеудің тиімділік индикаторлары: АИТВ-жұқпасына медициналық көмек және аурудың нозология нысанына қарай Амбулаториялық деңгейдi қараңыз.

Ауруханаға жатқызу


ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУ ТИПІН КӨРСЕТУМЕН ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУҒА АРНАЛҒАН КӨРСЕТІЛІМДЕР

Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер: жоқ.
 
Шұғыл емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер :
· ауыр оппортунистік кезең, басқа екіншілік және онымен байланысты аурулар;
· иммунитетті қалпына келтіру синдромы (иммунитетті қалпына келтіруде қабыну синдромы - ИҚҚС);
· АРВ препараттарын қабылдаудағы жағымсыз әсерлер 3, 4 ауырлық дәрежесі:
 III дәрежесі (ауыр) - күнделікті өмір жиі мүмкін емес, отбасының, медициналық көмек және емдеу қажет, айтарлықтай қабілеті нашар болып табылады;
-               IV дәрежесі (өте ауыр, өмірге қауіпті) - қалыпты күнделікті өмір мүмкін емес, бөгде тұрақты көмек, ауыр емдеу, жиі аурухананы қажет етеді.

Ақпарат

Пайдаланған әдебиеттің тізбесі

  1. Протоколы заседаний Объединенной комиссии по качеству медицинских услуг МЗ РК, 2017
    1. 1) Сводное руководство по использованию антиретровирусных препаратов для лечения и профилактики ВИЧ-инфекции: рекомендации с позиций общественного здравоохранения. ВОЗ 2016. 2) Пересмотр клинических протоколов по лечению ВИЧ/СПИД для Европейского региона ВОЗ Консультативное совещание клинических Экспертов из Восточной Европы и Центральной Азии 7 октября 2010, Киев, Украина Европейское региональное бюро ВОЗ/ ЮНИСЕФ Технический отчет. 3) Клинический протокол для Европейского региона ВОЗ (обновленная версия 2013 г.). Протокол 4. Туберкулез и ВИЧ-инфекция: ведение больных с ко-инфекцией. 4) Обследование и антиретровирусная терапия у взрослых и подростков. Клинический протокол для Европейского региона ВОЗ 2013. 5) Клинические аспекты ВИЧ-инфекции. Дж. Бартлетт, Дж. Галлант, П. Фам. 2012 г. 527с. 6) British HIV Association guidelines for the treatment of HIV-1-positive adults with antiretroviral therapy, ноябрь 2013, английскийязык. British HIV Association, HIV Medicine (2014), 15 (Suppl. 1), 1–85. 7) Guidelines for Prevention and Treatment of Opportunistic Infections in HIV-Infected Adults and Adolescents May 12, 2013. http://aidsinfo.nih.gov/guidelines. 8) European AIDS Cinical Society (EACS*) Guidelines. Version 8.1. October 2016. 9) Guidelines for the use of antiretroviral agents in HIV-1-infected adults and adolescents. DHHS, 2014. Последнееобновление: май, 2014 год.

Ақпарат


ХАТТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ АСПЕКТІЛЕРІ

Хаттаманы әзірлеушілердің тізімі:
1)                Байсеркин Бауыржан Сәтжанұлы - медицина ғылымдарының докторы, ҚР ДСМ «Республикалық ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі орталық» ШЖҚ МКК бас директоры, Алматы қаласы.
2)                Әбішев Асылхан Төреханұлы - медицина ғылымдарының кандидаты, ҚР ДСМ «Республикалық ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі орталық» ШЖҚ МКК бас директорының орынбасары, Алматы қаласы.
3)                Қасымбекова Сайранкүл Жүзбайқызы – ҚР ДСМ «Республикалық ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі орталық» ШЖҚ МКК, клиникалық мониторинг бөлімінің меңгерушісі, Алматы қаласы.
4)                Тажибаева Ғалия Хаджимуратқызы - ҚР ДСМ «Республикалық ЖИТС-тің алдын алу және оған қарсы күрес жөніндегі орталық» ШЖҚ МКК, диагностикалық зертхана жетекшісі, Алматы қаласы.
5)                Трумова Жанна Зиапеденқызы – медицина ғылымдарының докторы, Қазақ ұлттық медициналық үздіксіз білім беру университеті, Алматы қаласы.
6)                Шакенов Бакытжан Шеріұлы – «Ана мен бала» облыстық оңалту орталығының бас дәрігері, Шымкент қаласы.
7)                Мәжітов Талғат Мансұрұлы – медицина ғылымдарының докторы, «Астана медицина университеті» АҚ, клиникалық фармакология және интернатура кафедрасының профессоры, клиникалфқ фармаколог.
 
Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
 
Рецензенттердің тізімі:
1)      Воронин Евгений Евгеньевич — Ресей Денсаулық сақтау министрлігінің АИТВ-инфекциясын диагностикалау және емдеу мәселелері жөніндегі бас штаттан тыс маманы, РФ ДСМ әйелдер мен балаларда АИТВ-инфекциясының алдын алу және емдеу ғылыми-тәжірибелік орталығының  басшысы, РФ ДСМ «Республикалық клиникалық жұқпалы аурулар ауруханасы» ФҚМ бас дәрігері, еңбек сіңірген дәрігер, профессор, медицина ғылымдарының докторы;
2)      Досқожаева Сауле Темірболатқызы – медицина ғылымдарының докторы, профессор, «Қазақ медициналық үздіксіз білім беру университеті» АҚ, оқу ісі жөніндегі проректор, жұқпалы аурулар кафедрасының меңгерушісі.
 
Хаттаманы қайта қарау шарттары: жарияланғаннан кейін және қолданысқа енгізілген күнінен бастап 5 жыл өткен соң немесе дәлелділік деңгейі бар жаңа әдістер болған кезде хаттама қайта қаралады.

Қазықтаулы файлдар

Назар аударыңыз!

  • Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.  
  • Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.  
  • Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.  
  • Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.  
  • Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.
На главную
Наверх