Аногениталдық (венерологиялық) сүйелдер

Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2014 (Қазақстан)

Аногенитальные (венерические) бородавки (A63.0)

Анықтамасы

Анықтамасы


Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрлiгi
Денсаулық сақтауды дамыту
мәселелері жөніндегі
сараптау комиссиясында
2014 жылғы «4» шілдедегі
№ 10 хаттамасымен
бекітілген
 
Аногениталдық (венерологиялық) сүйелдер (синонимы - аногениталдық папилломовирустық инфекция, вирустық папилломалар, ұшы өткiр сүйелдер, гениталдық сүйелдер) – адамның папиллома вирусымен шартталған (бәрінен жиірек АПВ-6, 11 типтері) және сыртқы жыныс мүшелерінің, несепшығардың, қынаптың, жатыр мойынының, перианальды мүшелерінің терісі мен шырышты қабықшаларында экзофитті және эндофитті ұлғаюлардың пайда болуымен сипатталатын вирустық ауру [1, 2, 3].
 
Хаттаманың атауы:
А63.0 аногениталдық (венерологиялық) сүйелдер
 
Хаттаманың коды:
 
Код (кодтар) ХАЖ Х
А63.0 Аногениталдық (венерологиялық) сүйелдер
 
Хаттамада қолданылатын қысқартулар:
АГ - антиген
АсАТ – аспартатаминотрансфераза
МҚП - микробқа қарсы препараттар
АлАТ - аланинаминотрансфераза
АД - антидене
АИТВ - адамның иммун тапшылығы вирусы
б/е – бұлшықет ішілік
АПВ - адамның папиллома вирусы
г - грамм
ӘБ - әрекет бірлігі
ЖЖБИ - жыныстық жолмен берілетін инфекциялар
мл - миллилитр
мг – миллиграмм
ХПЕА - халықаралық патенттелмеген аталымы
ТИФ - тікелей иммунофлюоресценция
ПТР - полимеразды тізбекті реакция
е-і - ерітінді
УДЗ - ультрадыбыстық зерттеу
 
Хаттаманы дайындау күні:  2014 жыл наурыз
 
Пациенттердің санаты: ересектер, балалар.
 
Хаттаманы пайдаланушылар: дерматовенерологтар, гинекологтар, урологтар, проктологтар, жалпы тәжірибе дәрігерлері, терапевтер, педиатрлар.

Жіктемесі


Аногениталдық (венерологиялық) сүйелдердің клиникалық жіктелуі:

Морфология бойынша:
· Ұшы өткiр сүйелдер: Ұшы өткiр кондиломалартері мен шырышты қабықшалардың бетінде саусақ тәрізді дүрдию болып саналады, олар терінің жақсытамырланған (васкулярланған) бөлігі есебінен типті «шұбар» және/немесе ілмек тәрізді суретке ие;
· Папула түріндегі сүйелдер: саусақ тәрізді дүрдиюсіз түйіншекті, кейде пигменттелген (боялған) бөрту;
· Дақ түріндегі сүйелдер: шырышында, оның түсінің  аздап өзгеруі ретінде көрінеді (сұрғылт-ақ, қызғылтым-қызыл немесе қызғылт-қоңыр дақтар).
 
Формасы (пішіні) бойынша:
·  Бовеноидты популез және Боуэн ауруы;
·  Бушка-Левенштайнның ірі кондиломасы.

Диагностикасы


Диагностикалық іс-шаралардың негізгі және қосымша тізімі
 
Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық тексерулер:
·     ПТР әдісімен биологиялық материалда АПВ табу;
·     Ерекше антидене әдісімен қан сарысуында ИФТ анықтау: Jg M, Jg G, Jg A.
·     Қан сарысуында кардиолипинді антигенімен микропреципитацияның реакциясы;
·     Урогениталдық сүртіндіні басқа ЖЖБИ (терапияны бастау алдында) жалпы клиникалық зерттеу (метиленді көк және/немесе Грам бойынша бояу);
·     Иммунофлюоресценцияның реакциясында биологиялық материалда АПВ анықтау;
·     цито- гистологиялық зерттеу (биопсия).
 
Амбулаториялық деңгейде жүргізілетін қосымша диагностикалық тексерулер:
·     меатоскопия;
·     цистоуретроскопия (емдеу-диагностикалық).
·     аноскопия;
·     кольпоскопия;
·     сірке қышқылы бар сынама;
·     иммунограмма (Е-розетка мен Манчини).

Жоспарлы госпитальдауға жіберудегі жүргізуге қажетті тексерулердің минималды тізімі: жүргізілмейді.

Стационарлық деңгейде жүргізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық тексерулер (жедел госпитальдауда амбулаториялық деңгейде жүргізілмейтін диагностикалық тексерулер жүргізіледі): жүргізілмейді.

Стационарлық деңгейде жүргізілетін қосымша диагностикалық тексерулер (жедел госпитальдауда амбулаториялық деңгейде жүргізілмейтін диагностикалық тексерулер жүргізіледі): жүргізілмейді.

Жедел шұғыл жәрдем көрсету кезеңінде жүргізілетін диагностикалық іс-шаралар: жүргізілмейді.
 
Диагностикалық белгілері

Шағымдар мен анамнез:

Шағымдар:
·     аногениталдық аумақта тері мен шырышты қабықшаларда патологиялық өзгерулер;
·     бөрту тұсында ауруы (қышу, парастезия);
·     жыныстық қатынас кезінде ауруы (әсіресе әйелдерде).
 
Анамнез:
·     бастапқы көрініс немесе оның қайталануы;
·     қайталамалы АПВ кезінде: анамнезде қайталанулардың болуы, вирусқа қарсы терапия жүргізу.

Физикалды тексеру:
Зақымдану дара және көптеген (15-ке дейін және одан да көп элементтер) бола алады, диаметрі 1-10 мм. Элементтердің одан да аса ірі элементтерге (түйіндіктерге) қосылуы мүмкін, бұл жиірек иммуносупрессиясы бар тұлғаларда және қант диабетімен ауыратын адамдарда байқалады [7].
Күпектіңі сүндеттелмеген еркектерде зақымдалатындар: еркек жыныс мүшесінің басы, тәждік сайы, күпектің жүгені мен ішкі жапырақшасы. Күпектіңі сүндеттелген еркектерде зақымдалатындар: еркек жыныс мүшесінің басы мен денесінде, ұма терісінде, шап тұсында, бұтара, перианальды тұсында, несеп жолының сыртқы жарығында оқшауланады [8].
Әйелдерде зақымдалатындар: жыныстық ернеудің жүгені, үлкен және кіші жыныстық ернеулері, шүртекей, несепшығардың сыртқы жарығы, бұтара, перианальды тұсы, қынап кіре берісі, қынапқа кіруі, қыздық перде, қынап және жатыр мойынының сыртқы бөлігі [7, 9, 10, 11].
 
Зертханалық диагностика
ПТР әдісімен биологиялық материалда табу: АПВ ДНҚ табу;
Ерекше антидене әдісімен қан сарысуында ИФТ анықтау: АПВ-ға Jg M, Jg G, Jg A.
Иммунофлюоресценцияның реакциясында биологиялық материалдағы: АПВ-ға АД мен АГ анықтау;
Цито- гистологиялық зерттеу: типтік емес жасушаларды табу.

Аспаптық зерттеулер:
Зерттеудің аспаптық әдістері аногениталдық сүйелдердің типтік емес орналасуы кезінде қолданыла алады.

Меатоскопия: еркектерде қайықтәрізді кішкене шұңқырында папилломаларды табу;
Уретроскопия: несеп жолдарында сүйелдерді табу;

Аноскопия: перианальды, анал тұстарында және бұтара ұшы өткiр кондиломалармен табу;

Кольпоскопия: жалпақ эпителийдің жіктелмейтін типтік емес жасушаларын табу, жалпақ эпителийдің өзгеруі, безді эпителийдің жіктелмейтін типтік емес жасушалары, инвазивтік обыр.

Сірке қышқылымен сынау: хирургиялық емдеу кезінде көздемелі биопсияның орнын анықтау мен зақымдалудың шекарасын айқындау үшін адамның папиллома вирусын жұқтырғанның бұты немесе жатыр мойын тері эпителийлерінің ақ бояуын табу [12].
 
Мамандардың кеңесіне арналған көрсетімдер
·                 педиатрдың кеңесі– балаларда аногениталдық сүйелдердің болуы;
·                 гинекологтың кеңесі – интраэпителиальды неоплазия, қынапта сүйелдер, жүкті әйелдерде ұшы өткiр кондиломалар болған кезде;
·                 урологтың кеңесі – үрпішілік оқшаулауған жағдайда;
·                 проктологтың кеңесі– анал сүйелдері болған кезде.
 

Дифференциалды диагноз


Дифференциалды диагностикалау мерездік инфекциямен және тері ауруларымен (контагиоздық моллюск, фиброэпителиальды папиллома және себорейлік кератозом) жүргізіледі [12, 13, 14].
Сондай-ақ, еркектерде жыныс мүшесінің (физиологиялық күйі) «папулалдық алқасы» бар аногениталдық сүйелдерді саралау қажет, олар жыныс мүшесі басының тәж шеңбері бойынша және (немесе) күпектің жүгені маңында симметриялы орналасқан, диаметрі 1-2 мм жеке, қосылмаған 1-3 қатарлы папулалармен көрінеді. «Папулалды алқа» кезінде түйіндер ұсақ, қосылмаған, беттері тегіс, тамырлы суреті жоқ.
Дифференциалды диагноз кезінде әйелдерде мөлшердің физиологиялық нормасын алып тастау қажет - кіші жыныстық ернеулерінің ішкі беттерінде және қынап кіре берісінің тұсында симметриялы орналасқан, дұрыс пішінді, қосылмаған папулалар түріндегі микропапилломатозды сарпай.
Сондай-ақ, дені сау тұлғалардың күпектігі мен сарпай тұсындағы май бездері жиі, күпектің және кіші жыныстық ернеулерінің ішкі беттерінде орналасқан, сұрғылт-сары түсті жеке немесе көптеген папула тәрізді болып көрінеді.

Емдеу тактикасы


Емдеу мақсаттары:
1) аногениталдық сүйелдердің деструкциясы;
2) пациенттердің өмір сүру сапасын жақсарту.
 
Емдеу тәсілдері
Дәрі-дәрмексіз емдеу:
2 режим.
№15 үстел (жалпы).
 
Дәрі-дәрмекпен емдеу:
Аурудың үлгісіне байланысты дәрі-дәрмекті емдеу әдісін таңдау (1, 2-кестелер).
 
1-кесте. Аногениталдық сүйелдердің терапия әдістері (аурудың өзімен үй жағдайында орындауға болатын)
Фарма-коло-гиялық топ Препар-аттың ХПА Шығару формасы Мөлшерлеу Қолдану еселігі Ескерту
Жергілікті қолдану
ға арналған иммуномодуляторлар
Имихимод
(Ib, А)
5 % крем аногенитал-дық сүйелдердің санына байланысты аптасына  3 рет Альфа және гамма – интерфе-ронның жергілікті пайда болуын және CD4+ Т-лимфоциттерімен қоса, иммунды жасушалардың белсенділігін индукциялай отырып, иммунды жауапты модуляциялайды. Бұл процес сүйелдердің шегінуіне әкеледі және АПВ ДНҚ санының төмендеуімен сүйемелденеді  [15, 16].
Иммун түзететін құралдар Гликозилирленген түрде өсімдік протеиндердің және флавоноидтардың кешендік қосылуы флакон – дәрі тамызғышта ішкі және сыртқы қолдануға арналған тамшылар, 30, 50 мл орташа, 1 қабылдауда 10 тамшы күніне 3 рет Иммун тапшылығы бар пациенттерде ғана қолданылады
  Натрий оксоди
гидроак
ридинил ацетаты
ампулаларда бұлшықетіші егуге арнал ған ерітін ді 250 мг күніне 1 рет  
  Адам
ның рекомбинантты альфа-2 интерфероны, Таурин
қынаптық немесе ректалдық салуға арнал
ған суппо
зитор
илер
125 000,
250 000 МЕ
тәулігіне 1 рет  
  Меглю
мин акридонаце
таты
125 мг/мл ампулаларда  тамыріші және бұл
шықетіші егуге арнал
ған ерітін
ді
орташа,
125 мг
күніне 1 рет  
Мұздай сірке қышқылы, 70 % азот қышқылы, қымыздық қышқылының дигидраты, 70 % сүт қышқылы, мыс (II), тригидрат нитраты (IIa, B) Мұздай сірке қышқылы, 70 % азот қышқылы, қымыздық қышқылының дигидраты, 70 % сүт қышқылы, мыс (II), тригидрат нитраты 0,2 мл ампулаларда т/і қолдануға арналған ерітінді   күніне 1 рет, амалдар-
дың /сеанстардың санын өзгертуге болады
Жоғары – үлкен емес, ұшы өткiр немесе папулалды сүйелдер кезінде. Үлкен немесе қабыршықтанған зақымданулар кезінде тиімділігі кемірек.

2-кесте. Аногениталдық сүйелдердің хирургиялық терапия әдістері (медициналық мекеме жағдайларында орындауға болатын)
Фармакологиялық топ Препараттың ХПА Шығару формасы Мөлшерлеу Қолдану еселігі Ескерту
Хирургиялық емдеу - - - бір рет жоғары
Криодеструкция (Ib, А) - - - күніне 1 рет, амалдардың /сеанстардың санын өзгертуге болады 63-89 % [17, 18]
Өзге әдістер қайшымен тілу –
(Ib, А), электрокоагуляция (Ib, А), лазерлік хирургия (IIa, В) және т. б.
- - - күніне 1 рет, амалдардың /сеанстардың санын өзгертуге болады интерферонды, подофиллинды қолдану, көрсетілген әдістерден тиімді екендігі дәлелдейтін бірнеше РКИ бар.
 

Амбулаториялық деңгейде көрсетілетін дәрі-дәрмекпен емдеу

Негізі (100 % қолдану мүмкіншілігі бар) емдік дәрі-дәрмектердің тізімі

- Имихимод (Ib, А) – 5% крем.

Қосымша (қолдану мүмкіншілігі 100 % кем) емдік дәрі-дәрмектердің тізімі
·     Гликозилирленген түрде өсімдік протеиндердің және флавоноидтардың кешендік қосылуы (флакон – дәрі тамызғышта ішкі және сыртқы қолдануға арналған тамшылар, 30, 50 мл);
·     Натрий оксодигидроакридинил ацетаты (ампулаларда бұлшықетіші егуге арналған ерітінді);
·     Адамның рекомбинантты альфа-2 интерфероны, Таурин (125 000, 250 000 МЕ қынаптық немесе ректалдық егуге арналған суппозиториилер);
·     Меглюмин акридонацетаты (125 мг/мл ампулаларда тамыріші және бұлшықетіші егуге арналған ерітінді);
·     Мұздай сірке қышқылы, 70 % азот қышқылы, қымыздық қышқылының дигидраты, 70 % сүт қышқылы, мыс (II), тригидрат нитраты (0,2 мл ампулаларда сыртқы қолдануға арналған ерітінді).

 
Емдеудің өзге түрлері: жүргізілмейді.
Амбулаториялық деңгейдегі емдеудің өзге түрлері: жоқ
 
Стационарлық деңгейдегі емдеудің өзге түрлері: жоқ
 
Жедел  шұғыл жәрдем көрсету кезеңіндегі емдеудің өзге түрлері – жоқ
 
Хирургиялық араласу
Амбулаториялық жағдайда хирургиялық араласу.
Криодеструкция (Ib, А);
Қайшымен кесіп алу – (Ib, А);
Электрокоагуляция (Ib, А), лазерлік хирургия (IIa, В).

 

Алдын алуы

            
Аногениталдық сүйелдерді бастапқа айқындау жағдайлары міндетті тіркелуге жатады.
·                 Аурулар аурудың себебі, емдеу нәтижелері мен мүмкін болатын асқынулар туралы нақты ақпаратты жазбаша болғаны талапты алу керек.
·                 Жыныстық өмірде болатын барлық әйелдерге жатыр мойынының обыр алдыны уақтылы айқындау мен емдеу үшін цитологиялық зерттеулерді жүйелі түрде жүргізу (солтүстік американдық нұсқаулықтарға сәйкес, жыныстық өмірді бастағаннан кейін 3 жылдан соң, және еуропалық нұсқаулықтарға сәйкес, 25 жастан бастап);
·                 Аногениталдық сүйелдері бар пациенттермен тәуекел факторлары туралы түсіндіру жұмысы: жыныстық серіктестердің көп саны; жыныстық өмірді ерте бастау; пероральды контрацептивтерді ұзақ қолдану (5 жылдан аса); жүктіліктің көп саны; өзге ЖЖБИ (Chlamydia trachomatis, 2 типті қарапайым ұшық вирусымен, АИТВ қоздырылған);
·                 Жыныстық байланыстарды уақытында айқындау және тексерілу мен емделуге тарту;
·                 Отбасы мүшелерін тексеру;
·                 Соңында ретсіз жыныстық қатынастарды жою;
·                 Бұқаралық ақпарат құралдары, жаднамалар және мультимедиялық бағдарламалар арқылы ЖЖБИ жеке басты және қоғамдық сақтандыру түсінігін қарастыратын жаппай профилактикалық насихаттау;
·                 Жеке тұлғалық қарым-қатынастар, сексуалды қарым-қатынастар туралы толық ақпарат, жыныстық өмірді ерте бастау зардабы, қаламаған жүктілік мәселелері бойынша ата-аналармен және жоғарғы сынып оқушыларымен жеке кеңестер мен профилактикалық әңгімелер, қауіпсіз секс (мүшеқапты қолдану) ережелерін түсіндіру;
·                 дерматовенеролог, акушер-гинеколог, уролог, дәрігерлердің қабылдау кабинеттерінде, кәсіпорындарда, оқу ұйымдарында профилактикалық тексеру кабинеттерінде гонококк инфекциясын және өзге ЖЖБИ жұқтыру қатерін алдын алу мен төмендету тәсілдері бойынша кеңес беру;
·                 ЖЖБИ сақтандыру мәселелері бойынша қауіпсіз жүріс-тұрыс туралы әңгімелерді жүргізу мен ақпараттық-білім беретін әдебиеттерді тарату үшін еріктілерді және білім беретін мекемелердің оқушыларын дайындау.
 

Ақпарат

Пайдаланған әдебиеттің тізбесі

  1. Протоколы заседаний Экспертной комиссии по вопросам развития здравоохранения МЗ РК, 2014
    1. Қолданылған әдебиеттердің тізімі: 1. Европейское руководство по ведению больных по ЗППП.-2001 г.- Журнал 12.-№3.- 111 с. 2. Клинические рекомендации по ведению больных инфекциями, передаваемыми половым путем и урогенитальными инфекциями.-2011 г.- с.- 109. 3. Sexually Transmitted Diseases Treatment Guidelines, 2010 // Department of health and human services Centers for Disease Control and Prevention. Recommendations and Reports December 17, 2010 / Vol. 59 / No. RR-12./ p. 114. 4. Gross G, Hagedorn M, Ikenberg H, et al. Bowenoid Papulosis. Presence of human Papillomavirus (HPV) structural antigens and of HPV 16-related DNA sequences. // Arch Dermatol1985;121:858-863. 5. Barrasso R, Gross G. External genitalia: diagnosis. In: Gross G, Barrasso R, eds. Human Papillomavirus Infection. A clinical Atlas. Berlin – Wiesbaden: Ullstein –Mosby, 1997:291-361. 6. Demeter LM, Stoler MH, Bonnez W, et al. Penile intraepithelial neoplasia: clinical presentation and an analysis of the physical state of human papillomavirus DNA. // J Infec Dis 1993;168:38-46. 7. Oriel J.D. Natural history of genitals warts. // Br. J. Ven. Dis. 1971;47:1-13. 8. Cook L.S., Koutsky L.A., Holmes K.K. Clinical presentation of genital warts among circumcised and uncircumcised heterosexual men attending an urban STD clinic. // Genitoriun Med 1993;69:262-264. 9. SyrJanen S. Epidemiology of human Papillomavirus infections and genital neoplasia. // Scand J Infect. Dis. Suppl 1990;60: 7-17. 10. SyrJanen S. Epidemiology of human Papillomavirus infections and genital neoplasia. // Scand J Infect. Dis. Suppl 1990;60: 7-17. Chuang T-Y, Perry HO, Kurland LT, Ilstrup DM. Condyloma acuminatum in Rochester, Minn, 1950-1978. I. epidemiology and clinical features. // Arch Dermatol 1984;120:469-475. 11. Sonnex C, Schofield JH, Kocjan G, et al. Anal human Papillomavirus infection in heterosexuals with genital warts: prevalence and relation with sexual behaviour. // BMJ 1991; 303:1243. 12. Wikstrom A, Hedbland MA, Johansson B, et al. The acetic acid test in evaluation of subclinical genital papillomavirus infection: a comparative study on penoscopy, histopathology, virology and scanning electron microscopy findings. // Genitourin Med 1992;68:90-9. 13. Barrasso R, Gross G. External genitalia: diagnosis. In: Gross G, Barrasso R, eds. Human Papillomavirus Infection. A clinical Atlas. Berlin – Wiesbaden: Ullstein –Mosby, 1997:291-361. 14. Von Krogh G, Gross G, Barrasso R. Warts and HPV-related squamous cell tumours of the genitoanal area in adults. In: Gross G, Barrasso R, eds. Human Papillomavirus Infection in Dermato-Venerology. Boca Raton: CRC Press Inc, 1997:259-304. 15. Tyring SK, Arany I, Stanley MA, et al. A randomized, controlled, molecular study of condylomata acuminata clearance drug treatment with imiquimod. // Infect Dis 1998; 78:551-5. 16. Miller RL, Gerster JF, Owens MA, et al. Imiquimod applied topically: a novel immune response modifier and new class of drug, bit // Jul Immunoplmrmacol 1999;21:1-14. 17. Stone KM, Becker TM, Hagdu A, et al. Treatment of external genital warts: a randomised clinical trial comparing podophyllin, cryotherapy and electrodessication. Genitourin Med 1990;66:16-19. 18. Simmons PD, Langlet F, Thin RN. Cryotherapy versus electrocautery in the treatment of genital warts. // Br. J Venereal Dis 1981;57:273-274

Ақпарат


Әзірлеушілердің тізімі.
1. Батпенова Г. Р. - м.ғ.д., ҚР ДСМ бас штаттан тыс дерматовенеролог, профессор, «Астана медицина университеті» АҚ дерматовенерология кафедрасының меңгерушісі.
2. Баев А. И. - м.ғ.к., ҚР ДСМ «Тері-венерология ғылыми-зерттеу институты» ШЖҚ РМК а.ғ.қ.
3. Жетпіспаева З. С. - м.ғ.к., «Астана медицина университеті» АҚ дерматовенерология кафедрасының доценті.
4. Жұлфаева М. Г. - ҚР ДСМ «Тері-венерология ғылыми-зерттеу институты» ШЖҚ РМК бас дәрігері.
5. Ахмадьяр Н. С. - м.ғ.д., «Ұлттық ана мен бала ғылыми орталығы» АҚ клиникалық фармакологы.
 
Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
 
Пікір иесі: Нұрышева С. М. – м.ғ.д., «С.Ж. Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК тері және мерез аурулар кафердрасының меңгерушісі.

Хаттаманы қайта қарастырудың шарттарын көрсету: әрбір 3 жылда немесе диагностика мен емдеудің жаңа дәлелденген мәліметтері пайда болған кезде.
 

Қазықтаулы файлдар

Назар аударыңыз!

  • Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.  
  • Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.  
  • Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.  
  • Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.  
  • Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.
На главную
Наверх