Отиттер (ересектерде және балаларда)

·          Перфорацияға дейінгі кезең  (дабыл жарғағының гиперемиясымен және шиеленісімен сипатталатын, айқын ауырсыну синдромымен қатарласып жүретін қабынудың катаралды нысаны);  
·          Перфоративті кезең  (қабынудың іріңді нысаны, перфорацияланған дабыл жарғағы арқылы ірің ағумен сипатталады); 
·          Репаративті кезең (дабыл жарғағының қалыпқа келуі).

СОО:
·          Созылмалы туботимпалды іріңді орта отит   – мезотимпанит;
·          Созылмалы эпитимпано-антральды іріңді орта отит   – эпитимпанит.
 
ЖОО және СОО кезіндегі асқынулар: 
·          Мастоидит – шырышты қабықтың және самай сүйегінің емізік тәрізді өскінінің сүйек тінінің іріңді қабынуы; 
·          Лабиринтит – ішкі құлақтың қабынуы, бұндай жағдайда қандай да бір деңгейде вестибулярлы және кохлеарлы рецепторлардың зақымдануы орын алады; 
·          Отогенды бассүйекішілік асқынулар және отогенді сепсис. (отогенды  менингит және бассүйек ішіндегі отогенді іріңді ісіктер);   
·          Сигмовидті синус тромбозы және отогенді сепсис; 
·          Артқы бассүйек шұңқырының арахноидиты;
·          Бет жүйкетамырының отогенді невриті (бет жүйкетамырының парезы).  

ДИАГНОСТИКАНЫҢ ӘДІСТЕРІ, ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ЕМШАРАЛАРЫ [1-4,6-8,10,12-14,16-18]

Диагностикалық критерийлер:

Шағымдар және анамнез:
ЖОО кезіндегі шағымдар
Перфорацияға дейінгі кезең сипатталады: 
·        соғып тұрушы сипатты, самайға, еңбекке берілетін құлақтағы ауырсынуға шағымдар; 
·        есту қабілетінің төмендеуі;
·        интоксикация белгілері;  
·        мұрынның бітелуі.

Анамнез ішінде: өткізілген ЖРВИ, жалпы суықтау, құлақ жарақаты. 
 
Перфоративті кезең сипатталады:
·          5-7 күнге дейінгі ірің ағумен; 
·          Құлақтағы ауырсынудың азаюы;
·          Науқас жағдайының жақсаруы; 
·          Дене қызуының төмендеуі.
 
Репаративті кезең сипатталады:
·          ірің ағудың тоқтауымен;
·          дабыл жарғағының қалыпқа келуімен;  
·          есту қабілетінің қалыпқа келуімен.

СОО кезінде шағымдар:
Ремиссия кезеңінде:
·          ауру құлақтан патологиялық бөліндінің бөлінуі белгіленбейді;   
·          есту қабілетінің төмендеуі;
·          құлақта төмен жиіліктегі шуыл болады .
Асқыну кезінде:
·          оталгия байқалады;
·          көп бөлінулер;
·          бас ауыруы;
·          есту қабілетінің төмендеуі;
·          шуылдың ұлғаюы;
·          нашар жағымсыз иісі бар бөлінулер; 
·          бас айналудың ұстама ұқсас эпизодтары. 
ЖОО және СОО кезінде теріс динамика байқалуы мүмкін: 
·          ірің ағу күшееді, ірің көлемі ұлғаяды; 
·          бас ауыру жайылма сипатқа дейін күшееді немесе емізік тәріздес өскінді аймағына ошақталады; 
·          интоксикация белгілері өсе бастайды;
·          сананың деңгейі нашарлайды (бірқалыпты саңырауқұлақтықтан комаға дейін);
·          жүрек айну, лоқсу қосылады.
 
Физикалық қарап зерттеу:
Перфорацияға дейінгі кезеңдегі отоскопия:  
·          дабыл жарғағының тамырларының инъекциясы; 
·          жарықты конустың қысқаруы; 
·          гиперемия;
·          ісіну;
·          танылмалы пункттардың жоғалуы; 
·          дабыл жарғағының тартылуы;   
Перфоративті кезең:
·          сыртқы есту жолында іріңді бөлінудің бар болуы; 
·          дабыл жарғағының перфорациясы; 
·          пульс етуші  рефлекс деп аталатын рефлекс байқалуы мүмкін, ол кезде ірің перфорация арқылы көрініп танылады және пульсқа сай ырғақта соғып тұрады.    
Репаративті кезең:
·          дабыл жарғағының гиперемиясы және инфильтрациясы жоғалады; 
·          оның жарқылы байқалады; 
·          танытылушы контурлары айыруға келетіндей болады; 
·          перфорацияның өздігінен жабылуы мүмкін; 
·          дабыл жарғағы тыртықпен өзгертілген, ішке тартылған. 

СОО:
Мезотимпанит кезінде отоскопия, ремиссия:
·          дабыл жарғағының тартылған бөлігінде перфорациялық саңылау; 
·          перфорацияның шеттері сүйелденген;   
·          бөлінді жоқ;
·          үлкен перфорация кезінде ортаңғы құлақ құрылымы көрінеді; 
·          танытылушы белгілер жадағайланған. 
Эпитимпанит кезінде отоскопия,    ремиссия:
·          дабыл жарғағының тартылмаған бөлігіндегі перфорациялық саңылау; 
·          перфорацияның шеттерінің кейде көрінуі қиын. (микроскопты пайдалану арқылы қарау қажет);
·          бөлінді жоқ;
·          дабыл жарғағының тартылған бөлігі қалыпты шеңберде болуы мүмкін; 
танытылушы белгілер жадағайланған
Асқыну:
·          іріңді бөлінулер сарғыштау немесе жасылдау түсті; 
·          дабыл жарғағының шырышты қабығының гиперемиясы; 
·          холестеатома кезінде – дабыл жарғағының тартылған бөлігіндегі шеткі перфорация; 
·          дабыл жарғағы қуысында қабыршықтанған эпидермальды түзілулер; 
·          нашар жағымсыз иісі (сасық) бар іріңді бөлінулер. 
 
Зертханалық зерттеулер:
·          ЖҚА: нейтрофильді жылжуы бар лейкоцитоз, ЭТЖ жоғарылауы.
·          Құлақтан бөлінетін бөліндінің бактериологиялық зерттеу: патогенді микробтардың бар болуы, сондай-ақ антибиотиктарға сезімталдығын анықтау. 
·          Жалпы зәр талдауы: отогенді сепсис кезінде зәр анализдерінде өзгерулер болуы мүмкін (уытты нефропатия). 
 
Аспаптық зерттеулер:
ЖОО:
·          Отоскопия: дабыл жарғағы гиперемияланған, контурлар жадағайланған. 
·          Риноскопия (алдыңғы және артқы):
·          Фарингоскопия:
·          Ларингоскопия:
·          Камертон арқылы есту ағзасын зерттеу. 
СОО:
·          Отоскопия
·          Риноскопия (алдыңғы және артқы)
·          Фарингоскопия
·          Ларингоскопия
·          Камертон арқылы есту ағзасын зерттеу
·          Шюллер бойынша самай сүйектерінің рентгенографиясы   (үдерістің таралуын және сүйектегі өзгерістерін анықтау мақсатында)
·          Көрсетілімдер бойынша самай сүйектерінің компьютерлік  томографиясы (КТ)  
·          Аудиометрия, импедансометрия
·          ЭКГ: (отогенді сепсис кезінде жүрек бұлшықеттері жұмысында өзгеріс болуы мүмкін, ЭКГ бақылауы емдеуді түзету үшін қажет) 
·          Өкпе рентгенографиясы: (отогенді сепсис кезінде өкпе іріңді септикалық метастаздардың нысаны болуы мүмкін ).

Мамандар консультациясы үшін көрсетілімдер:
·          невропатологтың консультациясы – бассүйек ішілік асқынудан күдіктенген кезде; 
·          нейрохирург консультациясы – бассүйек ішілік асқынулар белгілерінің бар болу жағдайында; 
·          офтальмолог консультациясы   – көз түбін зерттеу мақсатында; 
·          сурдолог консультациясы  –  есту қабілетінің төмендеуі жағдайында аудиометрияны, тимпанометрияны өткізу;
·          жалпы практика дәрігері, терапевт, педиатр консультациясы – соматикалық ауруларды жоққа шығару мақсатында.   
 
Диагностикалық алгоритм:

ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУДЫҢ ТИПІН КӨРСЕТЕ ОТЫРЫП, ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУҒА АРНАЛҒАН КӨРСЕТІЛІМДЕР [1-4,6-8]

Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
СОО:
·          СОО ремиссиясы кезінде санация және ортаңғы құлақ құрылымдарын реконструкциялау мақсатында жатұызу. 

Шұғыл емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
ЖОО кезінде:
·          ортаңғы құлақ қуысында тоқтатылмайтын іріңді-қабыну үдерісінің бар болу жағдайында; 
·          бассүйек ішілік асқыну белгілерінің бар болуы, желке бұлшықеттерінің қаттылығы және басқа да менингеальды симптомдар, мастоидит белгілері (құлақ артындағы ауырсынуы бар ісіну); 
·          интоксикацияның айқын симптомдары   (тамақ және ішуден бас тарту, кез келген тағамды қабылдаудан және ішуден соң лоқсу, сананың бұзылушылығы);
·          Амбулаторлық емдеудің тиімсіздігі.
СОО кезінде:
·          СОО асқыну аясында отогенді бассүйек ішілік асқынулардың дамуы; 
·          консервативті терапиядан әсердің болмауымен қатар СОО асқынуы.  

• Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.  
• Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.  
• Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.  
• Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.  
• Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.