Ересектердің бронх демікпесі
Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2014 (Қазақстан)
Смешанная астма (J45.8)
Анықтамасы
Анықтамасы
Қазақстан Республикасы
Денсаулық сақтау министрлігі
Денсаулық сақтауды дамыту
мәселелері жөніндегі
сараптау комиссиясында
2014 жылғы «5» мамырдағы
№ 6 хаттамасымен
бекітілген
Денсаулық сақтау министрлігі
Денсаулық сақтауды дамыту
мәселелері жөніндегі
сараптау комиссиясында
2014 жылғы «5» мамырдағы
№ 6 хаттамасымен
бекітілген
Бронх демікпесі (БД) – көптеген жасушалар мен жасушалық элементтер қатысатын тыныс жолдарының созылмалы қабыну ауруы. Созылмалы қабыну бронхтың гиперреактивтілігінің дамуына алып келеді, түнде және таң ата жөтел және кеуде бітеліп қалғандай сезім тудырады. Бұл көріністер әдеттегідей кең таралған, бірақ айқындылығы өзгермелі, аяқ астынан, немесе емнің көмегімен қайтатын тыныс жолдарының бітелуімен байланысты.
Хаттаманың атауы: Ересектердің бронх демікпесі
Хаттама коды: Т-002
ХАЖ – 10 бойынша кодтар:
J45 – Демікпе
J45.0 – Аллергиялық компоненті басым демікпе
J45.1 – Аллергиялық емес демікпе
J45.8 – Аралас демікпе
J45.9 – Анықталмаған демікпе
J46 – Астматикалық мәртебе (статус)
Хаттаманы дайындалған күні: 2013 жыл
Хаттамада қолданылатын қысқартулар:
IgM – Е иммуноглобині
Sp – оттегі сатурациясы
БД – бронх демікпесі
ГКС – глюкокортикостероидтер
ИГКС – ингаляциялық глюкокортикостероидтер
БСҚҚП – бейстероидты қабынуға қарсы дәрілер
ҮДШК1 – 1 секундтағы үдемелі дем шығару көлемі
ДШЕЖЖ – дем шығарудың ең жоғары жылдамдығы
ӨҮӨС – өкпенің үдемелі өмірлік сыйымдылығы
ТАЖ –дем алу жиілігі
ЖЖЖ – жүректің жиырылу жиілігі
Пациенттер санаты: медициналық көмек көрсетудің барлық кезеңдеріндегі бронх демікпесі бар ересектер (емхана, стационар).
Хаттаманы пайдаланушылар: демікпесі бар науқастарға көмек көрсетуге қатысатын медициналық қызметкерлер, жалпы тәжірибе дәрігері, терапевтер, пульмонологтар, аллергологтар, терапиялық, пульмонологиялық және аллергологиялық стационар дәрігерлері
Жіктемесі
Демікпенің жіктелуі клиникалық көрінісі мен өкпенің функциялық қызмет симптомдарын бірлесіп бағалауға негізделеді.
Қазіргі кезде бақылау деңгейі бойынша жіктеу ең маңызды болып келеді, себебі БД еміндегі мақсат - аурудың бір деңгейіне жету және осыны ұстану. БД «ремиссия» ұғымы қолданылмай, өршу сатысы бөліп қаралады.
Тұжырымдау кезінде ауырлық сатысын, бақылау деңгейін, бар болса, өршу кезіндегі симптомдарды көрсеткен дұрыс.
Диагностикасы
Диагностикалық шаралар тізімі:
Амбулаториялық кезеңде:
Негізгілері:
Жалпы қан талдау;
Дем шығарудың ең жоғары жылдамдылығы (ДШЕЖЖ) бронхолитикалық сынама арқылы және \немесе сыртқы тыныс функциясын (спирография) бронхолитикпен зерттеу;
Қосымша:
Е иммуноглобулинің жалпы деңгейі
- қақырықты жалпы талдау
- қақырықты цитологиялық зерттеу
- пульсоксиметрия
- кеуденің флюрография\рентгенографиясы
- in vivo және\немесе in vitro арнайы аллергияға диагностикалау
- эозинофильді катионды протеин
- құрттар мен паразиттер антигеніне арнайы антиденелерді анықтау
- көрсетім бойынша кеуденің компьютерлік томографиясы
- ЭКГ
- көрсетім бойынша Эхо-КГ
- көрсетім бойынша фибробронхоскопия
- аллергологтың кеңесі
- пульмонологтың кеңесі
- отоларингологтың кеңесі
Жоғарыда айтылғандарға стационарда қосымша:
Sp < 92% болғанда артериялық қанның газдық құрамы
Бронхты өршітіп тестілеу, соның ішінде аллергендермен.
Диагностикалық критерийлар
Шағымдар және анамнез
Ентігу көріністері, ысқырықты сырылдар, жөтел және\немесе кеуденің бітеліп қалуы, әсіресе аллергендермен немесе бейспецификалық ирританттармен (түтін, газ, ауа температурасымен ылғалдылығының өзгеруі, мұрынды жаратын иістер, физикалық белсенділік және т.б.) жанасудан соң. Жөтел 3 аптадан асатын «созылған» суық тию ауруларына мән берген қажет.
Ауырлаған отбасы аллергиялық анамнездің болуы.
Науқаста атопия көріністерінің болуы: аллергиялық ринит, атопиялық дерматит, есекжем.
Физикалды зерттеулер
Клиникалық симптомдардың ұстама тәрізді көрінісі көп мағлұматты: дем шығарғандағы ысқырықты сырылдар, экспираторлы ентікпе, тыныс алу кезінде қосымша бұлшықеттердің қатысуы, тахикардия. Симптомдардың болмауы диагнозды жоққа шығармайды.
Зертханалық зерттеулер
Жалпы қақырық талдауында эозинофильдердің болуы.
Қан сарысуында IgE жалпы деңгейінің жоғарылауы.
Бұл зерттеулер нәтижелерінің теріс болуы бронх демікпе диагнозын жоққа шығармайды.
Аспаптық зерттеулер:
Спирометрия – тыныс жолдарының бітелу дәрежесін бағалауға арналған (ФДШК1 және ФӨӨС өлшеу) басқаларынан артығырақ біріншілікті тестілеу болып табылады. БД көпшілік мақұлдаған критерийлері бойынша ҮДШК1 ≥ 12% немесе ≥ 200мл, 200-400 мкг сальбутамол ингаляциясынан соң. ҮДШК1 80% артық өсу болмауы мүмкін. Бұл жағдайда ДШЕЖЖ-ң мониторингі көрсетілген.
Пикфлоуметрия – ДШЕЖЖ анықтау әдісі. Бронхолитикті 60л\мин ингаляциядан соң ДШЕЖЖ-ң өсуі немесе 1 тәулік ішінде ДШЕЖЖ 20% өзгеруі БД бар екенін көрсетеді.
Аллергиялық мәртебені (статустың) бағалау – БД себепті-маңызды және тәуекел факторларын анықтайды. Негізгі диагностикалық әдіс аллергендермен тері сынамасы. Қан сарысуында арнайы IgE анықтау әдісі қолданылуы да мүмкін. Тесттердің оң көрсеткіші БД симптомдарымен және анамнез мәліметтерімен міндетті салыстырылуы тиіс.
Өршіту аллергенімен қоздыратын ингаляциялық сынамалар кәсіптік БД, спортшыларда, күрделі диагностикалық жағдайларда диагностикалау үшін қолданылады. ҮДШК1≥80% бастапқы көрсеткіші кезінде жүргізіледі. Өмірге қауіпті бронхоспазм қауіпінің алдын алу үшін кеңінен қолдану ұсынылмайды.
Мамандар кеңесіне арналған көрсетімдер:
Пульмонолог – сараланған диагностикалау қажет кезде
Аллерголог – аллергиялық мәртебесін (статусын) бағалау үшін
ЛОР – жоғарғы тыныс жолдары патологияларын диагностикалау және емдеу үшін
Басқа мамандар – көрсетімдер бойынша.
Сараланған диагностика
| Белгілері | БД | СОӨА |
| Ауру басталатын жас | Жастық шақта | Көбінесе орта жас, кәрілік шақ |
| Аурудың басталуы | Көбіне аяқ астынан | Біртіндеп |
| Анамнезінде темекі шегу | Сирек | Өте жиі (тұрақты десек де болады) |
| Аллергиялық көріністер | Жиі | Сирек |
| Ентігу | Ұстама тәрізді | Тұрақты, ілгерілеуші |
| Жөтел | Өршу кезінде ұстама тәрізді | Тұрақты, оқыс ауытқусыз |
| Қақырық | Сирек | тән |
| ДШЕЖЖ тәулік ішінде ауысып отыруы | тән | Тән емес |
| Бронх бітелуінің қайтымдылығы (ҮДШК1 немесе ДШЕЖЖ) | тән | Жартылай немесе қайтымсыз |
| Қанда және қақырықта эозинофилия | тән | Тән емес |
| Бронхиальді гиперреактивтілік | Айқын көрінген | Айқын емес немесе жоқ |
| Созылмалы өкпелік жүрек | Тән емес, немесе өте сирек жағдайда СОӨА қарағанда сирек және кешірек дамиды | Жиі қалыптасады |
| Аурудың өршуі | Оқта-текте көрініс түрінде | Тұрақты |
| ЭТЖ және лейкоцитоз | Тән емес | Асқыну кезіне тән |
| Өкпедегі аускультативті өзгерістер | Симптомдар пайда болған кездегі құрғақ ысқырықты сырылдар | Өте жиі құрғақ және ылғалды сырылдар |
| Қақырық | Шырышты, эозинофилдер, Шарко-Лейден кристаллдары | Шырышты-іріңді нейтрофильдер, лимфоциттер |
Емдеу тактикасы
Емдеу мақсаты: БД емдеудің мақсаты аурудың клиникалық көріністерін бақылауға қол жеткізу және бақылауды жалғастыру.
Емдеу тәсілі:
Дәрі – дәрмексіз ем
Емнің ажырамас бөлігі – науқасты және отбасын үйрету. Үйрету мақсаты: науқасқа қажетті ақпарат беру және үйрету, жағдайды қалай бақылау, ингаляциялық заттарды дұрыс қолдану, базисті препараттар мен шұғыл көмек препараттарының айырмашылығын білу, қай кезде медициналық көмекке жүгіну керек, өз жағдайын қалай мониторінгілеу.
Гипоаллергенді диета.
Біріншілікті аллергенмен бейспецификалық қоздырғыштармен (кәсіби зияндылық, поллютанттар, жағымсыз иістер және т.б.) қатынасты болдырмау. Темекі шегуден бас тарту ( белсенді, белсенді емес).
Бронх тармағының санациясы және дренажды функциясының жақсаруы үшін массаж, тыныс гимнастикасы, ЕДШ.
Дәрі–дәрмекпен емдеу
Базисті терапияны таңдау
Дәрі–дәрмекпен емдеуді таңдау БД-ны ағымды бақылаудан және емдеу тағайындағанға дейінгі БД ауырлық дәрежесіне байланысты. Әр қадамда науқастар шұғыл көмек препараттарын қолдануы қажет (ұзақ және қысқа әсерлі бронхолитиктер).
1-саты (алма-кезекті): қысқа әсерлі -адреномиметиктер (сальбутамол, фенотерол) қажеттілікке қарай. Балама дәрілер қысқа әсерлі антихолинергиялық препараттар болып табылады (ипратропий бромиді) пероральді -агонистер. Симптомдардың нашарлау немесе жиілеу көріністерінде 2-ші қадамдағыдай терапияны үнемі қабылдау.
2-саты – жеңіл персистерленуші демікпеге сәйкес. Қалыпта ұстап тұратын дәрілердің біреуін үнемі қабылдау қажет, көбінесе аз мөлшерде ИГКС (бекламетазон 100-250мкг\тәулігіне, будесонид 200-400 мкг\тәулігіне; флутиказон пропианат 100-250мкг\тәулігіне; циклесонид 80-160 мкг/тәулігіне), сондай-ақ қажеттілікке қарай -адреномиметиктердің қысқа әсерлі ингаляциялары. ИГКС жанама әсерлері кезінде (дауыс қарлығуы және БД аллергиялық ринитпен қосарласқанда) балама болып антилейкотриенді (монтелукаст) препарат болып табылады
3-саты – (орташа ауырлықты персистерленуші БД). Шұғыл көмек препаттары және қосымша бір немесе екі бақылаушы: 1) төмен мөлшерде ИГКС, ингаляциялық ұзақ әсерлі -агонистері мен бекітуші дәрілер түрінде (флютиказон\сальметерол немесе будесонид\формотерол); немесе 2) орташа мөлшерде ИГКС (беклометазон 250-500 мкг\тәулігіне, будесонид 400-800 мкг/тәулігіне, флутиказон 250-500 мкг/тәулігіне, циклезонид 160-320 мкг/тәулігіне); немесе 3) ИГКС аз мөлшерде қосымша антилейкотриенді препараттар немесе 4) ИГКС төмен мөлшерде қосымша ұзақ босап шығатын теофиллин.
ИГКС аддитивтілік әсері және әсері ұзартылған -агонистінің әдеттегідей БД ИГКС мөлшерін орташа және жоғарғы мөлшерлерге көтермей–ақ бақылауға болады. Егер 3-4 ай емдеу нәтижесінде БД бақылауға қол жетпесе, ИГКС мөлшерлерін көтеру талапты.
Ұзақ әсерлі ингаляциялық -агонистерімен монотерапия жүргізуге болмайды (формотерол, сальметерол, индакотерол), олар тек ИГКС-пен бірге қолданылады.
4-саты (ауыр персистерленуші демікпе) шұғыл көмек препараттары қосымша қадағалаушы екі немесе одан да көп дәрілік заттар. Бұл қадамда таңдау алдыңғы 2-ші немесе 3-ші қадамдағы тағайындауларға байланысты таңдалады. Орташа және жоғарғы мөлшерде ИГКС (бекламетазон 500-1000мкг\тәулігіне, будесонид 800-1600 мкг\тәулігіне, флутиказон пропианаты 500-1000мкг\тәулігіне, циклосонид 320-1280 мкг\тәулігіне) ингаляциялық ұзақ әсерлі - агонистер – агонистерімен (флютиказон\сальметерол немесе будесонид\формотерол) құрамдастырып қолданған ұтымды. Тағы бір, үшінші, дәрілік затпен құрамдастыру мүмкін (антилейкотриенді немесе ұзақ босап шығатын теофиллин). Құрамдастырылған терапияға (ИГКС + ұзақ әсерлі агонисттері) антилейкотриенді дәрілік заттарды қосу емнің нәтижелігін артады.
5-саты (4 кезеңдегі терапия көрінісінде ауыр бақыланбайтын БД, күнделікті симптомдардың сақталуы және жиі асқынуы). Ауыз арқылы ГКС қоса басқа дәрілік заттар беру қажет, алайда бұл шара емнің әсерін жоғарылатып қана қоймай, басқа да жанама әсерлерге алып келеді. Науқас жанама әсерлер туралы мағлұмат алуы керек.
Бақыланбайтын ауыр аллергиялық демікпе кезінде басқа дәрілерді құрамдастыруға (соның ішінде ИГКС немесе пероральді ГКС қоса), E иммуноглобулиндерге антиденелер (anti IgE – омализумаб) қолданған орынды. Бұл дәрілік топтар тек маманның (пульмонолог, аллерголог). тағайындауымен қолданылуы керек.
Ингаляциялық дәрілік заттарды тыныс жолдарына жеткізуде әдісі маңызды рөл атқарады. Барлық ингаляциялық дәрілік заттар (циклезонидтен басқасы) спейсерді пайдалану арқылы, қажет болған жағдайда маскамен қолдануы тиіс.
Асқынған БД емдеу: науқас көмекке жүгінгенде сол сәттен бастап кез-келген кезеңде басталуы тиіс.
БД жеңіл асқынуы (жүрген кездегі ентікпе, сөйлегенде сөйлемдермен бөліп сөйлеу, ЖЖЖ <100, ДШЕЖЖ> 80%, Sp >95%) сальбутамол 0,5мл немесе ипратропий бромидінің моногидраты\фенотерол гидробромиді 10-40 тамшы небулайзер арқылы. Әсері болмаса, ингаляция 20 минуттан кейін қайталанады. Егер қысқа әсерлі агонисттен кейін ұстама басылатын болса (ДШЕЖЖ қалыпты немесе жеке көрсеткіш бойынша жақсарса) және жақсару 3-4 сағат сақталатын болса, онда науқас қосымша тағайындауларға және госпитальдауға мұқтаж емес. Әсер болмаған жағдайда, пациент БД асқынуының орташа дәрежесіне сәйкес емдеуге ауыстырылады.
БД асқынуының орташа дәрежесі (сөйлеген кезде ентікпе, сөйлегенде сөйлемді фразаға бөліп сөйлеу, қашықтықтан естілетін сырыл, ЖЖЖ 100-120, ТАЖ 60-80%, SpO2 91-95%) сальбутамол 0,5-1,0 мл немесе ипратропий бромиді моногидрат/ фенотерол гидробромид 15-60 тамшы небулайзер арқылы +будесонид-суспензия небулайзер арқылы 1000-2000 мкг (1-2 небула). Әсері болмаған жағдайда 20 минуттан кейін бронхолитик ингаляциясын қайталау. Бірінші сағат ішінде әр 20 минут сайын 3 ингаляция өткізілкуі мүмкін. Әсері жеткіліксіз болса, қосымша преднизолон 20-30 мг per os, т/і 60-90 мг. Халі жақсарғанда (ДШЕЖЖ>80% қажеттіден немесе жеке үздік мәнінен) және осы халі 3-4 сағат бойы сақталса, пациент қосымша тағайындаулар мен госпитальдауға мұқтаж емес.
Өткізілген шаралардан бір сағат ішінде әсер болмаса, шұғыл госпитальдау қажет.
БД ауыр дәрежелі асқынуы: (тыныштықта демікпе, сөйлемді сөздерге бөліп сөйлеу, ТАЖ>30, қозып тұр, ЖЖЖ>120, ДШЕЖЖ<60% немесе <100 л/мин, цианоз, SpO2<90%) сальбутамол немесе тұра сол мөлшерде ипратропий бромиді моногидрат/фенотерола гидробромид + будесонид-суспензия небулайзер арқылы 1000-2000 мкг (1-2 небулы), қосымша преднизолон 30-60 мг per os, немес 60-90 мг. Басталған терапия көрінісінде пациент шұғыл госпитальдауға жатқызылады, қажет болса қарқанды терапия бөліміне, жеткізу кезінде қысқа әсерлі β2-агонистерімен және ИКГС небулайзер арқылы, SpO2>90% жету үшін пульсоксиметрияның бақылауымен оттегі терапиясы жалғастырылады. Стационарда науқастың халі әрбір 1-2 сағат сайын тағайындауларды артынан түзетумен тұрақты мониторингіленіп тұрады (ДАЖ, SpO2, артериялық қан газдары және қажет болғанда басқа зерттеулер). ДАЖ қажеттіден 60-80% болғанда, оттегі терапиясы ингаляции β2-агонист пен и антихолинергиялық препарат ингаляциясы (әрбір 60 мин), ауыз арқылы ГКС жалғастырылады. 3-4 сағат ішінде тұрақты жақсаруға қол жеткізілгенде ИКГС мөлшерін 2-4 көбейтіп және басқа базалық препараттарды қосумен (сатылы терапия бойынша) амбулаториялық емдеуге шығаруға болады.
Жақсару болмаған немесе әрі қарай жағдайы нашарлағанда, науқас реанимация бөліміне ауыстырылады: жоғарыда айтылған терапия жалғастырылады, ГКС тамырішілік енгізуге ауыстырылады, қажет болған жағдайда тамыр ішіне теофиллин, интубация және ЖӨВ (ДШЕЖЖ <30%, РаСО2 <60 мм сын.бағ, РаСО2>45 мм сын.бағ.)
Өмірге қауіпті жағдай: (есінің шатасуы, парадоксальді тахидиагфрагмальді тыныс, брадикардия, аускультация кезінде ысқырықтардың болмауы), сальбутамол немесе фенотерол\ипратропий бромиді(беродуал) сол мөлшерде және будесонид суспензиясы 1000-2000мкг небулайзер арқылы (1-2 небула) + преднизолон тамыр ішіне 90-150 мг. Қалған тактиканы БД ауыр асқынуындағыдай жүргізіледі.
Емнің басқа түрлері. БД көптеген жағдайда аллергиялық ринитпен қоса жүреді, бұл емді қажет етеді: интраназальді ингаляциялық топикалық ГКС (бекламетазон, флютиказон, мометазон).
Спецификалық иммунотерапия қарастырылуы мүмкін, егер БД бар науқастарда клиникалық маңызды аллергендерді болдырмау мүмкін болмаса.
Ерекше жағдайлар:
Жүктілік. БД ағымы жүктілік кезінде жақсы жағына да жаман жағына да өзгеруі мүмкін. Егер жүктілікке дейін БД нашар бақыланса, нашарлау жағына қарай өзгерісті күтуге болады. Мақсаты ауруды толық бақылауға алу болғандықтан, жүктілік кезінде БД емнің бүкіл қағидалары сол бойы сақталады. Басымдық монотерапияға және ГКС-ке беріледі, алайда толық бақылауға алу мүмкін болмаса, жүктіліктен тыс уақытта тағайындалатын мөлшерде құрамдастырылған дәрілер тағайындалады. БД симптомдарын бақылауға арналған дәрілердің қай қайсысы да ИГКС, агонистер, антилейкотриендер), ұрық дамуының ақауларының көбеюімен қоса болмайды. Көп жағдайда бала дамуының қауіпсіздігіне қатысты деректердің басым бөлігі будесонид және бекламетазонды қолданумен байланысты, сондықтан осыларды таңдау препараттары деп санауға болады. Міндетті түрде ДШЕЖЖ қадағалау қажет, жүкті әйелдерде пикфлоуметр болуы қажет және олар көрсеткіштері қалыптыдан төмендесе, дәрігерге уақтылы айтуы тиіс. Базисті препараттарды қабылдау керектігі жайлы және демікпенің жедел ұстамаларының ұрыққа теріс әсерлері туралы әйел ақпараттандырылуы тиіс. Қысқа әсерлі агонисттер «сұрауы бойынша» тағайындалады, асқыну кезінде жүктілікке дейінгі уақыттағы мөлшерде небулайзерлі терапия, қолданылады.
Басты қағида – дамуының бұзылыуын, гипотрофияны, антенатальді асқынуға алып келетін ұрық гипоксиясын болдырмау.
Аспирин индуцирленген астма. Аспиринге және басқа да СЕҚҚП-ға гиперсезімталдық БД ауыр ағымында, біртіндеп дамиды. Аспиринге әсер перпаратты қабылдағаннан соң қысқа уақыт ішінде 1 минуттан 1-2 сағат ішінде дамиды, әдетттегідей риноконъюнктивальді белгілермен қатар жүреді. Бұл топ науқастарға аспирин және циклооксигеназа-1 тобының ингибиторларынан аулақ болу керек. Аса қажетті жағдайда парацетамол қолданылуы мүмкін. Базисті терапияда ИГКС-ға лейкотриен рецепторларының модификаторы тиімділігі жақсы болады.
Аспиринді десенситизация «аспиринді үштікте», стационар жағдайында дәрігердің мұқият бақылауымен жүргізіледі.
Хирургиялық араласу: Демікпені емдеу нұсқасы ретінде қолданылмайды.
Алдын алуы
Пациенттерге қауіп-қатер факторының әсерін төмендету: темекіден бас тарту (соның ішінде пассивті), сезімталдық, кәсіби факторларды төмендету, БД симптомдарын шақыратын тағамдардан, дәрілік заттардан, тағамдық қоспалардан бас .
Үйдегі және сыртқы орта аллергендер әсерін төмендету.
Дене салмағын қалыпқа келтіру.
Орташа ауырлықты және ауыр БД бар науқастарға жылда тұмаудың екпесін егу.
Жоғарғы тыныс жолдарының ауруларын (ринит, жабыспаларды және т.б.) және гастроэзофогальді рефюксті (болған жағдайда) емдеу.
Үйдегі және сыртқы орта аллергендер әсерін төмендету.
Дене салмағын қалыпқа келтіру.
Орташа ауырлықты және ауыр БД бар науқастарға жылда тұмаудың екпесін егу.
Жоғарғы тыныс жолдарының ауруларын (ринит, жабыспаларды және т.б.) және гастроэзофогальді рефюксті (болған жағдайда) емдеу.
Ақпарат
Пайдаланған әдебиеттің тізбесі
-
Протоколы заседаний Экспертной комиссии по вопросам развития здравоохранения МЗ РК, 2014
- Қолданылған әдебиеттер тізімі: 1. Глобальная стратегия лечения и профилактикибронхиальной астмы: пересмотр 2011. – Под ред. А.С. Белевского. – М.:Росс. Респират общество, 2012. – 108с. (доступно на www.ginasthma.com) 2. Global strategy for asthma management and prevention, 2012(Update). – M.FitzGerald et al, 2012. – 128p. (Доступно на www.ginasthma.com) 3. British guideline on the management of asthma – a national clinical guideline.-Scottish Intercollegiate Guidelines Network. – London, 2012.-151p. (Доступно наwww.sign.ac.uk\pdf\qry101.pdf) 4. Levy M, Fletcher M, Price D, Hausen T, Halbert R, Yawn B. International Primary Care Respiratory Group. Guidelines: diagnosis of respiratory diseases in primary care. Prim Care Respir J,2006;15 (1):20-34. 5. Rodrigo G.J., Rodrigo C., Hall J.B. Acute asthma in adults: a review\\ Chest, 2004.- Vol. 125(3). – P. 1081-1102. 6. Expert panel Report 3: Guidelines for the diagnosis and management of asthma – Summary Report 2007. –J. Allergy Clinical Immunology. – 2007.- Vol.120.- Suppl.5.-P. 94-138.
Ақпарат
Біліктілік деректері көрсетілген хаттаманы әзірлеушілер тізімі
1. Нұрпейісов Т.Т. – м.ғ.д., доцент, ҚР денсаулық сақтау министрлігінің штаттан тыс аллергологы.
2. Козлова И.Ю. – м.ғ.д., профессор, Астана медицина университетінің «Пульмонология және фтизиатрия» кафедрасының меңгерушісі.
3. Нұрпейісов Т.Н.- м.ғ.д., профессор, РҰПДО ҒЗИ К және ВБ меңгерушісі
4. Ковзель Е.Ф. – м.ғ.д., РДО АҚ аллергологиялық орталық меңгерушісі
5. Латыпова Н.А. – м.ғ.д., Астана медицина университетінің ішкі аурулар кафедрасының доценті.
6. Пак А.М. – м.ғ.к., «ҰҒМО» АҚ тыныс орталығының меңгерушісі.
7. Пшенбаева А.С. – м.ғ.к., Астана медицина университетінің резидентура және интернатура бойынша ішкі аурулар кафедрасының доценті.
8.Абдушукурова Г. – РНПАО ҒЗИ КжәнеВ Б ғылыми қызметкері.
Қазықтаулы файлдар
Назар аударыңыз!
- Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.
- Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.
- Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.
- Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.
- Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.