Диабеттік нейропатия (дистальді симметриялық полинейропатия)

1. Протоколы заседаний Объединенной комиссии по качеству медицинских услуг МЗ РК, 2017
   1. 1) IDF Clinical Practice Recommendations on the Diabetic Foot – 2017.A guide for healthcare professionals.70 p. 2) Rodica Pop-Busui et al. Diabetic Neuropathy: A Position Statement by the American Diabetes Association. Diabetes Care 2017;40:136–154 | DOI: 10.2337/dc16-2042. 3) Martin CL, Albers JW, Pop-Busui R; DCCT/EDIC Research Group. Neuropathy and related findings in the Diabetes Сontrol and Complications Trial/Epidemiology of Diabetes Interventions and Сomplications study. Diabetes Care 2014;37:31–38. 4) Albers JW et al. Diabetes Control and Complications Trial/Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications Research Group. Effect of prior intensive insulin treatment during the Diabetes Control and Complications Trial (DCCT) on peripheral neuropathy in type 1 diabetes during the Epidemiology of Diabetes Interventions and Complications (EDIC) Study. Diabetes Care 2010;33: 1090–1096. 5) Apfel SC et al. Hoc Panel on Endpoints for Diabetic Neuropathy Trials. Positive neuropathic sensory symptoms as endpoints in diabetic neuropathy trials. J NeurolSci 2001;189:3–5. 6) Boulton AJ. The pathway to foot ulceration in diabetes. Med Clin North Am 2013;97:775–790. 7) Lawrence ALavery, DPM, MPH, David G Armstrong, DPM, MSC, Andrew Boulton, MD: Screening for diabetic peripheral neuropathy. Screening patients thoroughly can help identify nerve injury early. J. Diabetic Microvascular Complications Today. October 2010; 17-19. 8) Brown SJ,HandsakerJC,Bowling FL, Boulton AJ, Reeves ND. Diabetic peripheral neuropathy compromises balance during daily activities. Diabetes Care 2015;38:1116–1122. 9) Boulton AJ, Armstrong DG, Albert SF, et al.; American Diabetes Association; American Association of Clinical Endocrinologists. Comprehensive foot examination and risk assessment: a report of the task force of the foot care interest group of the American Diabetes Association, with endorsement by the American Association of Clinical Endocrinologists. Diabetes Care 2008; 31:1679–1685. 10) Callaghan BC, Kerber KA, Lisabeth LL, et al. Role of neurologists and diagnostic tests on the management of distal symmetric polyneuropathy. JAMA Neurol 2014;71:1143–1149. 11) Im S, Kim SR, Park JH, Kim YS, Park GY. Assessment of themedial dorsal cutaneous, dorsal sural, and medial plantar nerves in impaired glucose tolerance and diabetic patients with normal sural and superficial peroneal nerve responses. Diabetes Care 2012;35:834–839. 12) Dyck PJ, Overland CJ, Low PA, Litchy WJ, Davies JL, Dyck PJ, O'Brien PC: Cl vs. Signs and symptoms versus nerve conduction studies to diagnose diabetic sensorimotor polyneuropathy: CI vs. NPhys trial. Muscle Nerve 2010;42:157–164. 13) Гурьева И.В., Комелягина Е.Ю., Кузина И.В., Аметов А.С. Диабетическая периферическая сенсомоторная нейропатия. Патогенез, клиника диагностика. Методические рекомендации для эндокринологов, терапевтов, хирургов, невропатологов. Издание второе переработанное и дополненное. Москва 2004, 25 с. 14) Ziegler D, Keller J, Maier C, Pannek J; German Diabetes Association. Diabetic neuropathy. ExpClinEndocrinol Diabetes 2014;122: 406–415. 15) Miller JD, Carter E, Shih J, et al. How to do a 3-minute diabetic foot exam. J FamPract 2014; 63:646–656. 16) Diabetes Control and Complications Research Group. The effect of intensive treatment of diabetes on the development and progression of long-term complications in insulindependent diabetes mellitus. N Engl J Med 1993;329:977–986. 17) Linn T, Ortac K, Laube H, Federlin K. Intensive therapy in adult insulin-dependent diabetes mellitus is associated with improved insulin sensitivity and reserve: a randomized, controlled, prospective study over 5 years in newly diagnosed patients. Metabolism 1996. 18) 45:1508–1513; Ismail-Beigi F, Craven T, Banerji MA, et al.; ACCORD trial group. Effect of intensive treatment of hyperglycaemia on microvascular outcomes in type 2 diabetes: an analysis of the ACCORD randomised trial. Lancet 2010;376: 419–430. 19) Balducci S, Iacobellis G, Parisi L, et al. Exercise training can modify the natural history of diabetic peripheral neuropathy. J Diabetes Complications 2006;20:216–223. 20) Singleton JR, Marcus RL, Jackson JE, K Lessard M, Graham TE, Smith AG. Exercise increases cutaneous nerve density in diabetic patients without neuropathy. Ann ClinTranslNeurol 2014;1:844–849. 21) Ziegler D, Hanefeld M, Ruhnau KJ, Meissner HP, Lobisch M, Schutte K, Gries FA. Treatment of symptomatic diabetic peripheral neuropathy with the anti-oxidant alpha-lipoic acid. A 3-week multicentre randomized controlled trial (ALADIN Study). Diabetologia. 1995. Vol.38. № 12. P. 1425-1433. 22) Ziegler D, Schatz H, Conrad F, Gries FA, Ulrich H, Reichel G. Effects of treatment with the antioxidant alpha-lipoic acid on cardiac autonomic neuropathy in NIDDM patients. A 4-month randomized controlled multicenter trial (DECAN Study). Deutsche KardialeAutonome Neuropathy. Diabetes Care. 1997. Vol.20. №3. P. 369-373. 23) Ziegler D, Ametov A, Barinov A, et al. Oral treatment with alpha-lipoic acid improves symptomatic diabetic polyneuropathy: the SYDNEY 2 trial. Diabetes care. 2006; 29(11): 2365-2370. 24) Ziegler D, Low PA, Litchy WJ, et al. Efficacy and safety of antioxidant treatment trial. Diabetes Care. 2011; 34: 2054-2060. 25) Ziegler D, Movsesyan L, Mancovsky B, Gurieva I, AbylaiulyZh, Strokov I. Treatment of symptomatic polyneuropathy with actovegin in type 2 diabetes patients. A multicenter, randomized, double-blind trial. Diabetes care. 2009. Vol.32. № 8. P.1479-1484. 26) Ziegler D. Current concepts in the management of diabetic polyneuropathy. J Current diabetes Reviews. 2011. № 7. P. 208-220. 27) Ziegler D, et al. Predictors of response to treatment with actovegin for 6 months in patients with type 2 diabetes and symptomatic polyneuropathy, Journal of Diabetes and Its Complications (2017), http://dx.doi.org/10.1016/j.jdiacomp.2017.03.012. 28) Haupt E, Ledermann H, Kopcke W. Benfotiamine in the treatment of diabetic neuropathy – a three-week randomized, controlled pilot study (BEDIP Study). Int J ClinPharmacolTher 2005; 19: 900-909. 29) Beltramo E, Berrone E, Tarallo S, Porta M. Effects of thiamine and benfothiamine on intracellular glucose metabolism and relevance in the prevention of diabetic complications. ActaDiabetol 2008; 45: 131-141. 30) McCann VJ, Davis RF. Pyridoxine and diabetic neuropathy: a double-blind controlled study. Diabetes Care. – 1983; 6: 102-5. 31) Stracke H, Lindemann A, Federlin K. A benfotiamine – vitamin B combination in threatment of diabetic polyneuropathy. Exp. Clin. Endocrinol. Diabetes. – 1996; 104: 311-6. 32) Lesser H, Sharma U, LaMoreaux L, Poole RM. Pregabalin relieves symptoms of painful diabetic neuropathy: a randomized controlled trial. Neurology 2004; 63:2104-2110. 33) Richter RW, Portenoy R, Sharma U, LaMoreaux L, Bockbrader H, Knapp LE. Relief of painful diabetic peripheral neuropathy with pregabalin: a randomized, placebo-controlled trial. J.Pain 2005; 6:253-260. 34) Rosenstock J, Tuchman M, LaMoreaux L, Sharma U. Pregabalin for the treatment of painful diabetic peripheral neuropathy: a double-blind, placebo-controlled trial. Pain 2004; 110:628-638. 35) Freynhagen R, Srojek K, Griesing T, Whalen E, Balkenohl M. Efficacy of pregabalin in neuropathic pain evaluated in 12-week, randomized, double-blind,multicenter, placebo-controlled trial of flexible- and fixed-dose regimens. Pain 2005; 115:254-263. 36) Backonja M, Beydoun A, Edwards KR, et al. Gabapentin for the symptomatic treatment of painful neuropathy in patients with diabetes mellitus: a randomized controlled trial. JAMA 1998; 280: 1831-1836. 37) Gorson KC, Schott C, Herman R, Ropper AH, Rand WM. Gabapentin in the treatment of painful diabetic neuropathy: a placebo controlled, double blind, crossover trial. J NeurolNeurosurgPsychiattry 1999; 66:251-252. 38) Lunn MP, Hughes RA, Wiffen PJ. Duloxetine for treating painful neuropathy or chronic pain. Cochrane Database Syst Rev 2009; CD007115. 39) Raskin J, Pritchett YL, Wang F, et al. A double-blind, randomized multicenter trial comparing duloxetine with placebo in the management of diabetic peripheral neuropathic pain. Pain Med 2005; 6:346. 40) Wernicke JF, Pritchett YL, D'Souza DN, et al. A randomized controlled trial of duloxetine in diabetic peripheral neuropathic pain. Neurology 2006; 67:1411. 41) Max MB, Culnane M, Schafer SC, et al. Amitriptyline relieves diabetic neuropathy pain in patients with normal or depressed mood. Neurology 1987; 37:589. 42) Max MB, Lynch SA, Muir J, et al. Effects of desipramine, amitriptyline, and fluoxetine on pain in diabetic neuropathy. N Engl J Med 1992; 326:1250. 43) Harati Y, Gooch C, Swenson M, et al. Double-blind randomized trial of tramadol for the treatment of the pain of the diabetic neuropathy. Neurology 1998; 50:1842-1846. 44) Evidence-basedguideline: Treatment of painfuldiabeticneuropathy Report of theAmerican Academy of Neurology, theAmericanAssociation of NeuromuscularandElectrodiagnosticMedicine, andtheAmerican Academy of PhysicalMedicineandRehabilitation. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3100130/

ХАТТАМАНЫҢ ҰЙЫМДАСТЫРУ АСПЕКТІЛЕРІ

Хаттама әзірлеушлерінің тізімі біліктілік деректерін көрсете отырып:
1)           Каримова Алтынай Сагидуллаевна – Жоғары санатты дәрігер, «Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК ішкі аурулар клиникасының ғылым және инновация жөніндегі директорының орынбасары. Асфендияров С.Д., медицина ғылымдарының кандидаты, Қазақстанның неврологтар лигасының үйлестірушісі, Неврологтардың бүкіләлемдік федерациясының (WFN - Неврологтар Дүниежүзілік федерациясы) делегаты.
2)           Аканов Жанай Айканович – жоғары санатты дәрігер, «Қазақ ұлттық медицина университеті» РМҚК РМК ішкі аурулар клиникасының директоры. Асфендияров С.Д., медицина ғылымдарының кандидаты, Қазақстан Диабетті зерттеу қоғамының президенті, Азия Диабетті зерттеу ассоциациясының мүшесі (AASD - Азия қауымдастығыStudyinDiabetes).
3)           Калиева Мира Маратовна – «Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК-нің «Клиникалық фармакология және фармокотерапия» кафедрасының доценті, медицина ғылымдарының кандидаты.
4)           Тукалевская Наталья Николаевна – «Қазақстан Республикасындағы қант диабеті» ақпараттандыру қорының атқарушы директоры.

Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
 
Рецензенттер:
1)           Абасова Гаухар Бегалиевна – Х.А.Яссауи атындағы МҚТУ «Неврология, психиатрия, наркология» кафедрасының меңгерушісі, медицина ғылымдарының кандидаты, доцент, «Оңтүстік Қазақстан облысының нейроарабилитологтар ассоциациясының» төрағасы.
2)           Абдрахманова Майра Галимжановна – Қарағанды мемлекеттік медицина университетінің РМҚК неврология кафедрасының меңгерушісі, медицина ғылымдарының докторы, профессор.
3)           Кабдрахманова Гульнар Баяновна – «Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік медицина университеті» РМК профессоры, «Батыс Қазақстан неврологтар ассоциациясы» ҚБ төрағасы, Ақтөбе қаласының неврологтар қоғамының төрағасы.
4)           Идрисов Алишер Саугабаевич – Медицина ғылымдарының докторы, «Астана медициналық университеті» АҚ отбасылық және дәлелді медицина кафедрасының профессоры.

Хаттаманы қайта қарау шарттары: жарияланғаннан кейін және қолданысқа енгізілген күнінен бастап 5 жыл өткен соң немесе дәлелділік деңгейі бар жаңа әдістер болған кезде хаттама қайта қаралады.