Бет және мойынның туа біткен сарысулы ісіктері және жылан көздері (мойынның бронхылы, тиреоглоссальды, бүйірлік сарысулы ісіктері және жыланкөздері)
Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2017 (Қазақстан)
Врожденные аномалии губ, не классифицированные в других рубриках (Q38.0), Другие уточненные пороки развития лица и шеи (Q18.8), Пазуха, фистула и киста жаберной щели (Q18.0), Преаурикулярная пазуха и киста (Q18.1)
Челюстно-лицевая хирургия
Анықтамасы
Анықтамасы
Денсаулық сақтау министрлігінің
Медициналық қызметтер сапасы бойынша біріккен комиссиясының
2017 жылғы «29» маусымдағы
№ 24 хаттамасымен мақұлданған
Бет және мойынның туа біткен сарысулы ісіктеріне және жылан көздеріне адам туғаннан кейін немесе өмірінің келесі жылдарында көрінетін желбезек аппараты, оның туынды және қалқанша безі дамуының аномалиялары нәтижесінде туындайтын түзілулерді жатқызады.
NB! Сарысулы ісік – бұл холестерин кристалдарын қамтитын сұйық немесе жартылай сұйық бар жалғастыру тінінің қабығымен төселген толық түзілім [3,8].
КІРІСПЕ БӨЛІМ
АХЖ-10 коды (тары):
| АХЖ-10 | |
| Коды | Атауы |
| Q18.0 | Қуыс, фистула және желбезекті саңылау сарысулы ісіктері |
| Q18.1 | преаурикулярлық қуыс және сарысулы ісік |
| Q18.8 | Бет және мойынның басқа дәлелденген ақаулары |
| Q38.0 | Басқа тарауларда жіктелмеген еріннің туа біткен аномалиялары |
Хаттаманы әзірлеу/қайта қарау күні: 2017 жыл.
Хаттамада пайдаланылатын қысқартулар:
| ACT | аспартатаминотрансфераза |
| AЛT | аланинаминотрансфераза |
| т/і | тамырішілік |
| б/і | бұлшықетішілік |
| АИТВ | адам иммунотапшылығы вирусы |
| КТ | компьютерлік томография |
| ЕДШ | емдік дене шынықтыру |
| МРТ | магнитті –резонансты томография |
| ҚЖА | қанның жалпы анализі |
| ЗЖА | зәрдің жалпы анализі |
| ЭТЖ | эритроциттердің тұну жылдамдығы |
| ДД | дәлелділік деңгейі |
| УДЗ | ультра дыбыстық зерттеу |
| ЭКГ | электрокардиограмма |
| Er | эритроциттер |
| Hb | гемоглобин |
| Ht | гематокрит |
| Le | лейкоциты |
| Tr | тромбоциттер |
Хаттаманы пайдаланушылар: ЖПД, педиатрлар, терапевттер, хирургтар, стоматологтар, жақ-бет хирургтары, онкологтар.
Пациенттердің санаты: ересек адамдар және балалар.
Дәлелділік деңгейінің шкаласы:
| А | Жоғары сапалы мета-талдау, РБЗ жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен ықтималдығы (++) бар ірі РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін. |
| В | Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулеріне жоғары сапалы (++) жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен тәуекелі бар жоғары сапалы (++) когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулері немесе жүйелік қатенің жоғары емес (+) тәуекелі бар РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін. |
| С | Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеуі немесе жүйелік қатенің жоғары емес тәуекелі бар рандомизациясыз бақыланатын зерттеу (+), олардың нәтижелері тиісті популяцияға немесе нәтижелері тиісті популяцияға тікелей қолданылмайтын жүйелік қатенің өте төмен немесе жоғары емес тәуекелі бар РБЗ-ға (++ немесе +) қолданылуы мүмкін. |
| D | Жағдайлар сериясының сипаттамасы немесе бақыланбайтын зерттеу немесе сарапшылардың пікірі. |
| GPP | Үздік клиникалық практика |
Жіктемесі
Жіктеме [3,4]:
| I. Антенатальды кезеңде туындайтын сарысулы ісіктер (туа біткен сарысулы ісіктер): |
· эпидермоидты және дермоидты сарысулы ісіктер; · мойынның орталық сарысулы ісіктері және жылан көздері; · мойынның бүйірлік сарысулы ісіктері және жылан көздері; · құлақ маңы аймағындағы сарысулы ісіктер; · тілдің сарысулы ісіктері. |
|
II. Туғаннан кейінгі кезеңде туындайтын сарысулы ісіктер (жүре пайда болған): |
· үлкен және кіші сілекей бездерінің сарысулы ісіктері; · үлкен сілекей бездерін шығару жолдарының сарысулы ісіктері; · жоғары жақ қуыстарының шырышты бездерінің сарысулы ісіктері; · май бездерінің сарысулы ісіктері; · жарақатты сарысулы ісіктер. |
| А. Бранхиогенді сарысулы ісіктер (1- және 2- желбезекті саңылаулар және доғалар аномалиясынан дамиды): |
· мойынның бүйірлік сарысулы ісіктері және жылан көздері; · құлақ алды және аурикулярлық сарысулы ісіктер және жылан көздер. |
| Б. Тиреоглоссальнды (қалқанша-тілдік жолдың толық емес редукциясында дамиды): | · мойынның орталық сарысулы ісіктері және жылан көздер. |
Диагностикасы
ДИАГНОСТИКАНЫҢ ЖӘНЕ ЕМДЕУДІҢ ӘДІСТЕРІ, ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ЕМ-ШАРАЛАРЫ
Диагностикалық өлшемшарттар [12][16][18][19]:
Физикалық қарап-зерттеу:
Диагностикалық өлшемшарттар [12][16][18][19]:
| Шағымдар: | Түзілудің болуы | Сарысулы ісік немесе жылан көз, ереже бойынша қалыпты оқшауланулы, мойынның орталық аймағында, құлақ алды аймағында, мойынның бүйірлік аймағында және т.б. |
| Беттің өзгерісіне | Өзгерудің айқындығы жүгінген сәтке дейін өзгерудің бастапқы белгілерін анықтау сәтінен өткен уақытқа байланысты. | |
| Функционалдық бұзылулар | Тыныс алу, шайнау, тілді жұту және шайнаудың сарысулы ісіктің үлкен мөлшерлерінде бұзылулары | |
| Ауру анамнезі: | Туа біткен патология | Эпидермоидты және дермоидты сарысулы ісіктер, мойынның орталық сарысулы ісіктері және жыланкөздер, құлақ маңы аймағындағы сарысулы ісіктер, тілдің сарысулы ісіктері |
| Аурудың ұзақтығы | Бірнеше айдан бірнеше жылға дейін | |
| Іріңді қабынулы асқынулар | Инфекциялану салдарынан сарысулы ісіктердің барлық түрлерінде кездесуі мүмкін. | |
| Жарақатты генез | Шығару жолдарының жарақаттануы салдарынан шағын және үлкен сілеке бездерінің сарысулы ісіктер, май бездерінің сарысулы ісіктері – бездің шығару жолының бітелуі. | |
| Өмір анамнезі: | Болған және қосалқы аурулар | Жаңа түзілулердің даму ақауларымен үйлесіміне назар аудару қажет |
Физикалық қарап-зерттеу:
|
Орта (Тиреоглоссальды) сарысулы ісіктер және мойын жыланкөздері |
Мойынның орталық сарысулы ісіктері және жылан көздері қалқанды-тіл жолының бітелуімен байланысты емес эмбрионалды дисплазия болып табылады. Қалқан шеміршегінің сыртқы шеті және тіл асты сүйегі арасындағы мойынның орта сызығы бойынша орналасатын шығудың ауырсынусыз дөңгелек нысаны түрінде баяу өседі, өте сирек тіл астындағы сүйекте. Сарысулы ісік астындағы тері өзгермеген, жақсы қозғалады. Нақты шекараларға, тығыздау консистенцияға ие және жанына және жоғары жақсы жылжиды; олардың төменге жылжуы тіл асты сүйегімен байланысы салдарынан шектелген. Бұнда науқастардың басым бөлігінде тығыз ауырлық орнатуға болады, ол тіл асты сүйегінде болады. Сарысулы ісіктің қабыну құбылыстарынан кейін өзіндік немесе оперативтік араласудан кейін ашылуы нәтижесінде мойынның орталық жыланкөзі пайда болады. Орталық жылан көздерді толық және толық емеске бөледі. Өз кезегінде толық еместер сыртқы және ішке бөлінеді. Сыртқы саңылау қалқанша шеміршегінің жоғары ойығы және тіл асты сүйегі арасындағы орта сызық бойынша мойынның алдыңғы бетінде ашылады. Ішкі саңылау тілдің соқыр тесігі аймағында ашылады. |
| Мойынның бүйірлік сарысулы ісіктері және жылан көздері |
Олар желбезекті аппараттың даму аномалиялары салдарынан түзіледі (желбезектік доғалар, жіктер және жұтқыншақ қалталары) және бранхиогенді терория атауын алды. Бүйірлік сарысулы ісіктер тікелей мойынның тамырлы-жүйкелі байламында орналасады, жадпы ұйқы артериясы бифуркациясы деңгейінде. Клиникалық жас кезде көрінеді. Дермоидты сарысулы ісіктерден айырмашылығы олардың инфекциялануы салыстырмалы жиі болады. Мойынның сарысулы ісіктері мойынның жоғары бөлігінде төс-бұғана бұлшықетінің алдында орналасады. Сарысулы ісік тегіс бетпен дөңгелек нысанның қоршаған тіндермен дәнекерленбеген ісіктәрізді түзілуі түрінде пальпацияланады. Сарысулы ісік консистенциясы тығыз икемді, кейде ішінара флюктуация анықталады. Сарысулы ісіктің қайталама қабынуы қосылғанда тығыз, ауыратын болады, дисфагия, тілдің бұзылуы болуы мүмкін. Бүйірлік жыланкөздің клиникалық тері (сыртқы) саңылау көбіне нүктелік, кейде — кең көпіршікті түйіршіктенуімен. Жыланкөз аузының айналасында, жиі бөлінулерден тері ылғалданады және базданады. Жыланкөз аузын басуда шырышты ішінде тамшы, кейде ірің бөлінеді. Осындай жылан көзді көз зондымен немесе жұқа полиэтилен катетермен зондтап 1-2 см ден 8-15 см тереңдікке дейін енгізуге болады. Жылан көз жолын нақтылау үшін рентген контрастілі заттарды енгізумен фистулография жасалады. |
| Құлақ маңы аймағындағы сарысулы ісіктер және жылан көздер |
Желбезекті жіктің даму ақауларына жатады (жұтқыншақ қалтасы). Құлақ маңы аймағындағы сарысулы ісік және жылан көздің орналасуына байланысты құлақ алды (преаурикулярлық) және жақ арты болып бөлінеді. Құлақ алды сарысулы ісіктері және жылан көздері туғаннан бастап анықталады. Бөлік екі жақты болады. Олардың сыртқы ауызы құйғыш тәрізді тереңдеу түріне ие, ол құлақ жарғағының үлкен шиыршығы негізінің алдында орналасады. Құлақ бүртігі аймағын басуда шырышты ішіндегі бөлінеді. Жыланкөз жолы құлақ жарғағы бүртігі артынан және медиальды болады. Шеміршекті бөлікке сыртқы есту жолына дейін өтеді, онда сыртқы есту жолының шеміршекті бөлінінде ашылуы немесе аяқталуы мүмкін. Фистулографияны майлы рентген контрастлі заттармен өткізіп сарысулы ісіктің оқшаулануын нақтылауға және жыланкөз жолдарының бүйірлік тарамдалуын анықтауға болады. Жақ арты сарысулы ісіктері және жылан көздер төс-бұғана емізік бұлшықетінің алдыңғы шеті және төменгі жағының бұрышы арасында орналасады. Тері жылан көзі құлақ сырғалығының артынан оқшауланады. Осы аймақтағы жұмсақ тіндерді уқалауда шырыш немесе ірің тамшысы бөлінеді (қабыну процесі асқынғанда). Жылан көз аузы әдетте қан қабатымен жабылған, оның айналасындағы тері жарқырайтын болады. Жылан көздер орта құлақ немесе есту түтігі (евстахий) хабарлануы мүмкін. Олар жұмсақ тіндерде, бет жүйкесінің түбімен қатар, біз тәрізді өсіндіге қоса берілетін бұлшықеттер астында терең орналасқан. Фистулография өткізе отырып, сарысулы ісіктер және жылан көздердің оқшаулануын нақтылайды. |
ҚЖА – қабыну түріндегі өзгертулер: лейкоцитоз, ҚЖА ЭТЖ жылдамдауы.
| · Гистологиялық зерттеу | Орталықты (Тиреоглоссальды) мойынның сарысулы ісіктері және жылан көздері – ішкі қабат әр түрлі эпителиймен төселген (көп қабатты өтпелі, цилиндрлі, дифференцияланбаған, ұрықты). Эпителийдің қабыну әсерімен ішінара өлуі және жалғастыру тінімен жылжуы мүмкін. Жолдардың саңылаулары тарылады, облитерацияланады, бүйірлік бөлінулер пайда болады. Сарысулы ісіктер және жылан көздер қабырғасында лимфалы тіндер, шырышты бездер және тіпті қалқан бездерінің жинақталуын анықтауға болады. |
| Мойынның сарысулы ісіктері және жылан көздері – бүйірлік сарысулы ісіктің микроскоптық қабырғасы тығыз талшықты жалғастыру тінінен тұрады, ол көп қабатты мүйізденбеген эпителиймен (эктодермалды сарысулы ісік), сондай-ақ көп қатарлы цилиндр эпителиймен төселген (энтодермальды сарысулы ісік). Қабырға қалыңдығында (қабықшалар) лимфалы тін орналасады, көбіне фолликулаларды қалыптастырады. Лимфалы тіндердің маңызды дамуы бүйірлік сарысулы ісіктер желбезектік аппарат қаддықтарынан болады. Сарысулы ісіктің ішкі беті лимфалы тіндерден сүйелденген өсулермен жабылған. Оның қабырғасында айыр без денесі типінің түзілулерді анықталады. | |
| Құлақ маңы аймағындағы сарысулы ісіктер және жылан көздер – сарысулы ісіктің немесе жылан көздің ішкі қабырғасы көп қабатты тегіс мүйізденген немесе жарқырағыш, цилиндрлік эпителиймен төселген. | |
| Мойынның орталық (Тиреоглоссальды) сарысулы ісіктері және жылан көздері – ішкі қабат әр түрлі эпителиймен төселген (көп қабатты тегіс, өтпелі, цилиндрлі, дифференцияланбаған, ұрықты). Қабыну әсерімен эпителий ішінара өлуі және жалғастыру тінімен жылжуы мүмкін. Жолдардың саңылаулары тарылады, облитерацияланады, бүйірлік тарамданулар пайда болады. Сарысулы ісіктер және жылан көздер қабырғасында лимфалы тіндердің, шырышты бездердің және тіпті қалқан бездерінің тінінің жинақталуын анықтауға болады. | |
| Мойынның орталық (Тиреоглоссальды) сарысулы ісіктері және жылан көздері – ішкі қабат әр түрлі эпителиймен төселгн (көп қабатты тегіс, өтпелі, цилиндрлі, дифференцияланбаған, ұрықты). Эпителийдің қабыну әсерімен ішінара өлуі және жалғастыру тінімен алмастырылуы мүмкін. Жолдардың саңылаулары тарылады, тарылады, бүйірлік тарамданулар көрінеді. Сарысулы ісіктерді және жылан көздері қабырғада лимфоидті тіннің, шырышты бездерді және қалқанша бездің тінін анықтауға болады. |
Аспаптық зерттеулер [15][18][20]:
| УДЗ | Жақсы визуализацияланған капсуламен, нақты контурлармен эхо теріс құрылым |
| Жақ-бет аймағының КТ | Скандар серияларында жұмсақ тіннің болуы анықталады, бос түзілуде контрастілеуде жұтқыншақтың бүйірлік қабырғасы немесе тіл асты сүйегімен байланыс байқалады. |
Маман консультациялары үшін көрсетілімдер:
· онкологтың консультациясы – онкологиялық процесті болдырмау үшін;
· анестезиологтың консультациясы – анестезиологиялық аспапты өткізу үшін;
· оториноларинголог кеңесі – мұрын қуысында ісіктер шығуы;
· офтальмологтың консультациясы – көз ұясында ісіктер пайда болғанда;
· терапевттің консультациясы – қосалқы аурулар болғанда;
· басқа салалық мамандардың консультациясы – көрсетілімдер бойынша.
Диагностикалық алгоритм:
бет және мойынның туа біткен сарысулы ісіктері және жылан көздердің диагностикалары:
Дифференциалды диагноз
Дифференциалды диагноз және қосымша зерттеулер негіздемесі [9][12][15]:
| Диагноз |
Шағымдар және анамнез, физикалық қарап-зерттеу |
Рентгенологиялық зерттеу | Патоморфология |
| Созылмалы лимфаденит | Ауру клиникасы әр түрлі өлшемдерге дейін лимфалық түйіндердің ұлғаюымен сипатталады. Ол пальпацияда ауырсынусыз, тегіс немесе сопақ нысанға, тығыз икемді консистенция, тегіс контурлар бар, оның астындағы тері жылжымалы, оның түсі өзгермеген. | Өткізілмейді | Фиброзды тіннің өсуімен және капсуланың қалыңдауымен сипатталады. |
| Дермоидты сарысулы ісік | Ең ұнамды орындар – орта сызығы бойынша ауыз қуысының түбі, иек бұдырмақтығымен спаян, орбита жанындағы аймақ – қас үсті доғасы, кейде – кеңсірік, мұрынның орта сызығы; | Құлақ жарғағы немесе жұтқыншақ, тіл асты сүйгеімен байланыс болмайды. | Дермоидты сарысулы ісік қабырғасы (тератомалар) терінің барлық қабаттарынан тұрады (неағыз тері және эпидермис) және оның туынды (май және тер бездері, шаштар). Дермоидтар ішіндегілер (сарысулы ісікті тератомалар) ботқа тәрізді (майға ұқсас) жағымсыз иіспен сұр түсті салмақты құрайды. |
Емдеу тактикасы (стационар)
СТАЦИОНАРЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ
Стационарлық деңгейде жергілікті немесе жалпы жансыздандырумен хирургиялық емдеу өткізіледі. Өткізілген араласудан кейін антибактериалды, нестероидты қабынуға қарсы препараттар тағайындалады, сондай-ақ қажеттілігі болғанда уытсыздандыру терапиясы өткізіледі.
Дәрі-дәрмексіз емдеу:
· Режим II;
· Диета: Стол №15 (диеталық терапияны тағайындау көрсетілімдері бойынша).
Хирургиялық араласу [3-6][11][13][14][17]:
Тіл асты сүйегі денесінің резекциясымен цистэктомия:
· Ортаңғы сүйектер және мойын жылан көздері.
Әдіс: тіл асты сүйегі денесінің резекциясымен жылан көздің тілінуі
· мойынның орталық жылан көздері.
Цистэктомия:
· мойынның сарысулы ісіктері
· құлақ маңы сарысулы ісіктері
Әдіс: Жылан көздің тілінуі:
· мойынның бүйірлік жылан көздері;
· мойынның құлақ маңы жылан көздері.
Әдіс: Жергілікті тіндер арасындағы тері пластикасы:
· іріңді-қабыну асқынулары салдарынан оның жаралануы және терінің ақаулары түзілгенде, сарысулы ісік немесе жылан көздерді жойғаннан кейін.
Қарсы көрсетілімдер:
· III-IV деңгейлі өкпелік-жүрек жеткіліксіздігі;
· қанның ұюның бұзылулары, қан түзілім жүйесінің басқа аурулары;
· миокард инфаркты (инфаркттан кейінгі кезең);
· қосалқы аурулардың ауыр нысандары (декомпенсацияланған қант диабеті, он екі елі ішек және асқазанның жаралы ауруының асқынуы, бауыр/бүйрек жеткіліксіздігі, декомпенсациямен жүректің туа біткен және жүре пайда болған ақаулары және басқалары);
· функционалдық жеткіліксіздікпен бүйрек және бауырдың асқынған және созылмалы аурулары;
· асқыну кезеңіндегі инфекциялық аурулар.
Дәрі-дәрмектік емдеу: стационарлық деңгейде көрсетілетін (аурудың ауырлық деңгейіне байланысты):
Негізгі дәрілік заттар тізбесі:
| № | Препарат, шығу нысаны | Бір реттік мөлшер | Енгізу мерзімділігі | ДД |
| Опиоидты анальгетиктер | ||||
| 1. |
трамадол 100 мг/2мл 2 мл немесе 50 мг ауыз арқылы |
Ересектерге және 12 жастан асқан балаларға т/і (баяу тамшылық), б/і 50-100 мг (1-2 мл ерітінді) енгізеді. Қанағаттанарлық әсер болмағанда 30-60 мин. кейін 50 мг (1 мл) препаратты қосымша енгізу мүмкін. Енгізу мерзімділігі терапия тиімділігі және ауыру синдромының антибактериалды көрінуіне байланысты тәулігіне 1-4 ретті құрайды. Максималды тәуліктік мөлшері – 600 мг. 12 жасқа дейінгі балаларға қарсы көрсетілген. |
операциядан кейінгі кезеңде жансыздандыру мақсатымен, 1-3 тәулік |
А [4,6,7, 12,14] |
| Стероидты емес қабынуға қарсы заттар | ||||
| 2. |
кетопрофен 100 мг/2мл 2 мл немесе ауыз арқылы 150мг ұзартылған 100мг. |
тәуліктік мөлшері т/і 200-300 мг құрайды (300 мг-нан аспауы тиіс), әрі қарай ауыз арқылы ұзартылған қолдану ішке 150мг 1 р/к, 100 мг 2 р/к |
Емдеу ұзақтығы т/і 48 сағаттан аспауы тиіс. Жалпы қолдану ұзақтығы 5-7 күннен аспауы тиіс, қабынуға қарсы, қызуды төмендету және ауыруды басу мақсатымен. |
B [4,6,7, 12,14] |
| 3. |
ибупрофен 100 мг/5 мл100мл немесе ауыз арқылы 200 мг; ішке 600 мг |
Ересектерге және 12 жасқа дейінгі балаларға ибупрофенді 200 мг тәулігіне 3–4 рет тағайындайды. Ересектерде тез терапевтік әсерге қол жеткізу үшін мөлшер тәулігіне 3 рет 400 мг-ге дейін ұлғайтылуы мүмкін. Суспензия бір реттік мөлшер баланың дене салмағына 5-10 мг/кг құрайды тәулігіне 3-4 рет. Максималды тәуліктік мөлшері тәулігіне баланың дене салмағына 30 мг аспауы тиіс. |
Қызуды төмендететін құрал ретінде 3 күннен артық емес. Жансыздандыру құралы ретінде 5 күннен артық емес қабынуға қарсы, қызуды төмендету және ауыруды басу мақсатымен. |
A [4,6,7, 22] |
| 4. | ацетаминофен 200 мг немесе 500мг; ішке қабылдау үшін 120 мг/5 мл немесе ректальды 125 мг, 250 мг, 0,1 г |
Ересектерге және дене салмағы 40 кг балаларға: бір реттік мөлшер - 500 мг – 1,0 г тәулігіне 4 ретке дейін. Максималды бір реттік мөлшер – 1,0 г. Қабылдаулар арасындағы интервал 4 сағаттан кем емес. Максималды тәуліктік мөлшері - 4,0 г. 6 жастан 12 жасқа дейінгі балаларға: бір реттік мөлшер – 250 мг – 500 мг 250 мг – 500 мг тәулігіне 3-4 ретке дейін. Қабылдаулар арасындағы интервал 4 сағаттан кем емес. Максималды тәуліктік мөлшері - 1,5 г - 2,0 г. |
Анальгетик және ыстықты төмендететін құрал ретінде қолданудағы ұзақтық 3 күннен артық емес. |
A [4,6,7, 22] |
| Гемостатикалық құралдар | ||||
| 5. |
этамзилат 12,5% - 2 мл |
4-6 мл 12,5 % ерітінді тәулігіне. Балаларға бір мәрте т/і немесе б/і 0,5-2 мл дене салмағын ескерумен енгізіледі (10-15 мг/кг). |
Операциядан кейінгі қан ағуда профилактика мақсатымен енгізеді |
B [4,6,7, 12] |
| № | Препараттар | Бір реттік доза | Енгізу мерзімділігі | ДД |
| Десенсибилизирлеуші терапия | ||||
| 1 | клемастин |
Ересектер және 12 жастан асқан балалар: 1 мг. 6 -дан 12 жасқа дейінгі балалар: 0,5мг-1мг |
Ересектер және 12 жастан асқан балалар: екі рет тәулігіне, таңертең және кешке. 6 -дан 12 жасқа дейінгі балалар таңғы ас алдында және түнде. |
В [4,6,7, 12] |
| 2 | хлоропирамин |
Ішке, ересектер: 25 мг, қажеттілігі болғанда 100 м-ге дейін ұлғайтадыг. 1 жастан 6 жасқа дейінгі балаларға: 6,25 мг или 12,5 мг 6 дан 14 жасқа дейін: 12,5 мг |
Ішке, ересектер: 25 мг 3-4 рет тәулігіне, қажеттілігі болғанда 100 м-ге дейін ұлғайтады. 1 жастан 6 жасқа дейінгі балаларға: 6,25 мг 3 рет тәулігіне немесе 12,5 мг 2 рет тәулігіне 6 дан 14 жасқа дейін: 12,5 мг 2-3 рет тәулігіне. |
С [4,6,7, 12] |
| Антибиотикопрофилактика * | ||||
| 3 |
цефазолин 500 мг және 1000 мг |
1 г т/і (балаларға 50 мг/кг есеппен бір мәрте) | 1 рет 30-60 мин. бұрын тері жабындарын кескенге дейін; хирургиялық операцияларда 2 сағат және одан артық ұзақтықпен – қосымша 0,5-1 г операция кезінде және 0,5-1 г әр 6-8 сағат сайын операциядан кейін тәулік ішінде қабыну реакцияларының профилактикасы мақсатымен |
B [15-18] |
| 4 |
цефуроксим 750 мг және 1500 мг |
цефуроксим 1,5-2,5 г, т/і (балаларға 30 мг/кг есеппен бір мәрте) |
тілгенге дейін 1 сағат бұрын, егер операция 3 сағаттан артыққа созылса 6 және 12 сағаттан кейін қайтадан ұқсас мөлшерлер, қабыну реакцияларының профилактикасы мақсатымен |
А А[15-18] |
| β-лактамды антибиотиктерге аллергияда | ||||
| 5 |
ванкомицин 500мг және 1000 мг |
1 г т/і (балаларға 10-15 мг/кг есеппен бір мәрте) | 1 рет 2 сағат тері жабындарын кескенге дейін. 10 мг/мин артық емес енгізіледі; инфузия ұзақтығы 60 мин кем болмауы тиіс, қабыну реакцияларының профилактикасы мақсатымен |
В [20-22,24] |
| NB! * препараттардың бірін пайдалану | ||||
Әрі қарай емделу:
· жақ-бет хирургында бақылану – жылына 2 рет;
· дәрігер-онкологта – көрсетілімдер бойынша.
Емдеу тиімділігінің индикаторлары:
· сарысулы ісікті түзілуді толық жою;
· зақымданған анатомиялық құрылымдарды қалпына келтіру;
· бұзылған функцияларды қалпына келтіру.
Ауруханаға жатқызу
ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУ ТИПІН КӨРСЕТУМЕН ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУҒА АРНАЛҒАН КӨРСЕТІЛІМДЕР
Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
· бет және мойынның туа біткен сарысулы ісіктері және жылан көздер;
· клиникалық диагноз қою және емдеудің әрі қарайғы тактикасын әзірлеу.
Шұғыл емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер:
· сарысулы ісіктің үлкен мөлшерлері фонында жоғары тыныс алу жолдарының іріңдеуі, стенозды тұншығуы.
Ақпарат
Пайдаланған әдебиеттің тізбесі
-
Протоколы заседаний Объединенной комиссии по качеству медицинских услуг МЗ РК, 2017
- 1) Козлова В.А., Кагана И.И. Оперативная челюстно-лицевая хирургия и стоматология, ГЭОТАР-Медиа 2014. – 544 с. 2) Сергиенко В.И, Кулаков А.А, Петросян Н.Э. и др. Пластическая хирургия лица и шеи, ГЭОТАР-Медиа 2010. – 328 с. 3) Зеленский В.А., Мухорамов Ф.С., Детская хирургическая стоматология и челюстно-лицевая хирургия: учебник. – М.: ГЭОТАР-Медиа, 2009. – 216с; 4) Афанасьев В.В. Хирургическая стоматология - М., ГЭОТАР-Медиа., 2011,-С.468-479; 5) Пачес А.И.Опухоли головы и шеи. Пятое издание переработанное,2013. – 480 с. 6) Кулаков А.А. Хирургическая стоматология и челюстно-лицевая хирургия. Национальное руководство / под ред. А.А. Кулакова, Т.Г. Робустовой, А.И. Неробеева. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2010. - 928 с; 7) В.М.Безрукова, Т.Г.Робустова, «Руководство по хирургической стоматологии и челюстно-лицевой хирургии», в 2-х томах. – Москва, «Медицина». – 2000. – 776с; 8) Иорданишвили А.К. Заболевания, повреждения и опухоли челюстно-лицевой области, СпецЛит, 2007. - 494 с. 9) Муковозов И.Н. Дифференциальная диагностика хирургических заболеваний челюстно-лицевой области, Медицинская книга, 2014. – 224 с. 10) Солнцев А.М. Колесов В.С. Кисты челюстно-лицевой области и шеи. Здоровье, Киев 2009 г. 11) Coelho A, Sousa C, Marinho AS, Barbosa-Sequeira J, Ribeiro-Castro J, Carvalho F, Moreira-Pinto J. Five-years' experience with outpatient thyroglossal duct cyst surgery. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2017 May;96:65-67. doi: 10.1016/j.ijporl.2017.03.002. Epub 2017 Mar 6. 12) Ondzotto G, Ehouo F, Peko J.F, Fouemina T, Bissiko F, Akolbout D, Mokebe M. Cysts and congenital fistulas of the face and the neck. Bull Soc Pathol Exot. 2005 Jun;98(2):109-13. 13) O'Neil L.M, Gunaratne D.A, Cheng A.T, Riffat F. Wide anterior neck dissection for management of recurrent thyroglossal duct cysts in adults. J Laryngol Otol. 2016 Jul;130 Suppl 4:S41-4. doi: 10.1017/S0022215116008239. 14) Taimisto I, Mäkitie A, Arola J, Klockars T. Thyroglossal duct cyst: patient demographics and surgical outcome of 159 primary operations. Clin Otolaryngol. 2015 Oct;40(5):496-9. doi: 10.1111/coa.12418. 15) Oyewumi M, Inarejos E, Greer M.L, Hassouneh B, Campisi P, Forte V, Propst E.J. Ultrasound to differentiate thyroglossal duct cysts and dermoid cysts in children. Laryngoscope. 2015 Apr;125(4):998-1003. doi: 10.1002/lary.24934. Epub 2014 Sep 19. 16) Hong SM1, Moon SB. Low-lying thyroglossal duct cyst with lateral cervical discharge masquerading as a second branchial cleft fistula: a case report. J Pediatr Surg. 2013 Feb;48(2):429-31. doi: 10.1016/j.jpedsurg.2012.10.063. 17) Joseph J, Lim K, Ramsden J. Investigation prior to thyroglossal duct cyst excision. Ann R Coll Surg Engl. 2012 Apr;94(3):181-4. doi: 10.1308/003588412X13171221589892. 18) Sameer K.S, Mohanty S, Correa M.M, Das K. Lingual thyroglossal duct cysts - a review. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2012 Feb;76(2):165-8. doi: 10.1016/j.ijporl.2011.11.025. Epub 2011 Dec 20. 19) Deaver M.J, Silman E.F, Lotfipour S. Infected thyroglossal duct cyst. West J Emerg Med. 2009 Aug;10(3):205. 20) Yim M.T, Tran H.D, Chandy B.M. Incidental radiographic findings of thyroglossal duct cysts: Prevalence and management. Int J Pediatr Otorhinolaryngol. 2016 Oct;89:13-6. doi: 10.1016/j.ijporl.2016.07.024. Epub 2016 Jul 28. 21) Lockhart PB, Loven B, Brennan MT, Baddour LM, Levinson M. The evidence base for the efficiency of antibiotic prophylaxis in dental practice. J Am Dent Assoc 2007; 138(4):458-74. 22) Lockhart, PB, Hanson, NB, Ristic, H, Menezes, AR, Baddour, L. Acceptance among and impact on dental practitioners and patients of American Heart Association recommendations for antibiotic prophylaxis. J Am Dent Assoc 2013;144(9):1030-5 23) Impact of antibiotic stewardship on perioperative antimicrobial prophylaxis.Murri R1, de Belvis AG2, Fantoni M1, Tanzariello M2, Parente P3, Marventano S4, Bucci S2, Giovannenze F1, Ricciardi W2, Cauda R1, Sganga G; collaborative SPES Group 24) [Perioperative antibiotic prophylaxis in maxillofacial surgery]. Merten HA1, Halling F. Int J Qual Health Care. 2016 Jun 9. 25) Clin Ther. 2016 Mar; 38(3):431-44. doi: 10.1016/j.clinthera.2016.01.018. Epub 2016 Mar 2.Ceftazidime-Avibactam: A Novel Cephalosporin/β-Lactamase Inhibitor Combination for the Treatment of Resistant Gram-negative Organisms.Sharma R1, Eun Park T2, Moy S3.
Ақпарат
ХАТТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ АСПЕКТІЛЕРІ
Хаттама әзірлеушілерінің тізімі:
1) Батыров Төлеубай Оралбайұлы – ҚР ДМ бас штаттан тыс жақ-бет хирургы, жақ-бет хирург дәрігері, жоғары санатты профессор, медицина ғылымдарының кандидаты, «Астана медицина университеті» АҚ стоматология және жақ-бет хирургиясы кафедрасының меңгерушісі.
2) Сағындық Хасан Люкотович – медицина ғылымдарының кандидаты, жақ-бет хирург дәрігері, «Астана медицина университеті» АҚ стоматология және жақ-бет хирургиясы кафедрасының профессоры.
3) Өтепов Дилшат Кәрімұлы – С.Д.Асфендияров атындағы ҚазҰМУ «Ақсай» УК жоғары санатты жақ-бет хирург дәрігері, С.Д. Асфендияров атындағы ҚазҰМУ балалар жасындағы стоматология кафедрасының ассистенті.
4) Сәдуақасова Ляззәт Меңдібайқызы – м.ғ.к, жақ-бет хирургы, ҚР ДСӘДМ «Семей қ. мемлекеттік медицина университеті» ШЖҚ РМК, стоматологиялық пәндер кафедрасының доценті.
5) Сүгірбаев Әділ Асылханұлы – «Астана медицина универститі» АҚ стоматология және жақ-бет хирургиясы кафедрасының магистранты, жақ-бет хирургы, дәрігер.
6) Ихамбаева Айнұр Нығыманқызы – «Астана медицина универститі» АҚ жалпы және клиникалық фармакалогия кафедрасының ассистенті, клиникалық фармаколог».
Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
Рецензенттер тізімі:
1) Нұрмағанов Серік Балташұлы – медицина ғылымдарының докторы, жоғары санатты жақ-бет дәрігер хирургы, «С.Д.Асфендияров атындағы Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК балалар жасындағы стоматалогия кафедрасының профессоры, Алматы қаласы № 5 ҚКА балалар жақ-бет хирургиясы бөлімшесінің меңгерушісі.
Хаттаманы қайта қарау шарттарын көрсету: жарияланғаннан кейін және қолданысқа енгізілген күнінен бастап 5 жыл өткен соң немесе дәлелділік деңгейі бар жаңа әдістер болған кезде хаттама қайта қаралады.
Қазықтаулы файлдар
Назар аударыңыз!
- Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.
- Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.
- Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.
- Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.
- Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.