Балалардағы энтеробиоз
Версия: ҚР ДСМ клиникалық хаттамалар - 2017 (Қазақстан)
Энтеробиоз (B80)
Инфекционные болезни у детей, Педиатрия
Анықтамасы
Анықтамасы
Денсаулық сақтау министрлігінің
Медициналық қызметтер сапасы жөніндегі біріккен комиссиясының
2017 жылғы «29» маусымдағы
№ 24 хаттамасымен мақұлданған
Энтеробиоз (лат. enterobiosis; ағыл. enterobiasis, oxyuriasis) – периналды аймақта қышумен, дисепсистік бұзылуармен, науқас өзіндік зақымдалуымен созылмалы ағымда (аутоинвазия) антропонозды контагиозды (космополитті) гельминтоз.
КІРІСПЕ БӨЛІМ
АХЖ-10 коды (кодтары) :
| АХЖ-10 | |
| Коды | Атауы |
| В 80 | Энтеробиоз |
Хаттаманы әзірлеу күні: 2017 жыл.
Хаттамада пайдаланылатын қысқартулар:
| АІЖ | Асқазан-ішектік жолы; |
| ХАЖ | Халықаралық аурулардың жіктемесі; |
| ҚЖА | қанның жалпы анализі; |
| ЗЖА | Зәрдің жалпы анализі; |
| ДД | дәлелділік деңгейі; |
| УДЗ | ультрадыбыстық зерттеу; |
Хаттаманы пайдаланушылары: инфекционисттер, педиатрлар, жалпы практика дәрігерлері, фельдшерлер.
Пациенттердің санаты: балалар.
Дәлелділік деңгейін анықтау шкаласы:
| А | Жоғары сапалы мета-талдау, РБЗ жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен ықтималдығы (++) бар ірі РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін. |
| В | Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулеріне жоғары сапалы (++) жүйелік шолу немесе жүйелік қатенің өте төмен тәуекелі бар жоғары сапалы (++) когортты немесе жағдай-бақылау зерттеулері немесе жүйелік қатенің жоғары емес (+) тәуекелі бар РБЗ, олардың нәтижелері тиісті популяцияға қолданылуы мүмкін. |
| С | Когортты немесе жағдай-бақылау зерттеуі немесе жүйелік қатенің жоғары емес тәуекелі бар рандомизациясыз бақыланатын зерттеу (+), олардың нәтижелері тиісті популяцияға тікелей қолданылмайтын жүйелік қатенің өте төмен немесе жоғары емес тәуекелі бар РБЗ-ға (++ немесе +) қолданылуы мүмкін. |
| D | Жағдайлар сериясының сипаттамасы немесе бақыланбайтын зерттеу немесе сарапшылардың пікірі. |
| GPP | Үздік клиникалық практика . |
Диагностикасы
ДИАГНОСТИКАНЫҢ ЖӘНЕ ЕМДЕУДІҢ ӘДІСТЕРІ, ТӘСІЛДЕРІ ЖӘНЕ ЕМШАРАЛАРЫ [1,2,3]
Диагностикалық өлшемшарттар
| Шағымдар және анамнез: |
• кешке немесе түнде анус қышуы; • ұйқының бұзылуы; • ашуланшақтық; • шаршау; • түнгі энурез (түнгі зәрді жіберіп қою);никтурия; • ауырсыну және іштің үрілуі; • метеоризм. |
| Физикалық қарап-зерттеу: |
• қыздарды артқы бөлік, шат және жыныс еріні аймағында сызаттар; • анус айналасында тері, шат, экзематозный дерматит дамуымен лихенизция , пиодермия, сфинктерит кейде парапроктита. |
Энтеробиоздың диагностикалаудың клиникалық өлшемшарттары
| Жалпы симптомдары | Анағұрлым сипатты симптомдары |
|
• баланың қиында зақымдалған қолдары ізімен анықтау; • тәбет, жүрек айнуы, іштің ауыруы, диффузды немесе ішектің құрт тәрізді өсіндінің саласындағы локализацияланған табиғаты бұзылғаны туралы шағымдар; • Шырышасты түйіршіктер қалыптастыру қосымшаға қабынуы белгілері. |
• әсіресе кешке немесе түнде перинал облысында қышу; • іштің ауыруы, тәбеттің жоғалуы, ұйқысыздық, ұйықтағанда тістерін қайрайды; • қыздарда - вагинит, эндометрит және сальпингит белгілері мен симптомдары; • жүрек айнуы, құсу, ауыру және іш грохот, іштің кебуі: дисепстік бұзылу белгілері. Шырышты немесе іш қату бар тез жұмсақ іш өту. |
Зертханалық зерттеулер [1-3]:
| Ерекше емес зертханалық диагностикалау | |
| ҚЖА | Эозинофилияынң клиникалық белгілері болғанда (көрсетілім бойынша) |
| Ерекше зертханалық диагностикалау | |
|
· Перианальды қарнама зерттеу; – жұмыртқа острицын табу үшін: дымқыл мақта тампон жағылу туралы тампон, мөлдір жаспырғышпен, целлофан немесе саусақ іздері бар perianal бүктелген алынған материалды зерттеу. · нәжістегі гельминиттерді зерттеу - қиында жұмыртқаларын анықтау. |
|
Қосымша зерттеулер:
· құрсақ қуысының УДЗ – жіті іш симптомдары пайда болғанда.
Мамандардан консультациялары үшін көрсетілімдер:
· проктологтың консультациясы – артқы саңылау асқынулары кезінде (геморрой және т.б.);
· басқа білікті мамандардың консультациясы (гинеколог, хирург) – көрсетілім бойынша.
Диагностикалық алгоритм [1,2]: сызба:
Дифференциалды диагноз
Дифференциалды диагноз және қосымша зерттеулер негіздемесі [1-3]:
| Диагноз | Дифференциалдық диагноз негіздемесі | Зерттеп-қараулар | Диагнозды жоққо шығару белгілері |
| Геморрой | перианальды қышыма | Хирургтың кеңесі | нәжісте іш қату, диаметрі ұлғайту, анальды веналардың ауырсынулары, тік ішек тітіркенуі, дефекация кезінде ауырсыну - қан жолақтары. |
| Тоқ ішек жарасы | перианальды қышыма | Хирургтың кеңесі | жиі ішек қозғалысының кейін ауыр отыру, анус немесе жалғыз тік ішек барысында ауырсыну, анус қан сипаттағы немесе қан жолақтары. |
| Қант диабеті | перианальды қышыма | Қандағы глюкоза, эндокринологтың кеңесі | ашуланшақтық, көңіл төмендеу, қыздарда кандидоз, жиі күндізгі зәр шығару, түнгі зәрді жіберіп қою, шөлдеу шабуылдары, ұлдарда жұқпалы тері салмағының жоғалуы, көзқарасының төмендеуі. Бастапқы жыныстық органдарында бір жасқа дейінгі балаларда жиі жөргекті бөртпе . |
| Нейродерматоз | перианальды қышыма | Аллергологтың кеңесі | түрлі сипаттағы, мойын, шынтақ және тізе майыстыруға беттерді, саусақтың бөртпелері; теріні пилингі, сызаттар болуы мүмкін. |
Емдеу тактикасы (амбулатория)
АМБУЛАТОРИЯЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ [1-8]:
Энтеробиозды емдеу амбулаториялық жағдайда жүзеге асырылады. Емдеу гельминтті эрадикциялауға және организмді десенсибилизациялауға бағытталады.
Дәрі-дәрмексіз емдеу [1-8]:
Гигиеналық режимді сақтау:
· Жеке және қоғамдық гигиенаны, қол тазалығы және тырнақасты бөлікті, перинальды бөліктердің гигиенасын қатаң сақтаңыз, ойыншықтарды өңдеңіз; күн сайын ғимаратты сулы жинаңыз.
· Ұйықтар алдында баланы жуындырып, киімін ауыстырып, іш киімін ауыстырып, ішін қыпайтындай жасай керек;
· Таңертең баланы жуындырып, іш киімін ауыстырып, ыстық үтікпен үтіктеу керек.
· АІТ бұзылғанда үстел №4, АІТ қалыпты жұмыс жасағанда үстел №15.
Дәрі-дәрмекпен емдеу [1-6]: гельминтоздардың эрадикциясына бағытталған, асқынуларды алдын алу, таралуын төмендету:
· Гельминтке қарсы (антигельминттік) препараттар ауыздан – пирантел (суспензия - 5 мл 250 мг және 250 мг таблеткалары) - бір рет 6 ай-2 жас- 125 мг. 2-6 жас - 250 мг. 6-12 жас- 500 мг. 12-18 жас - 750 мг; сол дозада 1 г (10 мг бір рет / кг), қайтақабылдау 2 апта немесе мебендазол (сауыттардағы суспензия - 5 мл, 100 мг және 100 мг таблеткалар) - 75 кг-ден астам дене салмағында: 2 -18 жас: бірлен 100 мг, қайт азықамданғанда 100 мг 2 апта сайын. 2 апта 2 жас аралығындаға балалар (бір рет 10 мг / кг), қайта қабылдау; 2 жасқа дейінгі балаларға суспензия; 2 жас және ересектерге таблеткалармен енмдеу. Сонымен қатар, отбасы және балалар тобын барлық вирус жұққан мүшелерін емдеу қажет. Острица жұмыртқасы табылған балалардың үлкен саны бар,зертханалқ нәтижелерге қарамастан, топтағы барлық балаларды емдеуге қажет.
· Антигистаминдік (аллергияға қарсы) препаратты ауызбен хлоропирамин, таблеткалары 25 мг: 1 мг/кг – тәулігіне 2 рет қабылдау.
Негізгі дәрілік заттардың тізбесі [1,2,4,5]:
| Р/с№ | ДЗ халықаралық патенттелмеген атауы | Көрсетілім | ДД |
| Гельминтке қарсы (антигельминттік) препарат | |||
| 1. | Пирантел: 15 мл флакондағы суспензия: 250 мг/5 мл; 250 мг таблеткалар. | Гельминтке қарсы құрал | С |
| 2. | Мебендазол: флакондағы суспензия: 100 мг/5 мл; 100 мг таблеткалар. | Гельминтке қарсы құрал | B |
Қосымша дәрілік заттардың тізбесі: [1,2]
| ДЗ халықаралық патенттелмеген атауы | Көрсетілім | ДД | |
| Жүйелік қолдануға арналған антигистаминді препараттар | |||
| 1. | Хлоропирамин, 25 мг таблеткалары | Десенсибилизациялау | B |
Хирургиялық араласу: жоқ.
Әрі қарай емдеу [3]:
• диспансерлік бақылау ауырған адамды 10 ішінде өткізілуі тиіс болатын энтеробиоз - 14 күн, үш күн аралығымен екі талдау алуы қажет;
• энетреобиозға қайта шалдыққан науқастар, диспансердің кеңейтімімен бірінші емдеу 1 айға дейін бұрынғыға қарағанда екі аптадан кейін созылады.
Емдеу тиімділігінің және диагностика мен емдеу әдістері қауіпсіздігінің индикаторлары [3]:
· Аурудың клиникалық симптомдарын тоқтату;
· Екі теріс нәтиже – үш күн аралықпен 2 апта курс дегельминтизация курсынан кейін алынған остриц жұмыртқа туралы перинал бүктелген бір реттік тексеру.
Емдеу тактикасы (стационар)
СТАЦИОНАРЛЫҚ ДЕҢГЕЙДЕ ЕМДЕУ ТАКТИКАСЫ: жүргізілмейді.
Ауруханаға жатқызу
ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУ ТИПІН КӨРСЕТУМЕН ЕМДЕУГЕ ЖАТҚЫЗУҒА АРНАЛҒАН КӨРСЕТІЛІМДЕР
Жоспарлы емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер: жоқ.
Шұғыл емдеуге жатқызуға арналған көрсетілімдер: жоқ.
Ақпарат
Пайдаланған әдебиеттің тізбесі
-
Протоколы заседаний Объединенной комиссии по качеству медицинских услуг МЗ РК, 2017
- 1) Паразитарные болезни человека (протозоозы и гельминтозы)/ Сергиев В.П., Лобзин А.Я, Козлов С.С. – СПб, Фолиант, 2011.-608 с. 2) Учайкин В.Ф., Нисевич Н.И., Шамшиева О.В. Инфекционные болезням у детей: учебник - М. : ГЭОТАР-Медиа, 2011. – 688 стр: ил. 3) Санитарные правила «Санитарно-эпидемиологические требования к организации и проведению санитарно-противоэпидемических (профилактических) мероприятий по предупреждению паразитарных заболеваний». Приказ Министра национальной экономики Республики Казахстан № 283, 31 марта 2015 г. 4) Большой справочник лекарственных средств / под ред. Л. Е. Зиганшиной, В. К. Лепахина, В. И. Петрова, Р. У. Хабриева. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2011. - 3344 с 5) BNF for children 2014-2015 6) Prevalence of enterobiasis (Enterobius vermicularis) and its Impact on Children in Kalar Town/Sulaimania- Iraq Mohammad Abdul Aziz Kadir, Ph.D., College of Medicine, Kirkuk and Omer Mahmud Amin, MSc. Biology, College of Education, Kalar, Sulaimaniah University- Tikrit Medical Journal 2011; 17(2): 67-77. 7) https://www.cdc.gov/parasites/pinworm/ - Parasites - Enterobiasis (also known as Pinworm Infection). 8) Enterobious vermicularis infection among primary school children in slum area in district rewa (m.p.) INDIA Amit Tiwari, Gyanendra Mishra, Jai Prakash Pandey and Shrish Agnihotri - International Journal of Institutional Pharmacy and Life Sciences 4(2): March-April 2014.
Ақпарат
ХАТТАМАНЫ ҰЙЫМДАСТЫРУ АСПЕКТІЛЕРІ
Хаттаманы әзірлеушілердің тізімі:
1) Девдариани Хатуна Георгиевна – медицина ғылымдарының кандидаты, «Қарағанды мемлекеттік медицина университеті» ШЖҚ РМК, балалар жұқпалы аурулар кафедрасының доценті.
2) Құттықұжанова Ғалия Ғабдуллақызы – медицина ғылымдарының докторы, «С.Д. Асфендияров ат. Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК, балалар жұқпалы аурулар кафедрасының профессоры.
3) Эфендиев Имдат Муса оглы – медицина ғылымдарының кандидаты, «Семей қаласы мемлекеттік медицина университеті» ШЖҚ РМК балалар жұқпалы аурулар және фтизатрия кафедрасының меңгерушісі
4) Баешева Динагүл Аяпбекқызы – медицина ғылымдарының докторы, доцент, «Астана Медицина университеті» АҚ, балалар жұқпалы аурулар кафедрасының меңгерушісі.
5) Өмешева Күміскүл Абдуллақызы – медицина ғылымдарының кандидаты, «С.Д. Асфендияров ат. Қазақ ұлттық медицина университеті» ШЖҚ РМК, балалар жұқпалы аурулар кафедрасының доценті.
6) Жұмағалиева Галина Дәуітқызы – медицина ғылымдарының кандидаты, доцент, ШЖҚ МКК «Марат Оспанов атындағы Батыс Қазақстан мемлекеттік университеті» балалар инфекциялары курсының жетекшісі.
7) Алшынбекова Гүлшарбат Қанағатқызы – медицина ғылымдарының кандидаты, балалар жұқпалы аурулар кафедрасының профессоры, ШЖҚ МКК «Қарағанды мемлекеттік медицина университеті».
8) Мәжітов Талғат Мансұрұлы – АҚ «Астана Медицина университеті» клиникалық фармакология кафедрасының профессор, медицина ғылымдарының докторы, профессор.
Мүдделер қақтығысының жоқтығын көрсету: жоқ.
Рецензенттердің тізімі:
1) Көшерова Бахыт Нұрғалиқызы – медицина ғылымдарының докторы, профессор, «Қарағанды мемлекеттік медицина университеті» ШЖҚ РМК, клиникалық жұмыс және үздіксіз кәсіби даму жөніндегі проректоры, ҚР ДСМ-нің бас штаттан тыс инфекционисті.
Хаттаманы қайта қарау шарттары: жарияланғаннан кейін және қолданысқа енгізілген күнінен бастап 5 жыл өткен соң немесе дәлелділік деңгейі бар жаңа әдістер болған кезде хаттама қайта қаралады.
Қазықтаулы файлдар
Назар аударыңыз!
- Занимаясь самолечением, вы можете нанести непоправимый вред своему здоровью.
- Информация, размещенная на сайте MedElement и в мобильных приложениях "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта", не может и не должна заменять очную консультацию врача. Обязательно обращайтесь в медицинские учреждения при наличии каких-либо заболеваний или беспокоящих вас симптомов.
- Выбор лекарственных средств и их дозировки, должен быть оговорен со специалистом. Только врач может назначить нужное лекарство и его дозировку с учетом заболевания и состояния организма больного.
- Сайт MedElement и мобильные приложения "MedElement (МедЭлемент)", "Lekar Pro", "Dariger Pro", "Заболевания: справочник терапевта" являются исключительно информационно-справочными ресурсами. Информация, размещенная на данном сайте, не должна использоваться для самовольного изменения предписаний врача.
- Редакция MedElement не несет ответственности за какой-либо ущерб здоровью или материальный ущерб, возникший в результате использования данного сайта.